تأثیر نوسانات قیمت نفت بر بورس


تاثیر افزایش قیمت نفت بر شرکت‌های پالایشگاهی

با رشد قیمت نفت و عرضه صندوق پالایش یکم، توجه بازار به شرکت‌های پالایشگاهی به بیشترین میزان خود رسیده است. دارا دوم یا همان پالایشی یکم، از سهام شرکت‌های پالایش نفت تهران (شتران)، پالایش نفت تبریز (شبریز)، پالایش نفت اصفهان (شپنا) و پالایش نفت بندرعباس (شبندر) تشکیل شده است. علی رغم موفقیت صندوق دارا یکم و همچنین افزایش قیمت نفت و در حالی که اغلب سهامداران این گروه منتظر رشد قیمت سهم‌های خود بودند شرکت‌های گروه پالایشی بعد از رشد قیمت نفت یکدست سرخ پوش شده‌اند.

به همین دلیل برخی از سهامداران به این فکر افتادند که افزایش قیمت نفت تاثیر منفی بر سودآوری این گروه خواهد گذاشت و به همین دلیل فشار فروش زیادی بر این گروه تحمیل شده است. به همین دلیل در این تأثیر نوسانات قیمت نفت بر بورس مقاله سعی داریم به اثرات قیمت نفت بر سودآوری و حاشیه سود شرکت‌های پالایشی بپردازیم.

افزایش قیمت محصولات پالایشی‌ها با رشد قیمت نفت

شیوع بیماری کرونا در سراسر جهان و وضع محدودیت رفت و آمدی در سراسر جهان موجب کاهش تقاضای انرژی و کاهش قیمت نفت شده بود. اما کشف واکسن کرونا و شروع واکسیناسیون در آمریکا و دیگر کشورهای اروپایی موجب رشد تقاضا در نفت و به طبع آن افزایش قیمت نفت در جهان شد. اما این افزایش قیمت نفت چه تاثیری بر سودآوری شرکت‌های پالایشی خواهد گذاشت؟

تقریبا در تمام دنیا قیمت نفت بر شاخص‌های بورس تأثیر می‌گذارد ولی در این میان نوسانات قیمت نفت تأثیر چشمگیری بر بورس ایران دارد؛ چراکه درآمد حاصل از نفت، نقش زیادی در اقتصاد ایران دارد و از این ‌رو از اهمیت خاصی برخوردار خواهد بود. با توجه به این‌که دولت بیشترین درآمد خود را از فروش نفت کسب می‌کند، افزایش قیمت نفت منجر به افزایش درآمد دولت خواهد شد. در نتیجه افزایش درآمد دولت ممکن است پایه پولی افزایش پیدا کند و در نتیجه تورم در کشور ایجاد شود. افزایش تورم نیز باعث افزایش شاخص بورس خواهد شد.

علاوه بر موضوع ذکر شده در بالا صنایع پتروشیمی و پالایشگاهی نیز تحت تاثیر مستقیم قیمت نفت قرار دارند. از آنجایی که نفت ماده‌ی اولیه انجام فرآیند در پالایشگاه‌ها است، افزایش و کاهش قیمت نفت اثر مستقیمی بر عمکلرد شرکت‌های پالایشگاهی خواهد گذاشت. در واقع همبستگی قیمتی نفت و فرآورده‌ها تقریبا یک است و در نتیجه با افزایش قیمت نفت باید منتظر افزایش قیمت محصولات و فرآورده‌های نفتی باشیم.

از سوی دیگر با توجه به اینکه شرکت‌های پالایشی نفت خام را با 5 درصد تخفیف از وزارت نفت خریداری می‌کنند، افزایش قیمت نفت موجب افزایش میزان تخفیف آن‌ها از وزارت نفت خواهد شد. لذا برخلاف تصور عموم مردم که افزایش قیمت نفت را سبب گران‌تر شدن مواد اولیه شرکت‌های پالایشی تأثیر نوسانات قیمت نفت بر بورس تلقی می‌کنند، رشد قیمت نفت در واقع موجب افزایش قیمت محصولات و فرآورده‌های تولیدی این شرکت‌ها خواهد شد و این امر منجر به بهبود وضعیت سودآوری این شرکت‌ها خواهد شد.

