دلایل اهمیت نقدینگی

ریسک نقدینگی یا نقدشوندگی (risk liquidity) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟

شرط اصلی ورود نقدینگی به بازار سرمایه

یک کارشناس بازار سرمایه گفت: رونق اقتصادی موجب ورود سرمایه و نقدینگی جامعه به سمت بازار سهام خواهد شد.

یک کارشناس بازار سرمایه گفت: رونق اقتصادی موجب ورود سرمایه و نقدینگی جامعه به سمت بازار سهام خواهد شد.

ابراهیم خلیلی در گفت‌وگو با خبرنگار ایبِنا گفت: زمانی رونق پایدار در بازار سرمایه نمایان می‌شود که رکود اقتصادی و مشکلات حاکم بر اقتصاد کشور از بین بروند. این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه رونق اقتصادی موجب ورود سرمایه و نقدینگی جامعه به سمت بازار سهام خواهد شد اظهارداشت: در صورتی که مشکلات صنایع رفع شود و بنگاه‌های تولیدی به سودآوری برسند، در اینصورت بازار سرمایه می‌تواند به رونق پایدار رسیده و از سوی دیگر رشد سهام شرکت‌ها نیز موجب خواهد شد تا حجم زیادی از نقدینگی جامعه به سمت این بازار سرمایه شود. وی با تاکید بر اینکه بازار سرمایه بهترین گزینه برای تامین مالی بنگاه‌ها و صنایع از محل آورده نقدی مردم و سرمایه‌های آنان است، افزود: زمانی که دیگر بازارها از جمله مسکن، خودرو و ارز و همچنین سکه با تلاطم و نیز حضور دلال‌ها همراه باشد، بدون شک نمی‌توان انتظار حضور نقدینگی در بازار سهام را داشت. این کارشناس بازار سرمایه در ادامه با اشاره به اینکه سیاست کاهش نرخ سود بانکی در چند سال گذشته بدون داشتن برنامه‌یی برای نقدینگی مردم یکی از دلایل اصلی افزایش چشمگیر قیمت‌ها در سایر بازار شده است گفت: بر این اساس شاید بالا بردن دوباره نرخ سود بانکی بتواند به عنوان مُسکنی برای از میان بردن تلاطم موجود در بازارهای مختلف موثر باشد. وی در خصوص تاثیر افزایش نرخ سود بانکی بر بازار سرمایه نیز اظهار داشت: افراد و سرمایه‌گذارانی که در بازار سهام فعالیت می‌کنند عمدتا حرفه‌ای‌های این بازار هستند و کمتر افراد کم تجربه و معمولی در این بازار حضور دارند، بنابراین این دسته از افراد ریسک‌های حضور در بازار سرمایه را می‌دانند و با علم به این موضع در این بازار حضور داشته و به دنبال کسب سود بیشتری هستند. این کارشناس بازار سرمایه گفت: البته بدون شک افزایش نرخ سود بانکی می‌تواند تا حدودی موجب خروج بخشی از نقدینگی از بازار سهام شود. خلیلی با بیان این موضوع که حضور سپرده‌های مردم در بانک‌ها به خودی خود اتفاق بدی نیست اظهار داشت: یکی از رسالت‌های اصلی بانک‌ها به‌کارگیری نقدینگی و سپرده‌های مردم در صنعت و تولید کشور است؛ بنابراین از این نظر نمی‌تواند انتقادات شدیدی به سپرده کردن نقدینگی مردم در بانک‌ها ابراز داشت. وی ادامه داد: علاوه بر این نرخ سود بانکی همواره تابعی از تورم موجود در اقتصاد کشور است، بر این اساس با توجه به تورم قابل توجهی که در اقتصاد کشور وجود دارد، انتظار افزایش نرخ سود بانکی دور از ذهن نیست.

ریسک نقدینگی یا نقدشوندگی (risk liquidity) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟

در ابتدا لازم است بدانید که نقدیندگی یا نقدشوندگی یعنی قابلیت تبدیل شدن به پول نقد در کمترین زمان. متعاقباً ریسک نقدشوندگی نیز ریسکی است در مورد فروش و نقد کردن یک سهم وجود دارد. هر چه این ریسک برای یک سهام کمتر باشد ما می توانیم آن سهام را راحت تر به پول نقد «مطابق با قیمت دلخواهمان» تبدیل کنیم.

ریسک نقدینگی یا نقدشوندگی (risk liquidity) چیست و چگونه آن را مدیریت کنیم؟

ریسک نقدینگی یا نقدشوندگی ( risk liquidity )

دنیای بورس هر روز در حال بزرگتر شدن است، طبیعتاً این بزرگ شدن موجب رونق بازار و استقبال بیشتر از آن می شود. طبیعیست که در این بازار بزرگ موفقیت توسط افرادی کسب می شود که آشنایی بیشتری با جزئیات این بازار دارند. در این مطلب قصد داریم تا شما را با ریسک نقدینگی آشنا کنیم که یکی از مفاهیم کاربردی در بورس است و بسیاری از فعالان و معامله گران توجهی به آن نمی کنند، اما دانستن آن کمک زیادی به موفقیت شما در بورس می کند. پس با ما باشید تا در ادامه ی این مطلب شما را بیشتر با ریسک نقدینگی آشنا کنیم .

