اهرم مالی چیست؟ بررسی کاربرد اهرم مالی در بورس
همواره درصد قابل توجهی از آحاد جامعه به دنبال مسیری برای سرمایه‌گذاری و حفظ ارزش پول خود در مقابل تورم هستند. بازارهای سرمایه‌گذاری بسیاری وجود دارند که افراد بنا به دانش مالی و توانایی‌های خود می‌توانند در آنها فعالیت کنند. همچنین ابزارهای متنوعی در این بازارهای مالی وجود دارند که فرآیند سرمایه‌گذاری و حفظ ارزش پول را برای سرمایه‌گذاران مهیج‌تر و تسهیلات بیشتری را برای شخص فراهم می‌کنند.
یکی از این ابزارهای پرطرفدار در بازارهای مالی، اهرم مالی است. افراد با استفاده از اهرم مالی قادر به سودسازی بیشتر در فرآیندهای سرمایه‌گذاری هستند. علاوه بر افراد حقیقی، شرکت‌ها و ارگان‌های حقوقی نیز تحت شرایط تعریف شده‌ای قادر به استفاده از این ابزارها در پروسه فعالیت‌های مالی خود هستند. به منظور آشنایی بیشتر با اهرم مالی در بازارهای مالی، به خصوص بازار بورس، در این مقاله با ما همراه باشید.
اثر اهرمی چیست؟
نظریه اثر اهرمی، برای نخستین بار توسط پژوهشگری به نام Black مطرح شد. او عقیده داشت تغییرات ساختار سرمایه یا تغییر نسبت بدهی به دارایی (نسبت اهرمی) یک شرکت، در میزان نوسان سهام آن شرکت اثر می‌گذارد. تئوری اثر اهرمی به رابطه منفی بازده سهام با ریسک سهام اشاره دارد. طبق این تئوری، هر چه بازده یک سهام بیشتر شود، میزان نوسانات آن کمتر میشود. همچنین هر چقدر میزان بازده کمتر باشد، میزان نوسانات بیشتر میشود. توجه داشته باشید که در این نظریه، نوسانات نسبت به کاهش و افزایش بازده سهام، نامتقارن هستند. به زبان ساده، شوک‌های منفی نسبت به شوک‌های مثبت اثر بیشتری دارند.
اهرم مالی چیست؟
اهرم مالی در اصل به معنی یک ابزار یا یک بدهی برای بالا بردن سود یک سرمایه‌گذاری است. یک شخص یا یک شرکت در فرایند سرمایه‌گذاری علاوه بر دارایی‌های خود قادر است با بهره گرفتن از ابزار مالی یا به اصطلاح استفاده از اعتبار یا قرض گرفتن پول، پروسه سرمایه‌گذاری خود را گسترده‌تر و در نهایت سود بیشتری برای خود خلق کند.
افراد از سالیان دور در معاملات و خرید و فروش‌های مرسوم خود از اهرم مالی استفاده می‌کردند. به عنوان مثال بسیاری از مردم در بازار ملک از ابزار اهرم مالی به منظور تامین سرمایه برای خرید ملک استفاده و طی شرایط مشخص برای بازپرداخت این مبلغ به بانک یا ارگان‌های مربوطه اقدام می‌کنند. در نظر داشته باشید که میزان این اعتبار یا اهرم مالی هر چه قدر که بیشتر باشد آن شخص یا شرکت قدرت بیشتری در فرایند سرمایه‌گذاری خود خواهد داشت. اما در نقطه مقابل میزان ریسک سرمایه‌گذاری نیز بیشتر خواهد شد.
افراد و شرکت‌های حقوقی نیز از اهرم مالی در بازارهای مالی مانند بازار بورس استفاده می‌کنند. مثلا در این بازار، شرکت‌ها با استفاده از اهرم مالی، منبع مالی جدیدی برای پیشبرد اهداف و برنامه‌های مالی خود تامین می‌کنند و به شکل راحت‌تری به برنامه‌ریزی‌های خود رسیدگی می‌کنند. هر قدر این اهرم مالی در شرکت‌ها بیشتر یا به اصطلاح بزرگ‌تر باشد، به سرمایه کمتری نیاز دارد.
