اولین مزیت صرافیهای غیرمتمرکز، هزینههای نسبتا پایین آنهاست. این صرافیها بر اساس اصول خودتنظیم کار میکنند و برخلاف صرافیهای متمرکز، هزینههای اضافی راهاندازی و حفظ زیرساختها برای ارائه خدمات را ندارند
صرافی غیر متمرکز چیست؟ بهترین صرافی ها برای تریدرهای ایرانی
صرافی غیر متمرکز یا صرافی DEX، نوع جدیدی از صرافیها هستند که به کمک تکنولوژی بلاکچین کار میکنند. این صرافیهای جدید، بسیاری از مشکلات صرافیهای متمرکز را برطرف کردهاند. زیرا در این موارد صرافیها دیگر نقش کنترل کننده یا واسطه مزایای صرافی های غیرمتمرکز را ندارند و تریدرها به صورت مستقیم با هم معامله میکنند. این یک خبر خوب برای تریدرهای ایرانی است که به دلیل مشکلات مربوط به تحریمها امکان استفاده از خدمات صرافیهای بزرگ و متمرکز مانند Binance را ندارند.
ما در این مقاله علاوه بر اینکه با نحوه کار، مزایا و معایب صرافی غیر متمرکز آشنا میشویم، به معرفی بهترین صرافیهای غیر متمرکز خارجی برای ایرانیها نیز میپردازیم. بنابراین تا پایان این مقاله همراه داجکس باشید. اگر در حال حاضر فرصت کافی برای مطالعه مقاله را ندارید پیشنهاد میکنیم ویدیو کوتاه زیر را از بسته آموزش مقدماتی ارزهای دیجیتال را مشاهده کنید:
صرافی DEX؛ صرافی غیر متمرکز و کارآمد برای تریدرها
صرافی غیر متمرکز که با نام صرافی DEX شناخته میشود، یک بازار Peer-to-Peer یا همتا به همتا است که در آن تراکنشها به صورت مستقیم بین تیردرها انجام میگیرد. این نوع از صرافیها امکان انجام تراکنشهایی را فراهم میکنند که بانکها، کارگزاران، صرافیها یا هر نوع واسطه دیگری قادر به فراهم کردن شرایط انجام آنها نیستند. محبوبترین صرافیهای غیرمتمرکز همانند Uniswap و Pancakeswap از بلاک چین اتریوم استفاده میکنند و بخشی از مجموعه رو به روشد ابزارهای مالی غیر متمرکز (DeFi) هستند. با استفاده از این صرافیها طیف وسیعی از خدمات مالی مستقیماً از یک کیف پول کریپتو در دسترس تریدرها قرار میگیرد.
صرافیهای DEX در حال حاضر توانستهاند نقش موثری در بازار ارزهای دیجیتال داشته باشند. در سه ماه اول سال 2021 بیش از 271 میلیارد دلار تراکنش از طریق مبادلات غیر متمرکز در این صرافیها انجام گرفته است. تا ماه آوریل 2021، بیش از 2 میلیون تریدر در سراسر جهان از صرافیهای غیرمتمرکز استفاده کردهاند که این عدد نسبت به یک سال قبل حدود 10 برابر افزایش پیدا کرده است. با توجه به کارایی بالا و عدم نیاز به تایید هویت، این صرافی ها در بین تریدرهای ایرانی نیز محبوب شده اند. به همین دلیل یادگیری نحوه ترید در صرافی غیر متمرکز یکی از بخش های اصلی دوره ارز دیجیتال در داجکس است.
ویژگیهای صرافی غیر متمرکز و تفاوت آن با صرافی متمرکز
برخلاف صرافیهای متمرکز مانند Coinbase، قابلیت مبادله مستقیم ارزهای دیجیتال با ارزهای فیات (مانند دلار و ریال) را ندراند. در عوض شما میتوانید توکن های اختصاصی را در این صرافیها مبادله کنید. در صرافی متمرکز شما میتوانید علاوه بر تبدیل ارزهای دیجیتال به هم، آنها را به فیات نیز تبدیل کنید. همچنین قابلیتهای ویژه مانند مارجین یا لیمیت نیز در صرافی متمرکز وجود دارد. اما نکته مهم اینجاست که تمامی تراکنشهای صرافیهای متمرکز، در Order Book این صرافیها ثبت میشوند و تحت کنترل و نظارت آنها هستند. قیمت ارزهای دیجیتال نیز بر اساس پیشنهادهای خرید و فروش ثبت شده در صرافیها تعیین میشوند. همانند آنچه که در بورس سهام دیده میشود.
در مقابل، صرافی dex در واقع از چند قرارداد هوشمند ساده قدرت میگیرد. آنها قیمت ارزهای دیجیتال مختلف را به صورت الگوریتمی تعیین میکنند. صرافی غیر متمرکز از Liquidity Pool ها – که در آنها سرمایه گذاران در ازای پاداشهایی، داراییهای خود را قفل میکنند – استفاده میکنند تا معاملات را تسهیل کنند.
تفاوت دیگر صرافی متمرکز و غیر متمرکز در نحوه ثبت تراکنشها است. در صرافی متمرکز همه تراکنشها در دیتابیس یا سرور داخلی صرافی ثبت میشوند. در حالی که در صرافی غیر متمرکز این تراکنشها مستقیماً روی بلاکچین ذخیره میشوند.
صرافیهای غیر متمرکز یا DEX، معمولاً متن باز هستند. یعنی هر کسی میتواند نحوه کار دقیق آنها را مشاهده کند. علاوه بر این، توسعه دهندگان میتوانند از کدهای این صرافیها برای ساخت پروژههای جدید استفاده کنند. برای مثال از کدهای اصلی Uniswap برای ساخت صرافیهای DEX جدید مانند Sushiswap و Pancakeswap استفاده شده است. ما در آموزش پیشرفته ارز دیجیتال بیشتر با نحوه استفاده از انواع صرافی های غیر متمرکز آشنا می شویم بنابراین توصیه می کنیم این بسته های آموزشی را از دست ندهید!
معروفترین صرافیهای DEX، صرافیهای خارجی که ایران را تحریم نکردهاند
نام صرافی غیر متمرکز یا DEX در همین یکی دوسال اخیر بر سر زبانها افتاد و به شهرت زیادی رسیدند. خصوصاً بعد از آنکه یونی سواپ در یک جهش قابل توجه به جمع 20 ارز دیجیتال برتر بازار وارد شد. اما جالب است که بدانید اولین صرافیهای غیر متمرکز در سال 2014 کار خود را شروع کردند. البته این صرافیها مشکلات زیادی داشتند که به مرور زمان کمتر شدند و در حال حاضر تعداد زیادی صرافی DEX قابل اعتماد و پرطرفدار در بازار فعالیت میکنند. اگر به دنبال بهترین صرافیهای خارجی که ایران را تحریم نکردهاند هستید، لیست معروفترین صرافیهای DEX را از دست ندهید:
- صرافی غیر متمرکز Uniswap
- صرافی Pancakeswap
- صرافی Sushiswap
- صرافی DYDX
این صرافیها علاوه بر این که قابلیت ترید تعداد زیادی از توکن ها را فراهم کردهاند، دارای قابلیت وام دهی، استخر نقدینگی، رأی دادن و وام دادن هستند. از طرفی به طور میانگین مبادلات بیش از 1 میلیارد دلار در روز را ثبت میکنند. بنابراین کاربردی و قابل اعتماد هستند و ایرانیها نیز هیچ مشکلی برای استفاده از آنها ندارند.
مزایای صرافی DEX، چرا باید از صرافیهای غیر متمرکز استفاده کنیم؟
دلایل زیادی برای محبوبیت صرافیهای غیرمتمرکز وجود دارد که باعث شده این صرافیها در مدت زمان کوتاهی به بخش مهمی از بازار ارزهای دیجیتال تبدیل شوند. تریدرها به دلایل زیر صرافی غیر متمرکز را به صرافیهای متمرکز ترجیح میدهند:
تنوع بسیار زیاد توکن ها، از معروفترینها تا عجیبترینها!