به عنوان مثال یکی تأثیر نوسانات قیمت نفت بر بورس از فرآورده‌های پالایشگاه‌ها بنزین است و بیش از 70 درصد بنزین را نفت خام تشکیل می‌دهد. لذا با افزایش قیمت نفت خام قیمت بنزین که یکی از فرآورده‌های شرکت‌های پالایشی است با افزایش قابل ملاحظه‌ای رو به رو خواهد شد. با توجه به اینکه اغلب شرکت‌های پالایشی صادرات محور هستند، رشد فروش را در این شرکت‌ها شاهد خواهیم بود.

وضعیت قیمت سهم‌های پالایشی بعد از افزایش قیمت نفت

بعد از افزایش قیمت نفت، تمام سهامداران منتظر رشد قیمت سهم‌های پالایشی بودند اما در عین ناباوری، رشد قیمت نفت برخلاف تصورها موجب کاهش ارزش سهم‌های این گروه شد و در حالی که حقوقی‌ها به شدت خریدار سهم‌های این گروه بودند، بسیاری از سهامداران حقیقی از این سهم‌ها خارج شدند. همانطور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید از هفته‌ی منتهی به پایان آذر ماه شپنا، شبریز، شتران و شبندر تأثیر نوسانات قیمت نفت بر بورس تأثیر نوسانات قیمت نفت بر بورس به ترتیب حدود 19/42، 15/8، 15 و 10/02 درصد کاهش قیمت در صدر را تجربه کرده‌اند.

بازدهی سهم های پالایشی بعد از افزایش قیمت نفت

سخن پایانی

با توجه به تست موفقیت‌آمیز واکسن کرونا و شروع واکسیناسیون در آمریکا و کشورهای اروپایی، بهبود تقاضا را برای نفت و فرآورده‌های نفتی شاهدخواهیم بود. کاهش موضوع کرونا همچنین می‎‌تواند باعث حل شدن مسائل متعددی که در حوزه حمل و نقل بین المللی پیش آمده است گردد. مجموعه این عوامل می‌تواند رشد سودآوری شرکت‌های این گروه را در بلندمدت به همراه داشته باشد. به طور کلی با توجه به ارزش جایگزینی قطعا سهام پالایشی از بسیاری از نمادهای کوچک و بزرگ بورسی در شرایط کنونی ارزنده‌تر هستند و می‌تواند بازدهی مناسبی در میان‌مدت و بلندمدت برای شما به ارمغان بیاورد.

تاثیر نوسانات بازارهای مالی بر قیمت نفت ایران

محققان می‌گویند بازارهای معاملاتی مالی به ویژه بازارهای آتی‌ نفت برنت، بیشترین تاثیر گذاری را بر بازار فیزیکی نفت خام دارد. نتایج یک پژوهش نشان می‌دهد شوک‌های بازارهای مالی اثر متفاوتی بر قیمت نفت خام دارند؛ به طوری که شوک بازارهای مالی آتی‌ نفت خام موجب شوک مثبت بر قیمت نفت خام و شوک حاصل از شاخص قیمت دلار موجب شوک منفی در قیمت نفت می‌شود.

اعتمادآنلاین| اهمیت حساس‌ شدن به نوسانات قیمت نفت برای تولیدکنندگان نفت مشخص است؛ چون اکثر صادرکنندگان نفت، مهم‌ترین منبع درآمدهای ارزی‌شان فروش نفت خام است و بودجه این کشورها وابستگی بالایی به قیمت نفت دارد. بنابراین، کلیه طرح‌های عمرانی و برنامه‌های توسعه‌ای این کشورها به قیمت نفت و تحقق درآمدهای موردنظر نفتی بستگی دارد. محققان در پژوهشی با عنوان تاثیر نوسانات بازارهای مالی بر قیمت نفت و امنیت اقتصادی ایران این موضوع را بررسی کرده‌اند.

در این پژوهش که توسط محمد جعفری، دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، عباس شاکری، استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی و تیمور محمدی، دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی انجام شده، آمده است:« عوامل موثر بر قیمت نفت خام را می‌توان به دو دسته بنیادی و غیربنیادی تقسیم کرد. عوامل بنیادی تاثیرگذار بر قیمت نفت خام شامل مواردی هستند که ریشه در صنعت نفت داشته و به طور مستقیم مرتبط با مسائل بازار نفت بوده و عرضه و تقاضای نفت را تحت تاثیر قرار می‌دهند.