ریسک نقدشوندگی در چه مواقعی ظاهر می شود؟

برای شروع لازم است بدانید که نقدینگی اصطلاحی است که برای اشاره به چگونگی خرید یا فروش دارایی ها یا اوراق بهادار در بازار استفاده می شود. فاکتور نقدینگی یک دارایی اساساً توضیح می دهد که چقدر سریع می توان آن را به پول نقد تبدیل کرد. به طور کلی دو نوع نقدینگی در بازار وجود دارد که اولین مورد نقدینگی مربوط به بودجه و دومین مورد نقدینگی مربوط به بازار است .

نوسان نقدی در اثر فاکتور های مختلف موجب ایجاد مفهومی به نام ریسک نقدینگی می گردد. در واقع اگر شرایطی پیش بیاید که شما در آن نتوانید سهام خودتان را به ارزش واقعی خودش و در زمانی کوتاه بفروشید، ریسکی به نام ریسک نقدشوندگی را به جان خریده اید. این ریسک اشاره به این دارد که شما برای فروش سهم خودتان به قیمت واقعی اش چقدر زمان لازم دارید. اگر دارایی یا سهام شما برای فروش با قیمت مورد نظرتان به زمان بسیار زیادی احتیاج دارد، ریسک نقدشوندگی یا نقدینگی دارایی شما بالاست.

در طرف مقابل هم اگر شما بتوانید راحت و سریع سهام یا دارایی خودتان را به قیمت واقعی اش بفروشید، ریسک نقدینگی یا نقدشوندگی سهام شما بسیار پایین خواهد بود .

افزایش این ریسک سهام را تحت تاثیر قرار می دهد چرا که سرمایه گذاران تلاش خواهند کرد تا هر چه سریعتر سهام خودشان را بفروشند. به همین میزان عرضه به شدت بالا می رود که این اتفاق موجب می شود تا شکاف قیمت خرید فروش به وجود بیاید. در این شرایط هر کسی قصد دارد تا به هر قیمتی که شده سهامش رو بفروشد، به همین دلیل قیمت سهام به شدت کاهش می یابد .

پس می توان اینگونه گفت که افزایش ریسک نقدشوندگی، افزایش عرضه و کاهش شدید قیمت ها را به دنبال دارد؛ دلایل اهمیت نقدینگی در سمت مقابل کاهش ریسک نقدشوندگی موجب بالا رفتن تقاضا و متعاقباً بالا رفتن قیمت ها می شود .

توجه داشته باشید که شکاف قیمت خرید و فروش و زمان لازم برای فروش، فاکتورهای اساسی در میزان ریسک نقدشوندگی به حساب می آیند. (1)

انواع مختلف ریسک نقدشوندگی

ریسک نقدینگی در بودجه

این ریسک به عوامل مختلفی از جمله اندازه شرکت بستگی دارد، چرا که هرچقدر اندازه شرکت بزرگتر باشد، توان جبران بدهی ها نیز بیشتر خواهد شد و در نتیجه ریسک نقدینگی پایین خواهد آمد . (2)

ریسک نقدینگی در بازار

مسلماً در این شرایط آتش به مالتان خواهید زد! شما در این شرایط ملک خودتان را زیر ۱۰ هزار دلار خواهید فروخت، در شرایطی که ارزش واقعی آن ۱۰ هزار دلار است اما به سبب عجله شما برای فروش و کاهش تقاضا برای خرید، ریسک نقد شوندگی به وجود می آید و شما قادر نخواهید بود ملکتان را به قیمت واقعی خودش بفروشید. در نتیجه ی این اتفاقات شما برای فروش و نقد کردن دارایی خودتان دچار ضرر و زیان خواهید شد . (2)

دلایل و عوامل موثر بر ریسک نقدینگی

برای شروع لازم است بدانید که شکاف قیمت خرید و فروش وقتی اتفاق می افتد که یک سهام قیمتی درخواستی پایین تر و یا بالاتری نسبت به قیمت پیشنهادی فروشنده دارد. شکاف قیمت خرید و فروش در واقع اختلاف بین «بالاترین قیمت پیشنهادی یک خریدار برای پرداخت بابت یک سهم» و «پایین ترین قیمت پیشنهادی یک فروشنده برای یک سهم» است.