اگر علاقه مند به سرمایه گذاری در یک توکن ارزشمند و جدید هستید، DeFi مکان مناسبی برای پیدا کردن چنین توکن هایی است. صرافیهای غیر متمرکز تعداد بسیار زیادی توکن از توکن های شناخته شده تا موارد جدید و حتی بعضی از توکن های عجیب و غریب را در خود جای دادهاند. در واقع هرکسی میتواند یک توکن جدید مبتنی بر اتریوم ایجاد کند و با راه اندازی استخر نقدینگی آن را به صرافی DEX اضافه کند. به همین دلیل، در این صرافیها مجموعه بسیار بزرگی از توکن های تأیید شده یاتایید نشده پیدا خواهید کرد. البته باید مراقب باشید تا سرمایه خود را در پروژههای تأیید نشده به خطر نیندازید.
کاهش خطر هک؛ امنیت بیشتر نسبت به صرافیهای متمرکز
از آنجایی که تمام تراکنشها و معاملات صرافی DEX در کیف پول مبتنی بر بلاکچین خود معامله گران ذخیره میشود، از نظر تئوری خطر هک کمتری نسبت به صرافیهای متمرکز دارند. برای مثال 146 میلیون دلار از سرمایههای کاربران صرافی BitGrail در سال 2018 هک شد. یا در نمونهای جدیدتر در سال 2020 هکرهای کره شمالی توانستند 281 میلیون از داراییهای موجود در صرافی KuCoin مزایای صرافی های غیرمتمرکز را هک کنند. در حالی که تا به حال هیچ صرافی غیر متمرکز واقعی مورد دستبرد هکرها قرار نگرفته است. در سال 2018 صرافی Bancor مورد حملات هکرها قرار گرفت و 13.5 میلیون دلار از سرمایههای آن به سرقت رفت اما در واقع این صرافی به طور کامل غیر متمرکز نیست.
عدم دخالت و کنترل صرافی در داراییها و کیف پول تریدرها
یکی از مهمترین ویژگیهای صرافی متمرکز که برای تریدرهای ایرانی نیز اهمیت زیادی دارد، عدم دخالت و کنترل صرافی غیرمتمرکز بر کیف پول تریدرها است. همه ما خبرهای زیادی از Freez شدن یا Ban شدن حسابهای کاربران ایرانی در صرافیهای بزرگ خارجی شنیدهایم. اما در صرافیهای غیر متمرکز اصلاً مهم نیست که شما از کدام کشور وارد معامله میشوید. از طرفی صرافی غیر متمرکز هیچ کنترلی روی کیف پول کاربران خود ندارد بنابراین امکان بسته شدن حساب یا مسدود شدن داراییها نیز در این صرافیها دیده نمیشود. بنابراین ایرانیها با خیال راحت میتوانند از صرافیهای غیر متمرکز مانند صرافی Uniswap برای ترید استفاده کنند.
ناشناس بودن تریدرها، هیچ تأیید هویتی نیاز نیست!
یکی دیگر از ویژگیهای مثبت صرافیهای غیر متمرکز برای ایرانیها این است که اکثر صرافیهای DEX محبوب و بزرگ به هیچ اطلاعات شخصی نیاز ندارند. تنها چیزی که شما را به یک تریدر دیگر متصل میکند آدرس کیف پول شما است.
مناسب برای کشورهای در حال توسعه مانند ایران
امکان وام دهی همتا به همتا، تراکنشهای سریع، عدم نظارت دولتها، عدم تأثیر پذیری از قوانین تحریمی و ناشناس بودن تریدرها در صرافیهای غیر متمرکز، آنها را به گزینهای ایده آل برای کشورهای در حال توسعه تبدیل میکند. خصوصاً در کشورهایی که زیرساختهای قوی بانکی برای دریافت وامهای با بهره کم یا بدون بهره کم در آنها دیده نمیشود، سیستم وام دهی همتا به همتا در صرافیهای غیر متمرکز بسیار ایده آل خواهد بود. هرکسی که به تلفن هوشمند و اینترنت دسترسی دارد میتواند از طریق این صرافیها به بازار تجارت جهانی بپیوند.
معایب صرافیهای غیر متمرکز، مواردی که باید در نظر داشته باشید
همچون هر تکنولوژی دیگری، در کنار مزایا و امکانات فراوان، معایبی نیز وجود دارد که استفاده کنندگان از صرافیهای غیر متمرکز باید به آنها توجه کنند. در اینجا با معایب صرافی غیر متمرکز آشنا میشویم:
رابط کاربری پیچیده و سخت برای تازه واردها
برای استفاده از محیط کاربری صرافیهای غیر متمرکز به دانش بیشتری از مبادلات در صرافیهای متمرکز نیاز دارید. از طرفی در این محیطهای کاربری آموزشهای لازم نیز در اختیار کاربران قرار نمیگیرد و باید به دنبال راهنما یا توضیحاتی در خارج از صرافیهای DEX باشید. از طرفی امکانات بسیار محدود است و شما تنها میتوانید تراکنشهای ساده تبدیل توکن ها به یکدیگر را در این صرافیها انجام دهید. برای اینکه با مشکلی رو به رو نشوید بهتر است ابتدا دوره آموزش حرفهایترید ارزهای دیجیتال را پشت سر بگذارید. زیرا اگر یک اشتباه در ارسال ارزهای دیجیتال در این صرافیها انجام دهید دیگر قابل اصلاح یا برگشت نخواهد بود.
آسیب پذیری قراردادهای هوشمند در بعضی از پروژهها
امنیت یک پروتکل DeFi (همچون صرافیهای DEX) به امنیت قراردادهای هوشمند آن بستگی دارد. اگر کدهای این قراردادها دارای اشکالات و نقاط ضعف باشد ممکن است باعث از دست رفتن توکن های شما شود. اینجاست که بررسی توسعه دهندگان یک پروژه و شناخت تواناییهای آنها پیش از سرمایه گذاری در آن پروژه اهمیت پیدا میکند.
توکن های خطرناک، مراقب کلاهبردارها باشید!
با توجه به وجود تعداد زیادی توکن بررسی نشده در صرافیهای غیرمتمرکز، تعداد توکن های اسکم و شت کوینها نیز در این صرافیها نسبت به صرافیهای متمرکز بیشتر است. یک توکن که به سرعت رشد کرده است میتواند در واقع یک دام برای شما باشد تا با ورود به آن سرمایههای شما را به سرقت ببرند. بنابراین خود را برای این خطرات آماده کنید.
چگونه در صرافی غیر متمرکز ثبت نام کنیم؟
ثبت نام و کارکردن با صرافی غیر متمرکز خیلی سادهتر از صرافی متمرکز است زیرا معمولاً هیچ نیازی به تأیید هویت و انجام مراحل پیچیده ندارد. به طور کلی ثبت نام در صرافی DEX شامل مراحل زیر میشود:
- انتخاب یک صرافی غیر متمرکز مانند Uniswap
- وارد شدن به نرم افزار تحت وب صرافیهای DEX
- اتصال کیف پول به صرافی (پیشنهاد ما استفاده از کیف پول MetaMask است)
- واریز مقداری اتریوم به کیف پول (برای انجام تراکنشها باید اتریوم پرداخت کنید)
- تبدیل توکن های مختلف با پرداخت هزینه تراکنش به اتریوم
اگر از قبل کیف پول MetaMask خود را ساخته و مقداری اتریوم نیز در آن ذخیره کرده باشید، اتصال کیف پول و انجام اولین تراکنش در صرافی غیر متمرکز مانند یونی سواپ کمتر از 5 دقیقه زمان خواهد برد. ما در کلاس تدریس خصوصی ارز دیجیتال به طور کامل در مورد نحوه انجام تراکنشها و ترید در صرافیهای غیر متمرکز صحبت میکنیم.
آموزشترید در صرافیهای غیر متمرکز در داجکس
در این مقاله سعی کردیم به سؤال صرافی غیر متمرکز چیست پاسخ دهیم و با ویژگیها و بهترین صرافیهای DEX آشنا شویم. این صرافیها مزایای زیادی خصوصاً برای تریدرهای ایرانی دارند؛ اما استفاده از آنها نیازمند پشت سر گذاشتن آموزشهای حرفهای است. ما در بستههای آموزش ارز دیجیتال داجکس به طور کامل با نحوه کار کردن با صرافیهای غیر متمرکز آشنا میشویم و استراتژیهای مختلفی برای ترید در این صرافیها را در اختیار شما قرار میدهیم. برای شروع کافی است تا همین حالا در سایت داجکس ثبت نام کنید و بسته آموزشی مدنظر خود را از مقدماتی تا پیشرفته تهیه کنید.