این عوامل به طور عمده شامل وضعیت تقاضای جهانی نفت خام، تغییرات و اختلال‌ها در عرضه جهانی نفت خام، تغییرات فصلی تقاضا، وضعیت آب‌وهوایی، تغییرات در میزان خوراک پالایشگاه‌ها، تعمیرات و مشکلات پالایشی، وضعیت رشد اقتصادی، ظرفیت مازاد تولید، سطح ذخیره‌سازی‌ها و مسائل مرتبط با سیستم حمل‌و نقل کشتیرانی است.»

محققان در این مقاله عوامل غیربنیادی موثر بر قیمت‌های نفت خام را عواملی عنوان می‌کنند که عملا منشا بروز آن‌ها خارج از صنعت نفت بوده، اما به تناسب شرایط می‌توانند بر قیمت‌های نفت خام حتی گاه بیش از عوامل بنیادی تأثیر نوسانات قیمت نفت بر بورس اثرگذار باشند.

در این مقاله آمده است:« هر گونه تغییر در متغیرهای اثر گذار از جمله نرخ‌های بهره و نرخ بازدهی در بازارها، باعث تغییر در جهت جریان نقدینگی در این بازارها می‌شود که به نوبه خود بر حجم مبادلات و قیمت نفت اثر گذار خواهد بود. بنابراین می توان چنین استنباط کرد که قیمت نفت خام‌های مختلف، از یک طرف متاثر از مجموعه‌ای از عوامل درونی خود تأثیر نوسانات قیمت نفت بر بورس نفت ‌خام‌ها بوده که این موضوع تفاوت بین نفت‌ خام‌های مرغوب و نامرغوب و یا بازدهی آن‌ها را به وجود می‌آورد و از طرف دیگر، ناشی از مجموعه‌ای از عوامل دیگر مانند بازارهای مالی است که میزان آن‌ها منجر به تغییر کلی در سطح قیمت‌های جهانی نفت خام می‌شود.»

شاکری و همکارانش در این پژوهش می‌گویند:« براساس ادبیات اقتصادی موجود در این زمینه می‌توان گفت که شوک‌های قیمت نفت از دو طریق می‌توانند امنیت اقتصادی کشورهای غنی از منابع نفتی همچون ایران را تحت تاثیر قرار دهند. یکی، از طریق تاثیر بر طرف عرضه اقتصاد است که این تاثیرات اصولا با وقفه نمایان می شوند و بنابراین، با تاثیرگذاری بر ظرفیت تولیدی کشور تاثیر خود را بر امنیت اقتصادی آشکار می‌سازند و دیگری، از طریق تاثیر بر تقاضای کل است که می‌تواند در کوتاه مدت تأثیر نوسانات قیمت نفت بر بورس آثار خود را بر فعالیت‌های اقتصادی کشور و به تبع آن، بر امنیت اقتصادی برجای گذارد.»

نویسندگان این مقاله می‌گویند:« هدف مقاله پاسخ به این پرسش است که آیا بازارهای مالی بر بازار نفت خام و امنیت اقتصادی کشور تاثیر دارد. برای این منظور، بازیگران اصلی بازار مالی که موثر بر بازار نفت خام بوده و در ادبیات نظری بیان شد، انتخاب و مورد استفاده قرار گرفت. برای مدل کردن نقش این بازیگران و برآورد میزان تاثیر و نقش متقابل آن‌ها، روش خودرگرسیون‌برداری به کار گرفته شد.

در این پژوهش آمده است:« با توجه به نتایج به دست آمده از اثرات بازارهای مالی بر بازار فیزیکی نفت خام ضروری است در کنار توجه به عوامل بنیادی بازار فیزیکی نفت خام مانند عرضه و تقاضا، به شاخص بازار معاملاتی آتی‌های نفت خام، توجه ویژه‌ای شود؛ چون این شاخص دربردارنده کلیه عوامل بنیادین و غیربنیادین است و می‌تواند به عنوان چراغ راهنمایی برای تنظیم معاملات نفتی کشور و همچنین، مصون‌سازی بودجه از نوسانات بازار باشد.»