استفاده از اهرم‌های مالی منجر میشود که سود یا ضرر آینده شرکت‌ها بر پایه کمتری صورت بگیرد اما در عوض نسبت بالاتری را خلق کند. به عنوان مثال: شرکتی را در نظر داشته باشید که 5 میلیارد تومان سرمایه دارد. در صورتی که بتواند برای برنامه‌های مالی خود از وام 15 میلیاردی استفاده کند، اکنون 20 میلیارد تومان برای سرمایه‌گذاری و پیشبرد اهداف خود خواهد داشت.
اهرم مالی در شرکت‌های بورسی
همانطور که در بخش قبلی اشاره کردیم اهرم مالی به عنوان یکی از بهترین گزینه‌ها به منظور تامین منبع مالی جدید شرکت‌های بورسی است. مزیت استفاده از اهرم مالی برای این شرکت‌ها به جای استفاده از افزایش سرمایه و تشویق مردم برای مشارکت این است که دیگر نیازی به انتشار سهام جدید یا اصطلاحات بورس و مفاهیم کاربوردی تقسیم سود بین سهامداران نیست. البته در نقطه مقابل باید در نظر داشت که در این مسیر اگر برنامه‌ریزی‌های شرکت در مسیر پیشبرد اهداف مالی محقق نشود، ممکن است بدهی‌های سنگینی برای شرکت ایجاد شود که در این صورت شرکت با چالش‌های جدید رو به رو خواهد شد.
اهرم‌های مالی با این که باعث افزایش سود در فرآیند سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی مالی افراد و شرکت‌های بورسی می‌شوند در مقابل میزان ریسک موجود در این پروسه را چند برابر می‌کنند. یعنی هرچه یک شرکت برای برنامه‌های مالی و پیشرفت امور خود از اهرم مالی بیشتری استفاده کند، در واقع میزان ریسک مالی و چالش‌های اقتصادی بیشتری را تقبل خواهد کرد.
بنا به توضیحاتی که ارائه شد زمانی که تحلیلگران قصد بررسی و ارزیابی سهام یک شرکت را دارند، فرآیند استفاده از اهرم مالی شرکت برای پیشبرد امور خود، از پرامتر‌های مهم برای خرید سهام آن شرکت محسوب میشود. در صورتی که یک شرکت از میزان کمتری از اهرم مالی برای فعالیت‌های اقتصادی خود استفاده کند، سهام آن نیز گزینه مناسب‌تری برای سرمایه‌گذاری خواهد بود.
کاربرد اهرم مالی در معاملات اعتباری
باید در نظر داشته باشید که بخش زیادی از معاملاتی که در بازار سرمایه صورت می‌گیرد با استفاده از همین اهرم‌های مالی یا اهرم بدهی است. این فرآیند بیشتر زمانی دیده میشود که در زمان تثبیت بازار سرمایه‌گذاران به دنبال کسب سود بیشتری هستند و در این شرایط با واجد شرایط بودن‌شان برای استفاده از این اهرم‌های بدهی اقدام می‌کنند. افراد در این مسیر می‌توانند از بهترین کارگزاری‌های بورس بسته‌های اعتباری یا وام‌های قرض‌الحسنه دریافت کنند و در بازار به معاملات خود سر و سامان بدهند و از طرف مقابل سود بیشتری کسب کنند. باید در نظر داشته باشید که برای استفاده از اعتبار و اهرم‌های بدهی در بازار سرمایه باید دارای دانش بورسی بالایی باشید تا در هر شرایطی و با وجود هیجانات در بازار، قادر به مدیریت این سرمایه باشید. (برای مدیریت سود خود می توانید روش مارتینگل در بورس را مطالعه کنید.)
به عنوان مثال در سال 1392 در بازار سرمایه شاخص به یک باره شروع به ریزش کرد و سرمایه‌گذاران بسیاری که در این بازه زمانی از اهرم مالی استفاده می‌کردند، دچار ضرر و زیان‌های سنگینی شدند یا همین یک سال اخیر که شاخص بورس درگیر ریزش و اصلاح بود، کسانی که از اهرم مالی استفاده می‌کردند با چالش‌های بسیاری برای تسویه آن رو به رو شدند.
این اتفاقات تلخ در برخی از افراد تاثیرات بدی گذاشت و سبب شد فکر کنند بازار سرمایه به هیچ عنوان بستر مناسبی برای سرمایه‌گذاری نیست! در صورتی که این برداشت از پایه اشتباه است و در صورت داشتن دانش کافی در این بازار قادر به کسب سود ایده‌آلی خواهید بود. در همین راستا سازمان بورس نیز قوانین جدیدی را به تصویب رساند که به وسیله آنها شرایط استفاده و بازپرداخت اهرم‌های بدهی برای سرمایه‌گذاران آسان‌تر شود.