در این بین بدیهی است که خریدار به دنبال پرداخت قیمت پیشنهادی و خودش و فروشنده نیز به دنبال دریافت قیمت پیشنهادی خودش باشد. حال اگر شکاف قیمت خرید و فروش کم باشد و فاصله ی بین دو مولفه تعیین کننده میزان شکاف نزدیک باشد«یعنی قیمت پیشنهادی خریدار بالاتر از فروشنده باشد»، این برداشت برای فروشنده به وجود می آید که سهام در آینده ای نزدیک دچار افزایش قیمت خواهد شد و او برای سهم خودش مبلغ بالاتری را درخواست خواهد کرد که این موضوع نشانگر کاهش ریسک نقدینگی آن سهم است؛ یا به طور ساده می توان گفت که آن سهم توانایی بالایی برای تبدیل به پول نقد دارد . (3)

علاوه بر شکاف قیمت خرید و فروش، عمق بازار نیز یکی از فاکتورهای موثر بر ریسک نقدینگی است. در واقع عمق بازار به توانایی بازار برای جذب میزان غیر منتظره ای از فروش یا خروج یک سرمایه گذار از بازار سهامداری اشاره می کند. برای مثال وقتی یک سهامدار کوچک کمپانی اپل اقدام به فروش سهام می کند اتفاق خاصی برای قیمت آن سهم نمی افتد، اما در طرف مقابل وقتی که یک سرمایه دار بزرگ اقدام به فروش تمامی های خودش می کند روند عرضه و تقاضا را به هم می زند، طبیعتاً با این کار او میزان عرضه بالا می رود و این اتفاق موجب افزایش ریسک نقدینگی می گردد .

اندازه یک شرکت مهم در میزان ریسک نقدینگی تأثیرگذار است، چرا که شرکت های بسیار بزرگ در اثر فروش بخشی از سهام شان کمتر تحت تاثیر قرار می گیرند.

البته باید این موضوع را در نظر داشته باشید که این قیمت ها موقتی خواهند بود و پس از مدتی به حالت عادی باز می گردند. در این بین باید آگاه باشید که به توانایی بازار در بازگشت از قیمت های موقت نادرست انعطاف پذیری می گویند. انعطاف پذیری نیز ارتباط تنگاتنگی با اندازه شرکت دارد.

افق زمانی فروشنده هم تاثیر بسیار زیادی روی جابجایی ریسک نقدینگی دارد، چرا که اگر فروشنده ای برای فروش سهام خودش از نظر زمانی عجله داشته باشد به طرز فزاینده ای خطر کاهش نقدینگی را افزایش می دهد، در حالی که اگر فروشنده یا فروشندگان یک سهم زمانی صبور باشند خطر کاهش نقدینگی آن ها را تهدید نمی کند . (4)

در کنار تمام معیارهایی که بیان کردیم، حجم معاملات نیز یکی از معیارهای پرکاربرد برای محاسبه ریسک نقدینگی است اما در حال حاضر این فاکتور یک شخص ناقص به حساب می آید به طور کلی می توان گفت که حجم بالای خرید یا فروش در یک تجارت لزوماً به معنی بالا یا پایین رفتن ریسک نقدینگی نیست .

نحوه محاسبه ریسک نقدینگی

در این مورد می توان به جرات گفت که محاسبه خطر نقدینگی یک هنر است. پس از محاسبه ی فاکتر VaR ، باید آن را در محاسبات و پیش بینی های خودمان قرار دهیم. برای این کار معمولاً از یک روش افزودنی VaR استفاده می شود. این فرآیندها Var یا داده های در خطر را بعد از در نظر گرفتن عوامل نقدینگی تنظیم می کنند . در اثر این فرآیند، پارامترهای مختلف ما اصلاح می شوند.

باید بدانید که گاهی اوقات این فرآیند، اصلاح پارامترهای مدل VaR مانند سطح اطمینان، میزان دوره والبته حساسیت ورودی ها را شامل می شود. از طرفی محققان نیز تمایل دارند تا رویکردهای مختلفی را در یک مدل اقتصادی امتحان کنند تا برایشان اطمینان حاصل شود که میزان ریسک نقدینگی با دقت اندازه گیری می شود . اما در این بین همه ی کارشناسان معتقدند که ریسک نقدینگی بیش از هر چیزی به شکاف قیمت بستگی دارد. (5)

تاثیر ریسک نقدینگی بر بازار سهام

جالب است بدانید که قبل از بحران مالی جهانی خطر نقدینگی از طرف بسیاری از سهامداران و معامله گران، فاکتوری با اهمیت به شمار نمی رفت. اما پس از بحران بزرگ مالی در جهان همه متوجه تاثیر فاکتور نقد شوندگی روی پروژه های مالی کوتاه مدت و سیستم های بانکی و سهام شدند و همین موضوع باعث شد تا بسیاری از اقتصاددان ها دست به اصلاح مدل های مالی بزنند؛ چرا که آن ها بعد از بحران بزرگ مالی جهان دریافتند که همه موسسات کوچک و بزرگ مالی و حتی دولت ها به طور جدی می توانند تحت تاثیر ریسک نقدینگی یا نقدشوندگی قرار بگیرند .