پژوهشگران می‌گویند:« در این مقاله اثبات شد تأثیر نوسانات قیمت نفت بر بورس که بیش از 85 درصد تغییرات نفت خام اسپات در بازار فیزیکی برنت دریای شمال، توسط وقفه‌های تغییرات بازار آتی‌های نفت خام توضیح داده می‌شود و شوک‌های وارده از طریق بازار آتی‌های نفت خام، بلافاصله در بازار فیزیکی نمایان شده و پس از دو دوره، اثر شوک‌ها کاهش می‌یابد. نتایج تجربی نیز این موضوع را نشان می‌دهد؛ چون در حال حاضر بیش از 40 برابر بازار فیزیکی، معاملات کاغذی( بازار آتی‌ها) انجام می‌شود.»

در این مقاله آمده است:« قیمت نفت خام کشورمان در بازار برنت دریای شمال نیز توسط قیمت نفت خام در این بازار تعیین می‌شود؛ یعنی رابطه مستقیمی بین قیمت نفت خام اسپات ایران در بازار شمال غرب با نفت خام برنت اسپات در این بازار وجود دارد. پس بر این اساس هرگونه تغییری در بازار برنت دریای شمال، بر قیمت نفت خام تأثیر نوسانات قیمت نفت بر بورس اسپات ایران اثر گذاشته و متعاقبا امنیت اقتصادی کشور را با مکانیزم تشریح شده در مقاله تحت تاثیر قرار می‌دهد. »

طبق آنچه در این پژوهش آمده « مسائلی چون بیمه کردن بودجه نفتی کشور با ورود به بازار معاملاتی آتی‌های نفت، نقش‌آفرینی به عنوان سفته باز در بازار آتی‌ها و فعال کردن بخش‌های مالی کشور مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری، بازار بورس، بانک‌ها و.. برای فعالیت در بورس‌های نفتی از پیشنهادات دیگری است.»

براساس آن چه که نتایج توابع کنش- واکنش نشان می‌دهد شوک‌های بازارهای مالی اثر متفاوتی بر قیمت نفت خام دارند؛ به طوری که شوک بازار مالی آتی‌های نفت خام موجب شوک مثبت بر قیمت نفت خام و شوک حاصل از شاخص قیمت دلار موجب شوک منفی در قیمت نفت می‌شود.

این پژوهش در هشتادمین شماره بیست‌ویکمین دوره فصلنامه "مطالعات راهبردی" منتشر شده است.