معرفی صرافی غیر متمرکز به همراه مزایا و معایب آن
صرافی غیر متمرکز که به آن در اصطلاح DEX هم گفته میشود، بستری برای انجام معاملات به صورت غیرمتمرکز و ناشناس است که از فناوری بلاکچین و قراردادهای هوشمند برای حذف واسطههای معاملاتی استفاده میکند. کاربران میتوانند بدون نیاز به واریز ارز دیجیتال به کیفپول صرافیها، از کیفپول خودشان برای انجام معاملات استفاده کنند.
در خصوص معرفی صرافی غیر متمرکز بهتر است به چند جنبه مختلف این بستر مانند نحوه کنترل، امنیت، محبوبیت، میزان کارمزد و سرعت انجام معاملات اشاره کنیم.
کنترل در صرافی DEX
صرافیهای معمولی برخلاف مبنای غیر متمرکز بودن ارزهای دیجیتال، به شدت متمرکز هستند. سیستمهای معاملاتی متمرکز میتوانند به داراییهای کاربران دسترسی کامل داشته باشند، در روند معاملاتی دخالت کرده و حساب هر کاربری که بخواهند را مسدود کنند. این مسأله برای افرادی که قصد انجام تراکنشهای رمزارز را دارند، بسیار مشکلساز است. به همین خاطر کاربران، صرافیهای غیرمتمرکز را برای انجام معاملات انتخاب میکنند که توسط هیچ شخص یا نهادی کنترل نمیشوند. صرافیهای غیرمتمرکز به دلیل نداشتن یک مجموعه کنترلکننده، نیازی به پیروی از قوانین یک کشور یا دولت خاصی ندارند.
اولین مزیت صرافیهای غیرمتمرکز، هزینههای نسبتا پایین آنهاست. این صرافیها بر اساس اصول خودتنظیم کار میکنند و برخلاف صرافیهای متمرکز، هزینههای اضافی راهاندازی و حفظ زیرساختها برای ارائه خدمات را ندارند
امنیت صرافی غیر متمرکز
در صرافیهای غیر متمرکزی که معتبر بوده و کدنویسی بینقصی داشته باشند، خطراتی مثل هک، سرقت و بلوکهشدن داراییها وجود ندارد. در این صرافیها، داراییها مستقیما از کیفپول شخص معاملهکننده برداشت میشود و مدیریت آن در اختیار هیچ شخص دیگری نخواهد بود. صرافیهای غیرمتمرکز بدون انجام ثبتنام و احراز هویت و فقط از طریق اتصال کیفپول دیجیتال، به شما امکان انجام معامله را میدهند و لازم نیست دارایی خودتان را به کیفپول صرافی منتقل کنید.
محبوبیت صرافی غیر متمرکز
با این که پشتیبانی نشدن همه ارزهای دیجیتال و کندی تراکنشها باعث شده است که هنوز هم بیش از %90 حجم معاملات رمزارزها در صرافیهای متمرکز انجام شود، اما قابلیت انجام معاملات به صورت مستقیم و بدون واسطه باعث افزایش محبوبیت صرافیهای غیرمتمرکز در بین کاربران شده است. این موضوع که در صرافیهای غیرمتمرکز هیچ فرد دیگری به دارایی کاربران دسترسی ندارد و معاملات بدون دخالت سازمانهای متمرکز انجام میشوند، میتواند افراد زیادی را به خود جذب کند.
کارمزد و هزینههای صرافی غیر متمرکز
هیچ بستر معاملاتیای پیدا نخواهید کرد که بدون دریافت هزینه یا کارمزد فعالیت کند. صرافیهای ارز دیجیتال برای انواع تراکنشهای کاربر، هزینه دریافت میکنند که وابسته به طرحهای تشویقی موجود و یا شلوغ بودن صفهای فروش ممکن است این مقدار دستخوش تغییراتی شود. در کل، کارمزد تراکنشها در صرافیهای DEX به مراتب پایینتر از صرافیهای متمرکز است و همچنین کاربران در صرافیهای غیرمتمرکز ملزم به پرداخت کارمزد برای انتقال دارایی خود از کیفپول به صرافی نیستند.
سرعت انجام معاملات
در صرافیهای غیرمتمرکز به دلیل مقیاسپذیری پایین آنها، معاملات با سرعت پایینی انجام میشود. همچنین از آنجا که این نوع از صرافیها به اندازه صرافیهای متمرکز رشد نداشتهاند، حجم معاملات در آنها کم است که در نتیجه باعث زمانبر شدن انجام معاملات میشود.
مزایای صرافی غیرمتمرکز
اولین مزیت صرافیهای غیرمتمرکز، هزینههای نسبتا پایین آنهاست. این صرافیها بر اساس اصول خودتنظیم کار میکنند و برخلاف صرافیهای متمرکز، هزینههای اضافی راهاندازی و حفظ زیرساختها برای ارائه خدمات را ندارند.
نکته بعدی مربوط به حریم خصوصی کاربران در چنین صرافیهایی است. از آنجا که صرافیهای غیرمتمرکز بر اساس ناشناس بودن کار میکنند، دیگر نیازی نیست نگران ثبت اطلاعات و جزئیات مربوط به معاملات یا احراز هویت باشید.
و در نهایت، اگر از آن دسته از سرمایهگذارانی هستید که اخبار هک شدن صرافیها شما را بسیار نگران میکند، سعی کنید از صرافیهای غیرمتمرکز استفاده کنید. در چنین صرافیهایی مجبور نیستید داراییهای خود را به شخص ثالث انتقال دهید و تمامی نقل و انتقالات بر روی سیستم بلاکچین انجام میشود که احتمال هک شدن را بسیار کاهش میدهد.
معایب صرافیهای غیرمتمرکز
یکی از عمدهترین مشکلات صرافیهای غیرمتمرکز، مسأله مقیاسپذیری بلاکچین و تأثیر آن روی سرعت و کارمزد انجام معاملات است. به این علت که کاربران مجبور هستند در بیشتر اوقات برای انجام معاملات روی شبکهای مانند اتریوم تراکنش خود را انجام دهند. این موضوع باعث میشود که نه تنها تعداد کارمزدها بالاتر برود، بلکه اگر شبکه شلوغ باشد سرعت معاملات بسیار کاهش خواهد یافت.
حجم معاملات نیز در صرافیهای غیرمتمرکز پایین است. پایین بودن حجم معاملات در مقایسه با صرافیهای متمرکزی مانند بایننس باعث شده تا سرمایهگذاران کمتری جذب صرافیهای غیرمتمرکز شوند.
یکی دیگر از معایب اساسی صرافیهای غیرمتمرکز، پشتیبانی نکردن آنها از تمام ارزهای دیجیتال است. در حالت فعلی بیشتر صرافیهای غیرمتمرکز در شبکه اتریوم فعالیت کرده و از مبادلات تبدیل اتریوم یا توکنهای مبتنی بر آن پشتیبانی میکنند. البته در آینده با پشتیبانی از چندین بلاکچین این موضوع تا حدی بهبود خواهد یافت.
تفاوت صرافی غیر متمرکز و متمرکز چیست؟
در ابتدای مطلب کم و بیش به مقایسه ویژگیهای صرافی غیرمتمرکز با صرافی متمرکز پرداختیم و در این بخش تفاوتهای کلی این دو نوع صرافی را به طور کامل شرح میدهیم:
- اولین نکتهای که باید به آن اشاره کرد این است که در صرافیهای غیرمتمرکز نیازی به انتقال دارایی به کیفپول صرافی نیست و در نتیجه رمزارزهای شما در صرافی نگهداری نمیشود. بنابراین امکان هک شدن و سرقت داراییها به شدت کاهش مییابد که این موضوع امنیت بالاتر صرافیهای غیرمتمرکز را در مقایسه با صرافیهای متمرکز نشان میدهد.
- امکان فعالیت کاربرانی که در کشورهای تحت تحریم زندگی میکنند در صرافیهای متمرکز بسیار محدود است و امکان مسدودسازی داراییهای این افراد وجود دارد. در مقابل صرافیهای غیرمتمرکز هیچ محدودیت یا مسدودیتی برای هیچکس تعیین نمیکنند.
- برای شروع کار در صرافیهای متمرکز باید ابتدا با ارائه مدارک لازم مراحل احراز هویت را بگذرانید. ولی در صرافیهای غیرمتمرکز وضعیت اینگونه نیست و در واقع معاملهکنندگان برای همیشه ناشناس باقی میمانند؛ زیرا کاربران فقط باید کیفپول ارز دیجیتال خود را به صرافی غیرمتمرکز وصل کنند.