از نظر علمی، فقدان نقد شوندگی برای سهام، ریسک نقدشوندگی را بالا می برد؛ چرا که دارندگان یک سهم خاص با فهمیدن این موضوع که ممکن است در صورت تاخیر در فروش درگیر زیان های بزرگ شوند، سریعاً اقدام به فروش سهام می کنند. همین موضوع میزان عرضه برای یک سهام به شدت بالا برده و میزان تقاضا را نزدیک به صفر می کند، این موضوع منجر به افت شدید قیمت سهام می شود.

نباید فراموش کرد که این اتفاقات در کشورهایی که در حال توسعه هستند باشدت بیشتری رخ می دهد، چراکه معامله کنندگان در این کشورها پتانسیل تصمیمات احساسی بسیار بالایی دارند و ممکن است با ایجاد صف فروش در یک سهم موجب شکسته شدن قیمت آن بشوند . (6)

نتیجه گیری و جمع بندی

آگاهی نسبت به نکات ریز و تاثیرگذار می تواند سرنوشت ما در بازار بورس را تغییر دهد. اهمیت ریسک های مختلف در بازار بورس معمولاً دست کم گرفته می شود و ذهن سرمایه گذاران و علاقه مندان در بازار بورس صرفاً روی مفهوم ریسک معمولی متمرکز می شود. این در حالی است که مفاهیمی مانند ریسک نقدینگی و ریسک قانونی نیز دارای اهمیت بالایی هستند.

همانطور که در این مطلب اشاره کردیم، ریسک نقدینگی را می توان به دو بخش ریسک نقدینگی بودجه و ریسک نقدینگی بازار تفکیک نمود. مطمئناً با دانستن مفهوم ریسک نقدینگی و تأثیر آن روی جریان بازار سهام، درک دلایل اهمیت نقدینگی بهتری از روند بازار خواهیم داشت و این درک صحیح موجب تصمیم گیری های خوب می گردد.

نتیجه این فرایند نیز سود کردن در بازار بورس است که این روزها همه به دنبال آن هستیم. در انتها امیدواریم که از این مطلب اطلاعات مفیدی را دریافت کرده باشید تا با آگاهی بیشتر، قدم های مهمی را برای رسیدن به موفقیت بردارید.

۱۰ دستور رئیسی به بانک مرکزی/ از پرداخت تسهیلات تا توقف رشد نقدینگی

رئیسی « توقف رشد نقدینگی و مدیریت خلق پول » را مأموریت مهم بانک مرکزی اعلام کرد و افزود: نقدینگی اگر با مدیریت به سمت تولید هدایت شود نگران‌کننده نیست، اما اگر به سمت سوداگری در بازار حرکت کند تبعات ویران‌کننده‌ای خواهد داشت.

سید ابراهیم رئیسی صبح امروز یکشنبه به ساختمان شیشه‌ای میرداماد رفت و ابتدا در جلسه‌ای با حضور رئیس کل بانک مرکزی، معاونان فناوری اطلاعات و مدیران آن از نحوه‌ی عملکرد سامانه‌های نظارتی و رصد هوشمند تراکنش‌های مالی مطلع شد.

رئیس جمهور در ادامه در جمع مدیران ارشد بانک مرکزی حاضر شد و پس از استماع گزارش رئیس بانک مرکزی به "جایگاه مهم بانک مرکزی" در مدیریت منابع پولی و مالی و اصلاح نظام بانکی اشاره کرد و ماموریت های ۱۰ گانه برای تحول و ارتقای آن تعریف کرد.

رئیسی، بانک مرکزی را اتاق اندیشه‌ورزی و رصد سیاستهای پولی و مالی کشور خواند و گفت: بانک مرکزی باید مسیر اصلاح و ارتقای نظام بانکی را با قوت به پیش ببرد و بر اجرای سیاست‌های مالی و پولی کشور نظارت می‌کند.

رئیس جمهور در این جلسه تقویت ارزش پول ملی، اصلاح ناترازی بانک ها، توقف رشد سالیانه نقدینگی، اصلاح سبد ذخایر ارزی متناسب با نیازهای سرمایه گذاری و تجاری کشور، توسعه دامنه وثایق و تسهیل فرایند وثیقه گذاری، فعال سازی حساب تجاری ، تقویت سامانه های نظارتی و تامین سرمایه درگردش واحدهای تولیدی را از جمله ماموریت های اصلی بانک مرکزی بیان کرد.

رئیسی « توقف رشد نقدینگی و مدیریت خلق پول » را مأموریت مهم بانک مرکزی اعلام کرد و افزود: نقدینگی اگر با مدیریت به سمت تولید هدایت شود نگران‌کننده نیست، اما اگر به سمت سوداگری در بازار حرکت کند تبعات ویران‌کننده‌ای خواهد داشت.

وی «هدف‌گذاری نقدینگی زیر ۲۵ درصد» از سوی بانک مرکزی را اقدام بسیار مهم دیگر نظام پولی کشور دانست که کنترل و مدیریت آن موجب مهار تورم خواهد شد.