تاثیر نوسانات بازارهای مالی بر قیمت نفت ایران

محققان می‌گویند بازارهای معاملاتی مالی به ویژه بازارهای آتی‌ نفت برنت، بیشترین تاثیر‌گذاری را بر بازار فیزیکی نفت خام دارند. نتایج یک پژوهش نشان می‌دهد شوک‌های بازارهای مالی اثر متفاوتی بر قیمت نفت خام دارند‌ به طوری که شوک بازارهای مالی آتی‌ نفت خام موجب شوک مثبت بر قیمت نفت خام و شوک حاصل از شاخص قیمت دلار موجب شوک منفی در قیمت نفت می‌شود.
اهمیت حساس‌ شدن به نوسانات قیمت نفت برای تولیدکنندگان نفت مشخص است‌ چون اکثر صادرکنندگان نفت، مهم‌ترین منبع درآمدهای ارزی‌شان فروش نفت خام است و بودجه این کشورها وابستگی بالایی به قیمت نفت دارد بنابراین‌ کلیه طرح‌های عمرانی و برنامه‌های توسعه‌ای این کشورها به قیمت نفت و تحقق درآمدهای موردنظر نفتی بستگی دارد. محققان در پژوهشی با عنوان تاثیر نوسانات بازارهای مالی بر قیمت نفت و امنیت اقتصادی ایران این موضوع را بررسی کرده‌اند.
در این پژوهش که توسط محمد جعفری، دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، عباس شاکری، استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی و تیمور محمدی، دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی انجام شده، آمده است: «عوامل موثر بر قیمت نفت خام را می‌توان به دو دسته بنیادی و غیربنیادی تقسیم کرد؛ عوامل بنیادی تاثیرگذار بر قیمت نفت خام شامل مواردی هستند که ریشه در صنعت نفت داشته و به طور مستقیم مرتبط با مسائل بازار نفت بوده و عرضه و تقاضای نفت را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
این عوامل به طور عمده شامل وضعیت تقاضای جهانی نفت خام، تغییرات و اختلال‌ها در عرضه جهانی نفت خام، تغییرات فصلی تقاضا، وضعیت آب‌وهوایی، تغییرات در میزان خوراک پالایشگاه‌ها، تعمیرات و مشکلات پالایشی، وضعیت رشد اقتصادی، ظرفیت مازاد تولید، سطح ذخیره‌سازی‌ها و مسائل مرتبط با سیستم حمل‌و‌نقل کشتیرانی است.»
محققان در این مقاله عوامل غیربنیادی موثر بر قیمت‌های نفت خام را عواملی عنوان می‌کنند که عملا منشا بروز آنها خارج از صنعت نفت بوده، اما به تأثیر نوسانات قیمت نفت بر بورس تناسب شرایط می‌توانند بر قیمت‌های نفت خام حتی گاه بیش از عوامل بنیادی اثرگذار باشند.
در این مقاله آمده است: «هر گونه تغییر در متغیرهای اثر‌گذار از جمله نرخ‌های بهره و نرخ بازدهی در بازارها، باعث تغییر در جهت جریان نقدینگی در این بازارها می‌شود که به نوبه خود بر حجم مبادلات و قیمت نفت اثر‌گذار خواهد بود. بنابراین می‌توان چنین استنباط کرد که قیمت نفت خام‌های مختلف، از یک طرف متاثر از مجموعه‌ای از عوامل درونی خود نفت ‌خام‌ها بوده که این موضوع تفاوت بین نفت‌ خام‌های مرغوب و نامرغوب یا بازدهی آنها را به وجود می‌آورد و از طرف دیگر، ناشی از مجموعه‌ای از عوامل دیگر مانند بازارهای مالی است که میزان آنها منجر به تغییر کلی در سطح قیمت‌های جهانی نفت خام می‌شود.»
شاکری و همکارانش در این پژوهش می‌گویند: «براساس ادبیات اقتصادی موجود در این زمینه می‌توان گفت که شوک‌های قیمت نفت از دو طریق می‌توانند امنیت اقتصادی کشورهای غنی از منابع نفتی همچون ایران را تحت تاثیر قرار دهند. یکی‌ از طریق تاثیر بر طرف عرضه اقتصاد است که این تاثیرات اصولا با وقفه نمایان می‌شوند و بنابراین‌ با تاثیرگذاری بر ظرفیت تولیدی کشور تاثیر خود را بر امنیت اقتصادی آشکار می‌سازند و دیگری، از طریق تاثیر بر تقاضای کل است که می‌تواند در کوتاه‌مدت آثار خود را بر فعالیت‌های اقتصادی کشور و به تبع آن، بر امنیت اقتصادی برجای گذارد.»
نویسندگان این مقاله می‌گویند: «هدف مقاله پاسخ به این پرسش است که آیا بازارهای مالی بر بازار نفت خام و امنیت اقتصادی کشور تاثیر دارد. برای این منظور، بازیگران اصلی بازار مالی که موثر بر بازار نفت خام بوده و در ادبیات نظری بیان شد، تأثیر نوسانات قیمت نفت بر بورس انتخاب و مورد استفاده قرار گرفت. برای مدل کردن نقش این بازیگران و برآورد میزان تاثیر و نقش متقابل آنها، روش خودرگرسیون‌برداری به کار گرفته شد.
در این پژوهش آمده است: «با توجه به نتایج به دست آمده از اثرات بازارهای مالی بر بازار فیزیکی نفت خام ضروری است در کنار توجه به عوامل بنیادی بازار فیزیکی نفت خام مانند عرضه و تقاضا، به شاخص بازار معاملاتی آتی‌های نفت خام، توجه ویژه‌ای شود، چون این شاخص دربردارنده کلیه عوامل بنیادین و غیربنیادین است و می‌تواند به عنوان چراغ راهنمایی برای تنظیم معاملات نفتی کشور و همچنین، مصون‌سازی بودجه از نوسانات بازار باشد.»
پژوهشگران می‌گویند: «در این مقاله اثبات شد که بیش از ۸۵ درصد تغییرات نفت خام اسپات در بازار فیزیکی برنت دریای شمال، توسط وقفه‌های تغییرات بازار آتی‌های نفت خام توضیح داده می‌شود و شوک‌های وارده از طریق بازار آتی‌های نفت خام، بلافاصله در بازار فیزیکی نمایان شده و پس از دو دوره، اثر شوک‌ها کاهش می‌یابد. نتایج تجربی نیز این موضوع را نشان می‌دهد، چون در حال حاضر بیش از ۴۰ برابر بازار فیزیکی، معاملات کاغذی (بازار آتی‌ها) انجام می‌شود.»
در این مقاله آمده است: «قیمت نفت خام کشورمان در بازار برنت دریای شمال نیز توسط قیمت نفت خام در این بازار تعیین می‌شود، یعنی رابطه مستقیمی بین قیمت نفت خام اسپات ایران در بازار شمال غرب با نفت خام برنت اسپات در این بازار وجود دارد. پس بر این اساس هرگونه تغییری در بازار برنت دریای شمال، بر قیمت نفت خام اسپات ایران اثر گذاشته و متعاقبا امنیت اقتصادی کشور را با مکانیسم تشریح شده در مقاله تحت تاثیر قرار می‌دهد.»
طبق آنچه در این پژوهش آمده «مسائلی چون بیمه کردن بودجه نفتی کشور با ورود به بازار معاملاتی آتی‌های نفت، نقش‌آفرینی به عنوان سفته‌باز در بازار آتی‌ها و فعال کردن بخش‌های مالی کشور مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری، بازار بورس، بانک‌ها و… برای فعالیت در بورس‌های نفتی از پیشنهادات دیگری است.»
براساس آنچه که نتایج توابع کنش- واکنش نشان می‌دهد شوک‌های بازارهای مالی اثر متفاوتی بر قیمت نفت خام دارند، به طوری که شوک بازار مالی آتی‌های نفت خام موجب شوک مثبت بر قیمت نفت خام و شوک حاصل از شاخص قیمت دلار موجب شوک منفی در قیمت نفت می‌شود.