کاربرد اهرم مالی در قراردادهای مشتقه
بازار مشتقه از بخش‌های مختلفی نظیر بازار اختیار معامله، آتی و… تشکیل شده است. در این بازار نیز افراد قادر به استفاده از اهرم مالی هستند. برای نمونه افراد می‌توانند از اهرم‌های مالی در بازار آتی استفاده کنند. در این بازار قراردادهای هر دارایی در ابتدا، اهرمی برابر 10 دارند و با توجه به شرایط بازار و وجوه تضمین در آن، ممکن است این مقدار متغیر باشد.
برای مثال اگر شخص در بازار آتی قصد خرید 1 کیلو زعفران را داشته باشد، با در نظر گرفتن این که مقدار قرارداد آتی زعفران برابر با 100 گرم است، این شخص باید 10 قرارداد آتی را خریداری کند که برای اخذ ۱۰ قرارداد آتی زعفران این فرد باید به میزان ۱۰ برابر وجه تضمین اولیه قراردادهای آتی، وجه نقد به حساب عملیاتی واریز کند. با فرض این که وجه تضمین اولیه قراردادهای آتی زعفران ۲۰۰ هزار تومان باشد، این فرد باید ۲ میلیون تومان پرداخت کند.
وجه لازم = تعداد قرارداد * وجه تضمین اولیه
۲،۰۰۰،۰۰ = ۱۰ * ۲۰۰،۰۰۰
نسبت اهرمی و فرمول محاسبه آن
نسبت‌های اهرمی یک نوع ابزار مالی هستند که با استفاده از آنها می‌توان بدهی‌های به وجود آمده در یک سازمان را نمایش داد. با استفاده از نسبت‌های اهرمی می‌توان گفت که شرکت‌ها تا چه میزان نیازها و خواسته‌های مالی خود را از طریق سایر منابع مالی یا وام و بدهی، تامین می‌کنند. به طور کلی نسبت‌های اهرمی 4 نوع هستند:
- نسبت بدهی = مجموع بدهی‌ها تقسیم بر مجموع دارایی‌ها
- نسبت سرمایه = مجموع دارایی‌ها تقسیم بر مجموع سرمایه
- نسبت بدهی – سرمایه = مجموع سرمایه تقسیم بر کل بدهی‌ها
- توان پرداخت بهره = هزینه بهره تقسیم بر سود قبل از بهره و مالیات
سخن آخر
همانطور که در بخش مقدماتی مقاله اشاره کردیم، افراد به منظور حفظ ارزش پول می‌توانند در فعالیت‌های مالی مختلفی شرکت کنند و در همین مسیر به سرمایه‌گذاری هم مشغول شوند. فرایند سرمایه‌گذاری در هر بازاری با کسب سود و احتمال ضرر همراه است. البته هر شرایطی سرمایه‌گذاران همیشه به دنبال کسب سود بیشتری در بازارهای سرمایه‌گذاری هستند. در همین راستا در بورس ابزارهای مالی متنوعی وجود دارد که افراد و شرکت‌ها با استفاده از آنها قادر به خلق سود بیشتری برای خود و شرکت‌ها هستند. اهرم مالی یکی از این ابزارهای بسیار پرطرفدار است که افراد حقیقی از آن در روند معاملات و سرمایه‌گذاری‌های خود استفاده و در صورت خوب بودن شرایط و استراتژی‌های معاملاتی به سودهای کلان و قابل قبولی دست پیدا می‌کنند. شرکت‌ها هم با استفاده از این اهرم‌های مالی به منبع جدید مالی برای فعالیت‌های اقتصادی و پیشبرد اهداف خود دست پیدا می‌کنند.
در نهایت هم باید توجه داشته باشید که استفاده بیش از حد از اهرم مالی در هر فرایند اقتصادی، به معنای بالا بردن میزان ریسک در آن فرایند است. به عنوان مثال سهام شرکت‌های بورسی که برای فعالیت‌های مالی خود از اهرم‌های مالی زیادی استفاده می‌کنند، برای سرمایه‌گذاری گزینه مناسبی نیستند چرا که ممکن است امور مالی این شرکت‌ها به دلیل بدهی‌های سنگین (اهرم بدهی) درگیر چالش‌های زیادی شود.