رئیسی ناترازی بانک‌ها را از عوامل تورم عنوان کرد و اظهار داشت: بانک مرکزی باید بخش نظارتی خود را تقویت کند تا بتوانند با برنامه‌ریزی سیاست های پولی و ضدتورمی را اجرا کند

رئیس جمهور با ابراز خرسندی از وضعیت سامانه‌های پایش و رصد بانک مرکزی، گفت: بحمدالله در زمینه جمع‌آوری و رصد داده‌ها و اطلاعات در شرایط خوبی قرار داریم، و این اطلاعات می تواند به شفافیت مالی در کشور کمک کند.

رئیسی اقدام به موقع برای جلوگیری از تخلف را از مصادیق با اهمیت استفاده از اطلاعات جمع‌آوری شده توسط این سامانه‌ها عنوان کرد و اظهار داشت: تمام کسانی که در نظام اقتصادی کشور فعالیت دارند با نظارت و اقدام به موقع بانک مرکزی به این ادراک برسند که زمینه هیچگونه تخلفی در این سیستم وجود ندارد.

رئیس جمهور بانک مرکزی را چشم بینای نظام بانکی و پولی کشور دانست و گفت: باید محور تمام اقدامات نظام بانکی کشور در جهت حمایت و تقویت تولید باشد، چرا که امروز نجات کشور در تولید است و عمل به تأکیدات رهبر معظم انقلاب در زمینه حمایت از تولید نسخه شفابخش اقتصاد ایران است.

رئیسی در ادامه «رفع مشکل سرمایه در گردش واحدهای تولیدی» را اقدام مهم بانک مرکزی خواند و افزود: بخشی از دلایل تعطیلی واحدهای تولیدی مشکل سرمایه در گردش است که اگر مرتفع شود منجر به افزایش تولید و اشتغال خواهد شد.

رئیس جمهورهمچنین از رئیس کل بانک مرکزی خواست تا تلاش خود را بکار گیرد تا اصول بانکداری اسلامی با دقت و نظارت کامل در قراردادها و عقود بانکی اجرا شود.

رئیسی نظارت و کنترل بر ارز و کالا با هدف جلوگیری از سوداگری در بازار از سوی بانک مرکزی را مورد تأکید قرار داد و گفت: اگر کسی به دنبال اخلال در بازار است باید برخورد شود اما باید بدانیم فعال اقتصادی نیاز به حمایت و تشویق دارد و نباید هر اقدامی را به عنوان تخلف تلقی کرد.

رئیس جمهور «توجه ویژه به حاکمیت ریال» را مورد تأکید قرار داد و گفت: استفاده از ارزهای مختلف خصوصا در مبادلات با کشورهای همسایه و پیمان‌های دو جانبه پولی می تواند به تامین با ثبات کالا و افزایش مبادلات کمک و کشور را در مقابل تکانه های دلار مصون کند.

رئیسی بانک مرکزی فعال و آگاه به شرایط پولی و مالی را از ضرورت‌های تحول اقتصادی دانست و گفت: اقدامات به موقع شما در بانک مرکزی اثرات بسیار مثبتی در ارتقای نظام پولی و بانکی کشور خواهد داشت.

رئیس جمهور همچنین با اشاره به ضرورت پرداخت به موقع تسهیلات بانکی تأکید کرد: نباید بین تصمیم و اعلام عمومی با اجرا و پرداخت تسهیلات فاصله باشد و در این زمینه تاکید می کنم توسعه دامنه وثایق و تسهیل فرایند وثیقه گذاری اجرایی شود.

رئیس کل بانک مرکزی در ابتدای این نشست، گزارشی از اقدامات بانک مرکزی در راستای تحقق سند تحول دولت مردمی ارائه کرد.

علی صالح آبادی کنترل تورم، اصلاح نظام بانکی، مدیریت بازار ارز، حکمرانی ریال و بانکداری اسلامی را پنج راهبرد اساسی بانک مرکزی در راستای تحقق اهداف سند تحول دولت سیزدهم برشمرد و افزود: برای تحقق هریک از این راهبردها، اقدامات متعددی اجرا شده و یا در حال اجراست.

وی به توفیق دولت سیزدهم در مهار تورم و کنترل رشد پایه پولی اشاره کرد و گفت: مجموع اقدامات صورت گرفته در این راستا که با هماهنگی کامل تیم اقتصادی دولت صورت پذیرفته، کاهش حدود ۲۰ واحد درصدی نرخ تورم ۱۲ ماهه، از ۵۹,۳ درصد به ۴۰.۱ درصد و همچنین کاهش بیش از ۱۶ واحد درصدی رشد پایه پولی از ۴۲.۶ درصد به ۲۶.۲ درصد را بدنبـال داشته است.

رئیس کل بانک مرکزی در ادامه، کنترل رشد ترازنامه بانک ها با هدف جلوگیری از خلق پول بی ضابطه را از دیگر اقدامات بانک مرکزی در راستای اصلاح نظم بانکی برشمرد و در عین حال گفت: مجموع تسهیلات پرداختی شبکه بانکی در ۴ ماهه نخست امسال، در مقایسه با مدت مشابه سال قبل افزایش حدود ۳۸ درصدی داشته که سهم قابل توجه این تسهیلات، مربوط به سرمایه در گردش بوده است، ضمن اینکه تسهیلات اعطایی به شرکت های دانش بنیان نیز در مقایسه با مدت مشابه سال قبل حدود ۸۰ درصد رشد داشته است.