- در صرافیهای متمرکز یک سازمان یا گروه خاصی مسئول کنترل دارایی کاربران است تا در صورت بروز مشکل بتواند به آن رسیدگی کند. اما صرافیهای غیرمتمرکز توسط کامپیوترهای زیادی در سراسر دنیا اداره میشوند که فرد یا سازمان خاصی مسئول آن نیست. اساس کار صرافیهای غیرمتمرکز قراردادهای هوشمندی هستند که امکان توقف معاملات یا خطا در آن وجود ندارد.
- کارمزد انجام تراکنش در صرافیهای غیرمتمرکز پایین است ولی به دلیل حجم پایین معاملات و تعداد اندک رمزارزهای پشتیبانی شده، سرعت انجام معاملات در صرافیهای غیرمتمرکز بسیار کمتر از صرافیهای متمرکز است.
صرافی غیرمتمرکز چگونه کار میکند؟
صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال در بستر بلاکچین فعالیت میکند و تراکنشها در این پلتفرم بر پایه قراردادهای هوشمند انجام میگیرند. قرارداد هوشمند، نرمافزاری است که در صورت وجود شرایطی خاص، یک یا چند دستور را اجرا میکند و کارکرد آن به صورت قطعی بوده و قابل بازگشت یا توقف نیست.
این سیستم دارای ویژگیهای مشابه بلاکچین است و به صورت غیرمتمرکز و بدون کنترلکننده مرکزی از طریق تراکنشهای کاربر به کاربر یا همتا به همتا (Peer To Peer) کار میکند. در صرافیهای غیرمتمرکز پس از اتصال کیفپول دیجیتال کاربر به صرافی، سفارش خرید یا فروش در سیستم ثبت میشود و در صورتی که کاربر دیگری سفارشی مطابق با سفارش اصلی ثبت کند، تراکنش موردنظر از طریق یک قرارداد هوشمند و بدون نیاز به واسطه انجام میشود و در آخر مبلغ به کیفپول خریدار و فروشنده واریز میگردد.
انواع صرافی غیر متمرکز
صرافیهای غیرمتمرکز ممکن است برای انجام معاملات از شیوههای جدید و خاصی استفاده کنند که در صورت پیادهسازی مناسب میتواند به رشد این نوع از بسترهای معاملاتی بسیار کمک کند. در ادامه شما را با سه نوع از صرافیهای غیرمتمرکز و ویژگیهای آنها آشنا خواهیم کرد:
صرافی غیر متمرکز دفتر سفارش (Order Book)
مفهوم دفتر سفارش به لیستبندی سفارشات خریداران و فروشندگان انواع رمزارز گفته میشود. بنابراین در صرافی مبتنی بر دفتر سفارش وقتی خریداران سفارشات خود را ثبت میکنند، دفتر سفارش آن دسته از فروشندگانی که سفارشاتی با قیمت مشابه ثبت کردهاند را دستهبندی میکند. از این جهت، کاربران صرافیهای غیرمتمرکز میتوانند هنگام انطباق سفارشات با یکدیگر معامله کنند.
صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال در بستر بلاکچین فعالیت میکند و تراکنشها در این پلتفرم بر پایه قراردادهای هوشمند انجام میگیرند. قرارداد هوشمند، نرمافزاری است که در صورت وجود شرایطی خاص، یک یا چند دستور را اجرا میکند و کارکرد آن به صورت قطعی بوده و قابل بازگشت یا توقف نیست
صرافی غیر متمرکز استخر نقدینگی (Liquidity Pool) یا صرافی سواپ (Swap)
استخر نقدینگی مکانیزمی است که به وسیله آن کاربران میتوانند داراییهای خود را در قالب قراردادهای هوشمند موجود در صرافی غیرمتمرکز در یکجا جمع کنند تا دارایی نقدی لازم برای تبدیل رمزارزها (Swap) توسط معاملهکنندگان فراهم شود. استخرهای نقدینگی باعث فراهم شدن نقدینگی و در نتیجه سرعت و راحتی بیشتر در انجام معاملات میشوند. تا قبل از انجام این کار، تعداد خریداران و فروشندگان در صرافیهای غیرمتمرکز کم بود و به همین خاطر معاملات بسیار کمی در چنین بسترهایی انجام میگرفت.
صرافی غیر متمرکز تجمیعکننده نقدینگی (Aggregator)
تجمیعکننده یا Aggregator در صرافی با هدف پیشنهاد نرخهای تبدیل و تعویض بهتر رمزارز برای کاربران طراحی شده است. با استفاده از تجمیعکنندهها، نقدینگی موجود در چندین صرافی غیرمتمرکز در یکجا جمع میشود تا کاربران به جای این که مجبور شوند تا از نرخ تبدیل یک صرافی استفاده کنند، بتوانند نرخ تبدیل چندین صرافی را به صورت همزمان مشاهده کرده و بهترین گزینه را انتخاب کنند.
آیا نگهداشتن دارایی در صرافی کار درستی است؟
قطعا خیر! با این که خود رمزارزها قابل هک شدن نیستند، اما به دلیل متمرکز بودن بیشتر صرافیهای ارز دیجیتال، احتمال هک شدن صرافیها و سرقت داراییها وجود دارد. بهترین راه برای نگهداری بلندمدت ارزهای دیجیتال ذخیره آنها در یک کیف پول معتبر است. بهزبان ساده، شما باید از کیف پولی استفاده کنید که شناختهشده باشد و به شما کلید خصوصی یا 12 کلمه بازیابی ارائه دهد.
کیف پولهای نرمافزاری معتبری که روی تلفن همراه یا کامپیوتر شخصی نصب میشوند، کاملا رایگان هستند و در صورت رعایت نکات ایمنی و ذخیره کلمات بازیابی از طرف خودتان، میتوانند امنیت داراییهای شما را تضمین کنند. در صورتی که امنیت کیف پول خیلی برایتان اهمیت دارد، میتوانید از کیف پولهای سختافزاری یا سایر روشهای ذخیرهسازی آفلاین (سرد) استفاده کنید.
تا زمانی که ارزهای دیجیتال شما روی کیف پول شخصی قرار داشته باشند و نکات ایمنی لازم رعایت شوند، هیچ خطری آنها را تهدید نخواهد کرد.
جمعبندی
صرافیها نقش حیاتی در بازار ارزهای دیجیتال دارند و مشهورترین صرافیهایی که میشناسید، برخلاف ذات غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال، به شدت متمرکز هستند. سیستمهای متمرکز به خاطر قابلیت دسترسی آنها به داراییهای کاربران و دخالت در روند معاملاتی با مشکلاتی روبهرو هستند که این موضوع بسیاری از کاربران را به استفاده از صرافیهای غیرمتمرکز سوق میدهد.در این مطلب علاوه بر تعریف صرافیهای غیرمتمرکز، به جنبههای مختلف آن از قبیل نحوه کنترل، میزان امنیت و محبوبیت، کارمزد و سرعت معاملات اشاره کردیم. این نوع از صرافیها که در اصطلاح به آن DEX هم گفته میشود، دارای مزایا و معایبی است که به طور کامل آنها را توضیح داده و با سیستمهای متمرکز مقایسه کردیم. در پایان نیز شما را با نحوه کار صرافی غیرمتمرکز و سه نوع مختلف آن آشنا کردیم که میتواند به شما در تصمیمگیری برای انجام معاملات در صرافیهای متمرکز یا غیرمتمرکز کمک کند. نظر شما راجع به صرافیهای غیرمتمرکز چیست؟
تفاوت صرافی های غیرمتمرکز و متمرکز در چیست؟
مطلع شدن از ماهیت و چیستی صرافی های غیرمتمرکز و متمرکز برای هر کاربر فعال در حوزه ارز های دیجیتال بسیار موضوع مهمی است. برای انجام معاملات خرید و فروش در بازار ارز های دیجیتال نیاز به ثبت نام در صرافی های آنلاین دارید. اما چالش مهم در این بین، انتخاب یک صرافی مطمئن و ایمن است. از آن جایی که بازار ارز های دیجیتال هنوز توسط کشور های مختلفی پذیرفته نشده است، لذا باید در حفظ امنیت دارایی های خود کوشا باشید.