تاثیر افزایش قیمت نفت بر سهام پالایشی

درحالی که طبق اخبار قیمت گاز در اروپا به دلیل مناقشه بین اوکراین و روسیه افزایش چشم‌گیری یافته است، یک کارشناس بازار سرمایه بر این باور است که در حال حاضر نرخ خوراک صنایع پتروشیمی براساس قانون مجلس و بودجه درنظر گرفته می‌شود و مناقشه روسیه و اوکراین تأثیری بر شاخص‌های حسابداری شرکت‌های پتروشیمی نخواهد داشت.

به گزارش نبض بورس، امیر توپچی‌پور درباره تاثیر در نظر گرفتن سقف قیمت‌گذاری گاز صنایع از سوی وزارت اقتصاد و سازمان بورس بر سودآوری صنایع در زمان افزایش ناگهانی نرخ گاز اظهارکرد: بحران انرژی در اروپا اتفاق غیرقابل منتظره‌ای نیست و از ماه‌ها قبل بسیاری از تحلیلگران جهانی این موضوع را پیش‌بینی کرده بودند و بسیاری از تصمیمات سیاسی - اقتصادی نیز در جهان با علم به این موضوع اتخاذ شد.

وی افزود: در حال حاضر، گاز اروپا با قراردادهای بلندمدت به‌فروش می‌رسد و کشوری همچون روسیه که به ۱۳ کشور اروپایی صادرات دارد با قراردادهای بلندمدتی این فروش را انجام می‌دهد.

این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه افزایش قیمت گاز جهانی در کوتاه‌مدت تأثیر محسوسی نخواهد داشت، توضیح داد: ولی اگر ناآرامی‌ها ادامه‌دار باشد بازارهای جهانی نیز تحت تأثیر این مساله قرار خواهند گرفت.

توپچی‌پور با بیان اینکه عدم راه‌اندازی خط لوله نورداستریم ۲ می‌تواند اروپا را با بحران گازی مواجه کند، گفت: همچنین به دنبال آن تحریم‌های صادراتی گاز ایران احتمالاً کاهش خواهد یافت تا بحران گازی اروپا شدیدتر نشود، اما نباید فراموش کرد که در بازار جهانی گاز مازاد چندانی وجود ندارد. در صورت توقف روند صدور مجوز خط لوله گاز نورداستریم ۲ احتمال آسیب دیدن اقتصاد اروپا وجود دارد.