صالح آبادی تسهیل دسترسی مردم به خدمات بانکی را رویکرد اساسی بانک مرکزی در راستای تحقق شمولیت مالی در کشور دانست و به افزایش ۳۰۰ درصدی سقف تسهیلات قرض الحسنه اشاره کرد و گفت: با اقدامات متعددی همچون ممنوعیت معاملات فردایی ارز، راه اندازی بازار توافقی و تسهیل گری در فرآیند برگشت ارز حاصل از صادرات، امروز در بازار ارز علیرغم برخی نوسانات مقطعی، ارامش و ثبات حاکم است.

۱۰ اصل اولیه و تعریف شده حسابداری با بالاترین درجه اهمیت

تا به حال با خود فکر کرده اید که چرا حسابدارتان اصرار دارد معاملات کسب و کارتان را جدا از معاملات شخصی تان نگاه دارید؟ این به خاطر آن نیست که حسابدارتان می خواهد کار خودش را ساده ترکند(گرچه بله معاملات جدا قطعا کار را ساده تر می کنند!)

۱۰ اصل اولیه و تعریف شده حسابداری با بالاترین درجه اهمیت

موسسه حسابرسی هوشیار ممیز

۱.فرض ماهیت اقتصادی مستقل

تا به حال با خود فکر کرده اید که چرا حسابدارتان اصرار دارد معاملات کسب و کارتان را جدا از معاملات شخصی تان نگاه دارید؟ این به خاطر آن نیست که حسابدارتان می خواهد کار خودش را ساده ترکند(گرچه بله معاملات جدا قطعا کار را ساده تر می کنند!)

و اما دلیلی که این حرف خود را رها نمی کنند؟اصل فرض ماهیت اقتصادی مستقل. به بیان ساده این اصل بدان معنا است که یک کسب و کارماهیتی مستقل دارد و باید همانگونه هم با آن رفتار کرد.(و به همین دلیل است که گاهی«فرض ماهیت مجزا» هم به آن اطلاق می شود.اگرتعریفِ این اصل ساده حسابداری را بدانید، دلیل اصرار حسابدارتان را برای باز کردن حساب مجزا بهتر درک خواهید نمود.این کسب و کار ۱۰۱ است.

حتی در یک مالکیت تنها، جایی که فعالیت کسب و کار شما دراظهارنامه مالیاتی تان منعکس می شود، فرض ماهیت مستقل اقتصادی مصداق دارد.این بدان دلیل است که از لحاظ حقوقی کسب و کار شما می تواند مستقل از شما وجود داشته باشد. و ضمنا اگر در مسیر کسب و کارتان تصمیم به ادغام گرفتید زندگی را برایتان سهل تر خواهد کرد.

۲-فرض ثبات واحد پولی

اصل فرض ثبات واحد پولی اجبار به ثبت کلیه فعالیت ها درواحد پولیِ واحد می نماید.به همین خاطر است که باید زحمتی دو چندان برای تکمیل دفترداریِ معاملات خارجی تان متحمل شوید.

فرض دیگری تحت این اصل بنیادین حسابداری آن است که قدرت خریدِ ارز رایج طی زمان ثابت می ماند. به بیان دیگر تورم در گزارش های مالی یک کسب و کار مد نظر قرار داده نمی شود حتی اگر کسب و کار برای دهه های متمادی وجود داشته باشد.

۳-فرض دوره زمانی خاص

یک ترازنامه همواره اطلاعات تاریخ خاصی را گزارش می نماید.صورت سود و زیان که صورت درآمد نیز نامیده می شود یک طیف تاریخی را در بر می گیرد.تمام صورت های مالی باید این دوره زمانی را برای فعالیت مورد گزارش به منظورِ مفهوم دار نمودنشان برای بازبینی شان منعکس نمایند.

خلاصه کلام:تاریخ ها واقعا و واقعا با اهمیت هستند.همیشه صورت های مالی تان را برای تاریخ ها چک کنید.یک ترازنامه گزارش را با الفاظی از قبیل«آنطور که در تاریخِ» یا«در تاریخ» یک تاریخ خاص نمودار می سازد. صورت های سود و زیان همواره نشان می دهند برای دوره تاریخی خاصی هستند.

اصل هزینه در حسابداری نشان دهنده آن است که هزینه یک آیتم در گزارشگری مالی تغییر نمی کند. بنابراین حتی اگر چیزی را دلایل اهمیت نقدینگی در سالی که ارزش آن سیر صعودیِ بالایی داشته است خریده باشد-مثلا ساختمان- اگر چه ارزش نسبی بازار آن تغییر کرده است، حسابداران باز هم همیشه دارایی را با میزانی که معامله شده بود گزارش خواهد کرد.