از همین رو اولین چیزی که باید در نظر بگیریم، بستر معاملاتی در این بازار است. رمز ارز های غیر متمرکز باعث شده اند تا ممنوعیت های زیادی در حوزه تراکنش های مالی کنار گذاشته شوند و محدودیت کمتری وجود داشته باشد؛ اما در این بازار ما شاهد دو نوع صرافی غیرمتمرکز و متمرکز هستیم. در ادامه به توضیح هر کدام از این دو صرافی و تفاوت های آن ها می پردازیم.
صرافی غیر متمرکز چیست؟
صرافی های غیرمتمرکز یا DEX به نوعی از صرافی های ارز دیجیتال گفته می شود که از هیچ نهاد و سیستمی برای مدیریت و نگهداری سرمایه شما استفاده نمی کنند؛ به معنایی دیگر، شخص ثالث میان معامله های شما در این نوع صرافی وجود ندارد. نحوه استفاده از خدمات صرافی های غیرمتمرکز به صورت همتا به همتا است؛ به این صورت که شما کیف پول خود را به این نوع صرافی متصل می کنید و عملیات خرید و فروش را انجام می دهید.
امنیت در صرافی های غیرمتمرکز به شدت بالا است. هدف صرافی های غیرمتمرکز در استفاده از بلاک چین، حذف واسطه ها می باشد. همچنین در صرافی های غیرمتمرکز از قرارداد های هوشمند استفاده شده است. در این نوع صرافی نیازی به واریز ارز دیجیتال به کیف پول وجود نیست؛ چرا که تنها با اتصال کیف پول دیگر خود می توانید معاملات را انجام دهید.
در صرافی های غیرمتمرکز از کدنویسی های بسیار دقیقی استفاده شده است. برای این که تفاوت صرافی های غیرمتمرکز و متمرکز را به خوبی درک کنید، ابتدا بهتر است تا از مزایای این نوع صرافی مطلع شوید.
مزایای صرافی های غیرمتمرکز
- در صرافی غیرمتمرکز نیازی به احراز هویت و ثبت نام نیست.
- معاملات با استفاده از قرارداد های هوشمند به شکلی دقیق انجام می شوند.
- احتمال بروز خطا در صرافی غیرمتمرکز بسیار کم است.
- کمترین هک و حمله در آن ها صورت می گیرد.
- کارمزد معاملات در صرافی های غیرمتمرکز بسیار کم است.
- صرافی های غیرمتمرکز سیستم قانون گذاری پیچیده ای دارند.
معایب صرافی های غیرمتمرکز
- هنوز محبوبیت زیادی را به دست نیاورده اند و کاربران کمی دارند.
- قابلیت های موجود در صرافی غیرمتمرکز محدود تر است.
- نقدینگی در صرافی غیرمتمرکز کم است.
- سرعت انجام تراکنش ها در این نوع صرافی مقداری پایین است.
صرافی متمرکز چیست؟
قبل از این که مستقیم سراغ تفاوت بین صرافی های غیرمتمرکز و متمرکز برویم، لازم به توضیح کوتاهی درباره صرافی های متمرکز است. صرافی های متمرکز هم کاملا بستری برای انجام معاملات ارز دیجیتال هستند؛ اما یک صرافی متمرکز دارای واسطی میان خریدار و فروشنده در یک معامله است؛ این واسط نقش نظارت و افزایش امنیت در معاملات را دارد. در صرافی های متمرکز هم طبیعتا از شبکه بلاک چین برای انجام تراکنش ها استفاده می شود.
در این نوع صرافی، نیاز است تا اقدام به ثبت نام و در نهایت احراز هویت کنید. در واقع این فرایند برای تشخیص واقعی بودن هویت کاربران است. وظیفه حفظ و نگهداری دارایی کاربران در این نوع بستر، بر عهده صرافی است؛ به طوری که اگر اتفاق امنیتی رخ دهد و دارایی کاربران از بین رود، صرافی موظف به پس دادن اصل دارایی می باشد.
مزایای صرافی های متمرکز
- محبوبیت بسیار زیادی دارند.
- قابلیت های زیادی را در اختیار کاربران قرار می دهند.
- قوانین بیشتری در صرافی های متمرکز وجود دارد.
- تعداد ارز های دیجیتال بیشتری در صرافی های متمرکز لیست شده اند.
- نقدینگی بالایی در این نوع صرافی ها وجود دارد.
- سرعت معاملات در صرافی های متمرکز بسیار زیاد است.
معایب صرافی های متمرکز
- حملات و تعداد هک های زیادی در صرافی های متمرکز انجام می شود.
- امنیت کمتری وجود دارد.
- دارایی کاربران قابل مشاهده برای صرافی است.
- معمولا کارمزد های صرافی متمرکز زیاد است.
تفاوت بین صرافی های غیرمتمرکز و متمرکز
یک سری از تفاوت ها میان صرافی های غیرمتمرکز و متمرکز وجود دارد که آن ها را از هم متمایز کرده است. پس از مطلع شدن از تفاوت های موجود، شما می توانید بسته به انتظار و نیازی که از یک صرافی ارز دیجیتال دارید، اقدام به انتخاب و استفاده از آن کنید. در ادامه به اصلی ترین تفاوت های میان این دو صرافی می پردازیم.
امنیت
اولین تفاوت بین صرافی های غیرمتمرکز و متمرکز در امنیت آن ها است. شاید نظارتی که در صرافی های متمرکز وجود دارد، باعث شود تا اعتماد شما بر امنیت آن ها بیشتر شود؛ اما این باوری کاملا اشتباه است. معمولا صرافی های متمرکز بیشتر تحت هک و حملات مشابه قرار می گیرند؛ همچنین خیلی از کاربران ایرانی در حین استفاده از صرافی های خارجی متمرکز، به دلیل مسائل احراز هویت، سرمایه خود را از دست داده اند.
اما در مقابل دانستیم که صرافی های غیرمتمرکز بر بستر شبکه بلاک چین و قرارداد های هوشمند ایجاد شده اند. همین موضوع باعث شده تا امنیت صرافی های غیرمتمرکز به مراتب بیشتر از صرافی های متمرکز باشد.
قابلیت های معاملاتی
تعداد قابلیت های معاملاتی، از دیگر تفاوت های مهم بین صرافی های غیرمتمرکز و متمرکز است. در صرافی های متمرکز شما می توانید از انواع روش های معاملاتی نظیر اسپات، مارجین و فیوچرز استفاده کنید؛ این باعث شده تا تعداد کاربران در صرافی های متمرکز بسیار بیشتر از صرافی های غیرمتمرکز باشد؛ همچنین محبوبیت در این نوع صرافی بیشتر است. در صرافی های غیرمتمرکز محدودیت های بیشتری برای انجام معاملات وجود دارد.
میزان نقدینگی
در نگاه اول خیلی به این مورد توجه نمی شود؛ اما لازم است بدانید که میزان نقدینگی، یکی از معیار های اصلی و مهم برای انتخاب صرافی است. صرافی های متمرکز همواره دارای نقدینگی بسیار بیشتری هستند؛ یکی از دلایل این موضوع را می توان تعداد کاربران زیاد در آن ها دانست. نرخ نقدینگی هر صرافی ارز دیجیتال، بر روی سرعت تراکنش و معاملات کاربران آن تاثیر مستقیم دارد.
سرعت انجام تراکنش ها
یکی دیگر از تفاوت های مهم بین صرافی های غیرمتمرکز و متمرکز سرعت انجام تراکنش ها است. قطعا سرعت معاملات و تراکنش ها برای کاربران هر صرافی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. صرافی های متمرکز معمولا در تراکنش های خود سرعت زیادی دارند. سرعت تراکنش ها در صرافی های غیرمتمرکز بستگی به نوع شبکه بلاک چین مورد استفاده دارد. به طور مثال اگر صرافی غیرمتمرکز در شبکه بلاک چین اتریوم ساخته شده باشد، برای هر تراکنش حدودا 15 ثانیه زمان لازم است.
لذا نوع شبکه بلاک چین، در انتخاب صرافی غیرمتمرکز بسیار مهم است. این روز ها صرافی های غیرمتمرکز زیادی در حال توسعه هستند؛ همین موضوع باعث شده تا صرافی های زیادی را بر پایه شبکه های بلاک چین مختلف ببینیم.