وی درباره تأثیرپذیری نرخ خوراک صنایع پتروشیمی از این اتفاقات، توضیح داد: با تلاش‌های وزارت اقتصاد و سازمان بورس، در حال حاضر نرخ خوراک صنایع پتروشیمی براساس قانون مجلس و بودجه درنظر گرفته می‌شود و براساس قیمت صادراتی تعیین نمی‌شود.

این کارشناس بازار سرمایه افزود: بنابراین این موضوع تأثیری بر شاخص‌های حسابداری شرکت‌های پتروشیمی نخواهد داشت و صرفاً می‌تواند تأثیر روانی بر بازار سرمایه بگذارد. اکنون به سبب اقدامات سازمان بورس و وزارت اقتصاد در راستای سقف‌گذاری قیمت گاز صنایع، افزایش قیمت‌های جهانی نمی‌تواند تأثیر منفی بر سودآوری شرکت‌های بورسی داشته باشد.

تاثیر مثبت افزایش قیمت نفت بر سهام پالایشی

توپچی‌پور در ادامه با اشاره به تأثیر مثبت افزایش قیمت نفت بر سهم‌های پالایشگاهی تأکید کرد: با توجه به آنکه دولت محصولات شرکت‌های پالایشی را با نرخ مشخصی خریدار می‌کند، بنابراین تغییر قیمت نفت جهانی بیش از آنکه در سودآوری شرکت‌های پالایشی تاثیر بگذارد، درآمدهای نفتی دولت را افزایش می‌دهد از سوی دیگر نیز مازاد این درآمدها باید در صندوق توسعه ملی و ذخیره ارزی، تزریق شوند.

وی با اشاره به تأثیر تحولات جنگ روسیه و اوکراین بر بازار سرمایه ایران، گفت: این ناآرامی‌ها تأثیرات سیاسی و اقتصادی متفاوتی را بر بازار سهام ما خواهد گذاشت، ‌اما باید منتظر ماند و دید در هفته آتی سهم‌های مندرج در بازار سرمایه چه واکنشی را به این اتفاقات نشان خواهند داد.

بررسی تأثیر نوسانات قیمت نفت خام بر نوسانات بازدهی بورس اوراق بهادار تهران رویکرد GARCH چند متغیره

نفت ازجمله کالاهای استراتژیک جهان وبه عنوان یکی از نهاده­های مهم تولید هرکشور به شمار می­رود. با توجه به­ تأثیر گسترده­ی منفی نوسانات قیمت نفت بر بخش­های مختلف اقتصاد ایران، مانعی برای کارایی بازاربورس به شمار می­رود و بر عملکرد سرمایه­ گذاران تأثیر­گذار می­باشد. بر این اساس نیازمند درک دقیق تغییرات قیمت نفت برروی شاخص سهام هستند. تعیین قیمت نفت به عوامل متعددی بستگی دارد که اغلب آنها از کنترل تولید­کنندگان آن خارج است.

همین مسئله سبب شده است که وضعیت اقتصادی اغلب کشورهای وابسته به درآمدهای نفتی تحت تأثیر نوسانات قیمت نفت قرار گیرد. این مقاله به بررسی نوسانات بازدهی قیمت نفت بر روی نوسانات بازدهی شاخص بورس اوراق بهادار با استفاده از یک مدل GARCH چند متغیره و داده­های ماهانه طی دوره زمانی ماه می 2001 تا ماه مارس 2016 می­پردازد. متغیرهای مورد استفاده در این پژوهش قیمت جهانی نفت خام، شاخص قیمت بورس تهران و نرخ ارز می­باشد که بازدهی این متغیرها با استفاده از فرمولی که در قسمت معرفی متغیرها آورده شده است، تعریف شده است.

در این مطالعه، پس از انجام آزمون مانایی و همچنین آزمون ARCH، برای پی بردن به وجود اثر آرچ در متغیرها، با استفاده از رهیافت BEKK ارتباط نوسانات بازدهی قیمت نفت خام و بازدهی شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران بررسی شده است. براساس نتایج پژوهش رابطه منفی و معنی­داری میان نوسانات بازدهی قیمت نفت خام ونوسانات بازدهی شاخص بورس اوراق بهادار تهران وجود دارد، همچنین رابطه منفی ومعنی داری میان نوسانات نرخ ارز و بازدهی نوسانات بازدهی شاخص بورس اوراق بهادار تهران وجود دارد.



اشتراک گذاری

دیدگاه شما

اولین دیدگاه را شما ارسال نمایید.