دانستن تعریفِ این اصل چیزی بسیار مهم به دارندگان کسب و کارهای کوچک می آموزد:این که بسیار مهم است که هزینه با ارزش اشتباه نشود.ارزش اجناس در طول زمان تغییر می کند و این در سود یا زیان فروش دارایی ها منعکس می شود همینطور در بخش ثبت استهلاک.اگر نیاز به ارزشیابی واقعی کسب و کارتان بدون فروش داراییهایتان دارید بهتر است یک متخصص در ارزشیابی کسب و کارتان بیاورید و نه این که متکی به صورت راههای مالی تان باشید.

۵-اصل افشای کامل

اصل افشای کامل اصل حسابداریِ عموما پذیرفته شده ای است که بیشترین سر خط اخبار را به خود اختصاص می دهد.تحت این اصل بنیادین حسابداری، یک کسب و کار ملزم به افشای تمامی اطلاعاتی است که مربوط به عملکردِ صورت های مالی اش در یادداشت های همراهِ صورت ها می شود است.این اصل کمک می کند اطمینان حاصل کنیم که سهامداران و سرمایه گذاران از هیچ بعدِ گزارش های مالی دچارانحراف نمی شوند.

۶-اصلِ تداوم فعالیت یک واحد تجاری.

این اصل که نام دوم آن« اصل بی مرگی» است، فرض می کند کسب و کار به بقای خود ادامه خواهد داد و با تاریخ اتمام کار نامعلوم عملکرد خواهد داشت. دانستن این اصل بنیادین حسابداری، کمک می کند متوجه شویم چرا شناسایی هزینه ها را به دوره حسابداری آتی به تعویق می اندازیم.اگر یک حسابدارمطمئن باشد که احتمالا کسب و کارمجبور به تسویه خواهد شد باید این را تحت اصولِ GAAP افشا نماید.

به دلایل مربوط به مالیات، بسیاری از کسب و کارهای کوچک عملکرد بر مبنای نقدی را انتخاب می نمایند، بدان معنا که درآمد زمانی که نقدینگی دریافت می شوند گزارش می شود و هزینه ها هنگامی که نقدینگی خرج می شود( یا زمانی که کارت اعتباری تان شارژ می شود) گزارش می شود. اما بسیاری از کسب و کار ها ملزم به گزارشگریِ کلیه اطلاعات مالی بر مبنای تعهدی هستند که بیشتر به دلیل اصل تطابق است.

تحت اصل حسابداری تطابق، فروش ها و هزینه های مورد استفاده برای تولید این فروش ها در دوره حسابداری واحد گزارش داده می شود.این هزینه ها می توانند شامل حقوق، کمیسیون های فروش، هزینه های سربارخاص و غیره شود.

حتی اگر اظهارنامه مالیاتی شما مبنای نقدی داشته باشد، ممکن است حسابدارتان گزارش های مالی را بر مبنای تعهدی تنظیم نماید.مبنای تعهدی منعکس کننده اصل تطابق است و تحلیل بهتری از عملکرد و سودزایی کسب و کارتان نسبت به صورت های بر مبنای نقدی اراﺋه دهد.

۸-اصل شناساییِ درآمد

تحت مبنای تعهدیِ حسابداری،درآمد هنگام اکتساب گزارش می شود صرف نظر از زمان پرداخت واقعیِ محصول یا خدمات.مشابهِ اصل تطابق،اصل بنیادین حسابداریِ شناسایی درآمد به شکلی دقیق درآمد یا عایدی را هنگامی که فروش انجام می شود گزارش می نماید حتی اگربرای مشتری تان صورتحساب می فرستید یا پرداخت را در زمانی دیرتردریافت می کنید.

اصل اهمیت یکی از دو اصل بنیادینی است که اجازه می دهد حسابدار از بهترین قضاوتش در ثبت یک معامله یا رسیدگی به یک اشتباه استفاده کند.

ما اغلب اصل اهمیت را هنگام مغایرت گیری مجموعه ای از دفاتر یا تکمیلِ یک اظهارنامه مالیاتی در حال عمل می بینیم.اگر حساب با میزان نسبتا اندکی ازاندازه کلِ کسب و کار صاف می شود ممکن است مغایرت بی اهمیت تلقی شود.مغایرت های بی اهمیت می تواند در زمان خرید شناسایی شود اما هزینه های با اهمیت باید طی زمان مستهلک شوند.

در این جا مهم برای حسابدار مهم است که قدرت استفاده از نظر حرفه ای اش را داشته باشد. از آنجا که کسب و کارها در همه اندازه ها وجود دارند-میزانی که می تواند متنابه –یا با اهمیت برای یک کسب و کار باشد می تواند برای دیگری غیر متنابه-یا بی اهمیت- باشد.

اصل محافظه کاری اصل دیگری است که به حسابدار اجازه می دهد از بهترین قضاوت خود در یک وضعیت استفاده کند.وقتی بیش از یک راه قابل قبول برای ثبت یک معامله وجود داشته باشد، اصل محافظه کاری حسابدار را برای انتخاب بهترین گزینه برای کسب و کار که با آن کار می کنند ،تعلیم می دهد.