قوانین صرافی ها
یکی از مهم ترین معیار هایی که در انتخاب یک صرافی باید در نظر بگیرید، قوانین حاکم بر آن است؛ چرا که بسیار بر امنیت سرمایه شما تاثیرگذار است. به طور کلی صرافی های متمرکز برای فعالیت در هر کشوری، ابتدا باید از آن مجوز دریافت کنند. این گونه باعث می شود تا سیستم های نظارتی بر روی سرمایه کاربر وجود داشته باشد. اما در مقابل صرافی های غیرمتمرکز بر پایه شبکه بلاک چین ایجاد شده اند و می توانند به هر کاربری در هر نقطه از دنیا بدون مشکل خدمات ارائه دهند.
کارمزد تراکنش ها
برای کسانی که در صرافی ها معاملات زیادی را انجام می دهند، نرخ کارمزد بسیار مهم است. تفاوت بزرگی میان میزان کارمزد صرافی های غیرمتمرکز و متمرکز وجود دارد. صرافی های متمرکز بر اساس خدماتی که ارائه می دهند و سرمایه ای که قرار است منتقل شود، کارمزدی را دریافت می کنند؛ حال در کنار این میزان کارمزد، کاربرد باید میزان کارمزدی را هم برای انتقال در شبکه پرداخت کند.
در مقابل صرافی های غیرمتمرکز برای خدماتی که ارائه می دهند، هیچ کارمزدی را دریافت نمی کنند؛ تنها کارمزدی که در معاملات این نوع صرافی پرداخت می شود، کارمزد انتقال دارایی بلاک چین است.
اسامی صرافی های غیرمتمرکز
- یونی سوآپ (Uniswap)
- کایبرسوآپ (Kyberswap)
- وان اینچ (1 inch)
- بیسکیو (Bisq)
- بنکور (Bancor)
- بالنسر (Balancer)
- آی دی ایکس (IDEX)
اسامی صرافی های متمرکز
- بایننس (Binance)
- کوکوین (Kucoin)
- بیتفینکس (Bitfinex)
- بیترکس (Bittrex)
- کوین بیس (Coinbase)
- بیت استمپ (Bitstamp)
جمع بندی
در نهایت انتخاب با خودتان است؛ صرافی های غیرمتمرکز و متمرکز هر کدام دارای خصوصیات و ویژگی های مختلفی هستند. لذا شما باید ابتدا هدف و نیاز خود را درک کنید، سپس سراغ صرافی مورد نظر بروید. اگر برای شما امنیت مهم تر از هر چیز دیگری است، ما به شما صرافی های غیرمتمرکز را پیشنهاد می کنیم؛ اما اگر می خواهید از روش های معاملاتی مختلف در هر لحظه استفاده کنید، صرافی های متمرکز گزینه بهتری هستند. داشتن یک حساب مطمئن در صرافی متمرکز، حین استفاده از صرافی غیرمتمرکز توصیه می شود.
صرافی غیرمتمرکز(DEX)| فرهادمارکت
صرافی غیر متمرکز (DEX) یک خدمت آنلاین همتا به همتا است که امکان تراکنشهای مستقیم رمزارز بین دو طرف را فراهم میآورد.
صرافی های غیرمتمرکز رمزارز با هدف حل مشکلات ذاتی صرافیهای متمرکز ایجاد شده اند. آنها بازارهای همتا به همتا را مستقیما بر روی بلاکچین ایجاد میکنند. امکان ذخیره سازی و عملیاتی کردن مستقل منابع در این بازارها را برای معامله گران فراهم شده است. کاربران این صرافیها میتوانند معاملات رمزارز را به صورت مستقیم در بین خودشان انجام دهند (به عبارت دیگر بدون مداخله شخص ثالث).
نظارت بر خدمات غیرمتمرکز به صورت خودکار یا توسط افراد دخیل در آن صورت میپذیرد. امنیت دارایی ها توسط فناوری دفتر کل گسترده تامین میگردد. عمدتا صرافیهای غیرمتمرکز از بلاکچین های ذیل در معاملات خود استفاده میکنند:
-
(اتردلتا، IDEX و . )
- گرافین (بیتشیرز، کریپتوبریج و . )
- بلاکچینهای تحت مدیریت سایر رمزارزها (ویوز، سوییچو و . )
تفاوت صرافی های غیرمتمرکز و صرافی های متمرکز
در صرافی های متمرکز، کاربران باید شناسایی شوند و سکه های آنها در حسابهای متعلق به شرکتها نگهداری شود. عملکرد صرافی های غیرمتمرکز دقیقا معکوس صرافیهای متمرکز است.
صرافی آنلاین متمرکز توسط یک شرکت یا شخص خاص مدیریت میشوند و هدف از ایجاد آنها کسب سود است. این صرافی ها مسئول حفاظت از داده های کاربران و اطلاعات معاملاتی آنها هستند. آنها عملکرد پلتفرم را کاملا کنترل کرده و تصمیمات مهم و مستقلی را در خصوص توسعه خدمت میگیرند.
اما صرافی های غیرمتمرکز به صورت خودکار یا نیمه خودکار مدیریت میشوند و مشارکت کنندگان پلتفرم در فرآیند تصمیمات مهم آن دخالت میکنند. این پلتفرمها امکانات فنی مورد نیاز برای تعامل مستقیم بین مشارکت کنندگان را فراهم آورده و از یک سیستم ثبت گسترده برای ذخیره سازی و پردازش همه (یا تقریبا همه) داده ها استفاده میکنند. یک صرافی غیرمتمرکز منابع مالی یا داده های شخصی کاربران را بر روی سرورهای خود ذخیره نمیکند و صرفا به عنوان پلتفرمی برای تطبیق دهی با هدف خرید یا فروش عمل میکند.
مزایای صرافی غیرمتمرکز (DEX)
عمده نقاط قوت صرافیهای غیرمتمرکز از ساختار گسترده آنها و نبود یک مرکز کنترل واحد نشات میگیرد.
• امنیت:
صرافی های غیرمتمرکز اطلاعات دارایی های کاربر را ذخیره نمیکنند. بنابراین نه تنها حمله های هکری بلکه ویرانی کامل صرافی نیز نمیتوانند باعث از بین رفتن دارایی ها و منابع شوند. نبود یک مدخل ورودی واحد برای دسترسی به همه دارایی ها و داده ها باعث میشود تا کار برای هکرها پیچیده شود. این امر باعث میشود تا حمله به خودی خود بیمعنی شود. همین موضوع نقطه تمایز بین صرافی های غیرمتمرکز و صرافی های متمرکزی است که معمولا مورد حمله هکری قرار میگیرند.
• ریسک کم از لحاظ دستکاری:
ریسک حداقلی در زمینه دستکاری قیمت یا تحریف حجم معاملات به دلیل نبود یک ساختار مرکزی یکی از
مزیت های دیگر این خدمت است. شایان ذکر است وجود یک ساختار مرکزی باعث میشود تا صرافی در معرض ریسک دستکاری قرار بگیرد.
صرافی های غیرمتمرکز فاقد هر گونه حساب شخصی هستند، هیچگونه تاییدیه ای نیاز نیست و حتی نیازی به تخصیص آدرس ایمیل نیز وجود ندارد؛ بنابراین امکان دزیده شدن داده های شخصی کاربران عملا صفر است. این ساختار خدمات خود را بر اساس یک ثبت نام گسترده انجام میدهد. این روش باعث میگردد تا این خدمت نسبت به خدمات صرافی هایی که کاربر را با اهداف شناسایی مشتری و انطباق با مقررات ضدپولشویی ملزم به تایید هویت فردی میکنند به صورت ناشناس تری صورت گیرد.
• استقلال از تنظیم کنندگان مقررات:
ساختار گسترده باعث میگردد تا صرافی از مداخله مسئولان محلی یا بین المللی در امان باشد. پیروی از مقررات در ساختارهای متمرکز بدین معنی است که همه خدمات صرافی یا بخشی از آن مسدود میشود که در این صورت، خدمات از لحاظ مکان یا گزینه های قابل استفاده (آپشنها) محدود میشود.
• دسترسی به پروژه های متفاوت:
یک صرافی غیرمتمرکز بر خلاف برادر متمرکز خود نه تنها امکان سفارش گیری برای رمزارزهای موجود را فراهم
میکند بلکه امکان ایجاد مستقیم ارزهای جدید را در سیستم دارد. وجود این امکان به پروژه های استارتآپ اجازه میدهد تا بدون اینکه مجبور به پرداخت هزینه های زیاد برای مکان یابی بر روی پلتفرم های اصلی باشند، حداقل نقدینگی مورد نیاز خود را تامین کنند.
معایب صرافی های غیرمتمرکز
ساختار گسترده صرافی های غیرمتمرکز و کنترل کامل کاربر بر منابع خودش باعث بروز برخی مشکلات میگردد.
• عدم امکان بازیابی دسترسی:
به طور مثال، به دلیل فقدان فرآیند مزایای صرافی های غیرمتمرکز شناسایی مشتری و عدم امکان لغو یک تراکنش، کاربر نمیتواند در صورت هک شدن کلمه عبور یا نبود یک کلید خصوصی داده های خود را بازیابی کرده و دارایی های خود را برگرداند. رویه های برگشت وجه با شیوه ثبت گسترده همخوانی ندارند. کاربرانی که اشتباها عملیاتی را انجام میدهند یا به نحوی اختیار کلیدهای خود را از دست میدهند قادر به بازیابی دسترسی خود نخواهند بود.
• تعداد کم گزینه ها:
بسیاری از گزینه هایی که برای معامله گران وجود دارد، برای کاربران صرافی های غیرمتمرکز در دسترس نیستد؛ از جمله این گزینه ها میتوان به توقف زیان، معامله گری با استفاده از منابع استقراضی یا قرض دادن اشاره کرد. از آنجاییکه بسیاری از صرافی های غیرمتمرکز از طریق قراردادهای هوشمند مدیریت میشوند، رمزارزهایی که از تعامل با قراردادهای هوشمند پیشتیبانی نمیکنند، قابل خرید و فروش در این صرافی ها نیستند.
• نقدشوندگی پایین:
استخر نقدینگی صرافیهای غیرمتمرکز معمولا در مقایسه با سایتهای متمرکز بسیار کوچکتر است. بنابراین در حالی که حجم روزانه بیتشرز دکس به 197 بیتکوین است، این حجم در باینانس تا 227 هزار و 123 بیتکوین نیز میرسد.
این تفاوت از آن جایی ناشی میشود که معامله گران خدمات متمرکز را ترجیح می دهند چرا که امکانات انتخاب ابزار، جفت-ارزها و خود سفارشات در خدمات متمرکز بسیار بیشتر از خدمات غیرمتمرکز است. در نتیجه، خدمات غیرمتمرکز وارد یک دور باطل میشوند: به عبارتی به دلیل نقدینگی اندک، تعداد کاربران محدود است و این در حالی است که امکان رسیدن به نقدینگی بالا بدون داشتن معامله گران زیاد وجود ندارد.
• مسائل مربوط به مقیاس پذیری:
هجوم تعداد زیادی از افراد علاقمند به تجارت رمزارز به طور اجتناب ناپذیری باعث ایجاد بار زیاد در شبکه شده و ممکن است باعث کندی، افزایش کارمزد و سایر مشکلات متداول در مبادلات متمرکز شود.
• فقدان خدمات پشتیبانی:
طبق تعریفی که از یک صرافی غیرمتمرکز وجود دارد، این صرافی امکان ارائه خدمات پشتیبانی جهت مدیریت تراکنشها یا حسابهای کاربری را ندارد. وقتی که کاربری این صرافیها را برای انجام معامله پول دیجیتال انتخاب میکند، در واقع مسئولیت کامل منابع خود را میپذیرد و میداند که در صورت بروز هر گونه اتفاقی اعم از گم شدن یک کلید خصوصی یا ارسال یک تراکنش اشتباه، قادر به درخواست کمک از یک مرکز معتبر نخواهد بود. نبود خدمات پشتیبانی پیشرفته بدین معنی است که افزایش شدید تعداد درخواست های کاربران میتواند باعث بروز مشکلاتی در زمینه مقیاس پذیری شود و همچنین در صورت بروز مشکلات فنی، مدت زمان لازم برای دریافت پاسخ از اپراتور افزایش یابد.
• سرعت محدود:
کنترل و تایید تراکنشها بر روی بلاک چین مستلزم زمان است. از طرفی، زمان پردازش به صرافی بستگی ندارد بلکه به ماینرها وابسته است. از آنجاییکه دکس نسبت به همکاران متمرکز خود از محبوبیت کمتری برخوردار است، بنابراین کاربران برای یافتن کسی که سفارشات خرید یا فروش آنها را مطابقت دهد یا معامله آنها را با قیمت خوب انجام دهد با مشکل مواجه میشوند. خرید یا فروش ارزهای جدید یا ارزهای با حجم معاملاتی اندک از جمله کارهای دشوار در صرافی های غیرمتمرکز به شمار میروند.
آیا شروع به کار با دکس دشوار است؟
صرافی های غیرمتمرکز از پیچیدگی بیشتری برخوردارند و نیازمند مطالعه برخی جوانب فنی هستند که تا حدودی به معایب فوق الذکر مربوط میشوند.
اغلب صرافی های غیرمتمرکز در بستر پلتفرم اتریوم و به صورت یک موسسه خودگردان غیرمتمرکز یا یک اپلیکیشن غیرمتمرکز فعالیت کرده و از قراردادهای هوشمند اتریوم و بلاکچین استفاده میکنند. بنابراین هزینه تراکنشها بایستی از طریق گس پرداخت میشوند. در نتیجه کاربر باید بداند که برای پرهیز از تاخیر در ارسال تراکنش و پردازش به موقع آن بایستی چه مقدار گس انتخاب کند.
ضمنا اصول سفارش گذاری نیز با آنچه کاربران خدمات متمرکز به آن عادت دارند متفاوت است. مکانیسم های سیستم معاملاتی به ترتیب و بر اساس صف در بین سفارشات اطلاع رسانی میشوند. همه تراکنشها از طریق کلیدهای خصوصی و بدون دخالت صرافی توسط شخص کاربر امضا میشوند.
برخی صرافی ها توکنهای خودشان را صادر میکنند. این توکنها نقش های متفاوتی را در سیستم ایفا میکنند: از پرداخت حق کمیسیون گرفته تا سرمایه گذاری در یک پروژه. برای مثال در پلتفرم Waves، ارزهای متداول همچون بیت کوین، اتر و لایتکوین به صورت جفتی با استفاده از دارایی داخلی Waves معامله میشوند. از همین روش برای پرداخت کمیسیون و سایر پرداختی ها نیز استفاده میشود.
ممکن است کاربران در زمان معامله در یک سایت غیرمتمرکز با کندی عملیات مواجه شوند. این کندی به تاخیر زمانی فی مابین انجام یک تراکنش بلاک چین و اعتبارسنجی آن معامله مربوط میشود.
آیا یک صرافی میتواند کاملا غیرمتمرکز باشد؟
اغلب صرافی هایی که خودشان را غیرمتمرکز میدانند، در واقع کاملا غیرمتمرکز نیستند.
واقعیت این است که بسیاری از صرافیهای غیرمتمرکز از سرورهای خود برای نگهداری داده های معاملاتی و از اپلیکیشنهای خود برای خرید یا فروش دارایی های کاربران استفاده میکنند، اما کلیدهای خصوصی توسط خود کاربران نگهداری میشوند.
بنابراین صرافی های غیرمتمرکز نیز دارای بخشهای متمرکزی هستند که به دولت امکان میدهد تا عملیات آنها را کنترل کند. صرافی IDEX یکی از مثالهای شاخص در این خصوص است که به ساکنین ایالت نیویورک اجازه معامله بر روی این پلتفرم را نمیدهد.
به همین دلیل، برخی صرافیها در معرض هک یا حمله قرار دارند. چارلی لی، خالق لایت کوین، میگوید که اگر صرافی بتواند منابع مشتریان خود را گم یا مسدود کند، دیگر نمیتوان عنوان غیرمتمرکز را به آن اطلاق کرد. این پیام بعد از آن در توییتر منتشر شد مزایای صرافی های غیرمتمرکز که صرافی غیرمتمرکز بانکور در 9 جولای 2018 هک شد و 13.5 میلیون دلار از داراییهای موجود را از دست داد.
یکی از کیف های پول بانکور هک شد و این کیف از امکان دزیدن سکه از قراردادهای هوشمند خود برخوردار بود.
یک صرافی اگر بتواند منابع مشتریان خود را از دست بدهد یا اینکه این منابع را مسدود کند، پس دیگر نمیتواند غیرمتمرکز باشد. بانکور قادر است هر دوی این کارها را انجام دهد. بنابراین این حس غیرمتمرکز بودن کاملا ساختگی است.