این از اهمیت بسزایی برخوردار است که درک کنیم تنها زمانی به این اصل بنیادین حسابداری استناد می شود که به هر حال حسابدار بتواند معامله را به عنوان قابل قبول ثبت نماید.این به حسابدار اجازه نمی دهد که سایر اصول حسابداری را کاملا نادیده انگارد.

چگونگیِ بهبود یافتن روابط شما با حسابدارتان در اثر استفاده از این اصول حسابداری

از آنچه گذشت نتیجه می گیریم که همه کسب و کار ها از سوی قانون ملزم به پیروی از GAAP نیستند. با این حال بیشتر حسابداران اصرار به پیروی از آنها دارند صرف نظر از این که آیا کسب و کار شما از سوی قانون ملزم به پیروی از GAAP است یا خیر. و همانطور که «روز مالیات» نزدیک می شود می توانیم ایده این که داشتن حسابرسی به چه شکل غیر قابل باوری ترسناک است را دریابیم،لذا نزدیک بودن به این اصول اولیه حسابداری تضمین می کند که هیچ شبهه ای در خصوص صحت صورت های مالیِ شما وجود ندارد.

همچنین باید به این اصول مثل یک زبان نگریست.ممکن است شما با یک حسابدار یا دفترداردر کل مسیرحیات کسب و کاری تان کار نکنید اما درک این اصول کمک می کند با هر کسی که در این جایگاه قرار دارد ارتباط برقرار کنید و همیشه زبانی را که با آن تکلم می کنند ،تصمیماتی اتخاذ می کنند و چراییِ آنها را درک کنید.

با در نظر گرفتن همه این موارد،درکِ موازین این اصول حسابداری به شما کمک خواهد کرد بعضی از درخواست های حسابدارتان را درک کنید یا متوجه شوید چرا یک فرایند آنگونه که هست تنظیم می شود.ضمنا برای شناسایی چیزهایی که در سوابق مالی تان وجود ندارند مسلح خواهید بود پس می توانید این موارد را هنگامی که به منصه ظهور می رسند مورد رسیدگی قرار دهید نه زمانی که دیگرلاینحل شده اند.

تحلیلی بر حجم نقدینگی/ امیدواری به استمرار کاهش پایه پولی و تورم

بر اساس گزارش تحلیل تحولات اقتصادکلان در اسفند سال گذشته، رشد دوازده ماهه پایه پولی از ۴۲.۱ درصد در مرداد ۱۴۰۰ به ۳۱.۴ درصد در پایان سال ۱۴۰۰ کاهش یافته است.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری برنا، یکی از ارکان مهم در زمینه کنترل نرخ تورم، مدیریت انتظارات تورمی است که مستلزم ارائه اطلاعات درست و به‌ هنگام از مجموعه تحولات اقتصاد کلان و اقدامات انجام شده توسط بانک مرکزی به آحاد جامعه و فعالان اقتصادی است.

این امر موجب خواهد شد تا علاوه بر شکل‌گیری صحیح انتظارات، شرایط برای بهبود رشد اقتصادی نیز فراهم شود و بانک مرکزی در شرایط بهتری اهداف حفظ ارزش پول ملی (کنترل تورم) و مساعدت به رشد اقتصادی را پیگیری کند. بر این اساس، در ادامه مروری خلاصه بر تحولات اقتصاد کلان و اقدامات بانک مرکزی در اسفند ۱۴۰۰ به شرح ذیل ارائه می‌شود.

در ادامه روند کاهشی نرخ تورم طی چند ماه اخیر، در اسفند ۱۴۰۰ نیز تورم نقطه به نقطه، دوازده‌ماهه و ماهانه با کاهش نسبی همراه بودند. در این ماه گروه کالا (با ضریب اهمیت ۴۸.۵ درصد) و زیرگروه اصلی آن یعنی "خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها" (با ضریب اهمیت ۲۵.۵ درصد) با تورم منفی ماهانه همراه بودند به طوری که تورم ماهانه این اقلام به ترتیب ۲.۱ و ۳.۶ واحد درصد نسبت به ماه قبل کاهش یافت.

اما در نقطه مقابل در گروه خدمت اگرچه زیرگروه "مسکن، آب، برق و گاز و سایر سوخت‌ها" (ضریب اهمیت ۳۷.۱ درصد) با کاهش تورم ماهانه مواجه شد، دلایل اهمیت نقدینگی اما سایر اقلام خدمتی مانند شاخص "خدمت در گروه حمل و نقل" افزایش تورم ماهانه (۱.۱ واحد درصد) را تجربه نمودند. به طور کلی با توجه به وقفه تعدیل تحولات قیمتی گروه خدمت نسبت به گروه کالا، یکی از ملاحظات تورمی جاری اقتصاد کشور مدیریت تعدیلات قیمتی گروه خدمت است.