آیا فرآیندی برای حل اختلاف در جریان است؟
در اغلب موارد، عدم کنترل توسط یک نهاد یا فرد قانونی خاص، اصلی ترین مسئله در خصوص تنظیم مقررات صرافی های غیرمتمرکز است.
از آنجاییکه صرافیهای غیرمتمرکز الزامی برای پیروی از مقررات ندارند، بنابراین در صورت بروز هر گونه نقض قوانین، مشکلات در زمینه کنترل فعالیت معاملاتی یا شناسایی تخلفات احتمالی، تعیین مرجع رسیدگی به یک معضل تبدیل میشود. به همین دلیل است که برخی قوانین حاکم بر صرافی های متمرکز قابل تعمیم بهصرافی های غیرمتمرکز نیستند.
تنظیم کنندگان مقررات در ایالات متحده تلاش میکنند تا از یک مبنای قانونی موجود برای صرافیهای غیرمتمرکز استفاده کنند، این در حالی است که در سنگاپور تلاش میشود تا یک چارچوب مقرراتی جدید برای اینگونه صرافیها ایجاد گردد. البته در این دو کشور هیچگونه دیدگاه شفافی در خصوص صرافیهای غیرمتمرکز وجود ندارد؛ این در حالی است که در سایر کشورها هیچگونه برنامهای برای تنظیم مقررات اینگونه صرافیها وجود ندارد.
مزایا و معایب صرافی های متمرکز در مقابل غیر متمرکز
خرید یا فروش ارزهای دیجیتال معمولاً با صرافیها یا به عبارت دیگر، بازارهای دیجیتالی شروع میشود که بیشتر معاملات ارزهای دیجیتال در آن انجام میشود. به عنوان مثال، بایننس، یک صرافی متمرکز پیشرو (CEX)، بیش از ۲۴.۲۷ میلیارد دلار حجم معاملات روزانه را اداره میکند. به طور مشابه، یونی سواپ بزرگترین صرافی غیرمتمرکز جهان (DEX) با بیش از ۷.۲۵ میلیارد دلار در مجموع ارزش قفل شده (TVL) است.
- نقدینگی
- مقررات
- استفاده آسان
- حریم خصوصی
- اختیار مطلق داراییها
- کارمزد تراکنشها کمتر
- چه چیزی را انتخاب کنیم؟
اقتصاد آنلاین – حسین قطبی؛ در حالی که صرافیهای متمرکز اکنون تسلط بازار را در اختیار دارند، صرافیهای غیرمتمرکز نیز رقابت قوی با افزایش حجم را فراهم کردهاند. اگرچه هر دو CEX و DEX تراکنشهای رمزنگاری شده را تسهیل میکنند، اما از نظر امنیت، هزینه و شفافیت تفاوت زیادی دارند. در واقع، هر دو CEX و DEX دارای مجموعهای از مزایای خاص خود هستند که آنها را منحصر به فرد میکند. در این مقاله سعی داریم به موضوعات پیرامون این موارد بپردازیم.
CEX ها اغلب در تضاد با روح فناوری بلاکچین هستند، اما آنها چند مزیت عمده را نیز ارائه میدهند، از جمله این مزایا میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
نقدینگی
صرافیهای متمرکز داراییهای کافی را برای امکان سپرده گذاری و برداشت سریع در اختیار دارند. بنابراین هر کسی که بخواهد، مثلاً، BTC خود را با دلار آمریکا مبادله کند، میتواند فوراً این کار را در CEX انجام دهد. نقدینگی در واقع برگ برنده CEX ها است، به همین دلیل است که آنها سرمایه گذاری زیادی را برای عرضه تراکنشهای پرسرعت و با حداقل خطا به مصرف کنندگان انجام میدهند. به عنوان مثال، بایننس یک تبادل بسیار امن و قوی با نقدینگی عمیق برای بیش از 395 دارایی رمزنگاری شده ارائه میدهد.
مقررات
اکثر CEX ها به دنبال مجوزهای عملیاتی در چندین کشور هستند، به طوری که ثبات و شایستگی خود را به تنظیم کنندههای مالی نشان میدهند. آنها همچنین اقدامات حمایتی از مزایای صرافی های غیرمتمرکز سرمایه گذاران را دنبال میکنند و هشدارهای خطر را در مورد ماهیت غیرقابل برگشت تراکنشها به مشتریان صادر میکنند. این باعث ایجاد اعتماد در بین مصرف کنندگان میشود و به آنها امکان میدهد با اطمینان از پلتفرم استفاده کنند.
استفاده آسان
CEX ها معمولاً رابطهای کاربر پسندی ارائه میدهند که تجارت کریپتو را در هر زمان بسیار ساده میکند. آنها همچنین به کاربران اجازه میدهند معاملات را در چند ثانیه تنظیم کنند، زیرا نگهداری و سفارشات به طور کلی متمرکز هستند و آنها را به مکانی مناسب برای معاملات بزرگ تبدیل میکند.
عملکرد DEX ها مانند روشن کردن تنظیمات پیشرفته در یک برنامه است. آنها با روشی منبع باز، غیر قابل اعتماد و بدون مجوز کار میکنند. البته به کاربران شفافیت کامل را در مورد وجوه خود ارائه میدهند. از این رو، آنها برخی از بهترین مزایا را برای کاربران به ارمغان میآورند، از جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
حریم خصوصی
DEX ها معمولاً هنگام ورود به این بازار به دنبال اطلاعات حساس نیستند. به عبارت دیگر، DEX ها رویههایی مانند KYC (قانون مشتری خود را بشناسید) اجرا نمیکنند. همه چیز از کیف پول گرفته تا تراکنشها ناشناس است. بنابران این دسته صرافیها، حریم خصوصی را تضمین میکند.
اختیار مطلق داراییها
قانون کلی در DeFi این است، نه کلیدهای شما، نه ارزهای رمزنگاری شده شما. DEX ها به این اصل پایبند هستند، به طوری که غیر امانی هستند و کاربران را قادر میسازد تا از داراییهای خود نگهداری کنند. به عبارت ساده، کاربران DEX کنترل کلیدهای خصوصی خود را حفظ میکنند و در نتیجه مالکیت صد در صدی داراییهای خود را در اختیار دارند.
کارمزد تراکنشها کمتر
صرافیهای غیرمتمرکز نیاز به دخالت واسطهها را از بین میبرند و در کل معاملات ارزانتری را به همراه دارند. اکثر DEX ها در حال حاضر بر روی اتریوم کار میکنند که گاهی منجر به هزینههای بالای گاز میشود. با این حال، بلاکچینها به سرعت راهحلهایی نوآوری میکنند تا از هزینههای ناچیز برای کاربران نهایی اطمینان حاصل کنند. به عنوان مثال، یک تراکنش به ارزش 100.000 دلار فقط چند دلار در شبکه Polygon هزینه دارد.
چه چیزی را انتخاب کنیم؟
این موضوع کاملاً به عهده کاربر است که با توجه به نیازها و خواستههای خود انتخاب کند که از کدام نوع صرافی استفاده کند. CEX ها برای کسانی ایده آل هستند که در درجه اول به دنبال راحتی هستند و با حضانت شخصی راحت نیستند. طبق دادههای کوین مارکت کپ، پلتفرمهایی مانند بایننس، کوینبیس، کراکن و FTX بهترین گزینههای این دسته هستند که حداکثر راحتی را هنگام معامله ارزهای دیجیتال فراهم میکنند. با این حال، اگر به دنبال حفظ حریم خصوصی و مالکیت وجوه خود هستید، DEX ممکن است راهی بهتر باشند. توجه به این نکته لازم است که هر دو CEX و DEX مزایای خود را دارند. بنابراین سادگی است که یکی را بهتر از دیگری بنامیم. آنها اهداف مختلفی را برآورده میکنند، بنابراین در شرایط مختلف به کاربران مربوط میشود که کدام را انتخاب کنند. هر دو نوع هم با هم، وسیعتر شدن دامنه فناوری بلاکچین و ارزهای دیجیتال را تسهیل میکنند و پذیرش را در این فرآیند تقویت میکنند.
سلب مسئولیت: سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال و سایر عرضه اولیههای آنها (ICO) بسیار پرخطر و گمانه زنی است و این مقاله توصیهای از طرف اقتصاد آنلاین یا نویسنده برای سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال یا سایرICOها نیست. از آنجایی که موقعیت هر فردی منحصر به فرد است، همیشه باید قبل از تصمیم گیری مالی با یک متخصص واجد شرایط مشورت شود.
دیدگاه شما