اگر به حوزه بورس علاقه‌مندید، می‌توانید برای آموزش مفاهیم دیگر بورسی مانند معاملات الگوریتمی، نسبت p به e و نحوه محاسبه آن، اوراق مشتقه، اوراق سلف و بسیاری از اصطلاحات دیگر، به بلاگ آکادمی بورس مراجعه کنید.
مفهوم صدور و ابطال در صندوق های سرمایه گذاری
احسان والیان
- اشتراک‌گذاری
برای ورود به هر بازاری باید با اصطلاحات کاربردی همان حوزه را آشنا شد تا بتوان به روند و کارکرد آن بازار آشنایی پیدا کرد. بازارهای مالی که صندوق‌های سرمایه گذاری یکی از شاخصه‌های آن به حساب می‌آیند، اصطلاحات خاص خود را دارند و کسانی که قصد اصطلاحات بورس و مفاهیم کاربوردی سرمایه گذاری در انواع صندوق های سرمایه گذاری در ایران را دارند باید با آنها آشنا شوند و به خوبی مفهوم این اصطلاحات را درک کنند.
جدا از مفاهیمی مانند ارکان صندوق و دیگر عبارات ویژه صندوق‌های سرمایه گذاری، دو اصطلاح که در صندوق‌های سرمایه گذاری بسیار کاربرد دارد، کلمات صدور و ابطال هستند.
این دو کلمه از اصطلاحاتی هستند که در تمام طول مدت سرمایه گذاری در هر نوع صندوقی با آنها سر و کار داریم. در این فرصت به بررسی مفهوم صدور و ابطال در صندوق‌های سرمایه گذاری می‌پردازیم.
گفتنی است که بعد از شناخت مفاهیم این دو اصطلاح سوالاتی از این دست که قیمت صدور و ابطال چیست؟ nav ابطال چیست؟ و قیمت ابطال صندوق چیست؟ هم برای‌مان پیش می‌آید.
صدور و ابطال چیست؟
زمانی که فرد سرمایه گذار اقدام به سرمایه گذاری در صندوق‌های سرمایه گذاری می‌کند، در واقع، دارد اقدام به خرید واحدهای سرمایه گذاری صندوق موردنظرش می‌کند.
عمل خرید واحدهای سرمایه گذاری در یک صندوق سرمایه گذاری را صدور می‌نامند و زمانی که شخص سرمایه گذار برای به دست آوردن پول، واحدهای سرمایه گذاری خود را به فروش می رساند، در واقع اقدام به ابطال واحدهای سرمایه گذاری خود می‌کند. بعد از آشنایی با ای دو مفهوم به سوال قیمت صدور و ابطال چیست؟ پاسخ خواهیم داد.
قیمت صدور و ابطال چیست؟
در مطلبی که در آن به شناخت مفهوم NAV چیست یا همان ارزش خالص دارایی پرداختیم متوجه شدیم که ارزش خالص دارایی، میزان دارایی صندوق است که از کل آن، کارمزدهای ارکان صندوق و بدهی‌های صندوق به کارگزاری‌ها کم شده است.
اگر این رقم خالص که ارزش خالص دارایی صندوق به حساب می‌آید را تقسیم به تعداد کل واحدهای سرمایه گذاری که متعلق به سرمایه گذارن است کنیم، عددی که به دست می‌آید، درواقع، رقم هر واحد سرمایه گذاری در صندوق سرمایه گذاری است.
توضیحاتی که اصطلاحات بورس و مفاهیم کاربوردی ارائه شد پاسخی به سوال nav چیست بود. اما این توضیحات به این خاطر بود که ر پساخ به سوال قیمت صدور و ابطال چیست؟ بگوییم قیمت صدور و ابطال واحدها در صندوق‌های سرمایه گذاری بر مبنای همین ارزش خالص هر واحد سرمایه گذاری محاسبه میشود.
البته ارزش خالص هر واحد نیز با افزایش و یا کاهش سهام و اوراق بهاداری که صندوق خریداری کرده دچار تغییر میشود که در نهایت به سود و یا ضرر واحدهای سرمایه گذاری هر فرد سرمایه گذار منتهی میشود.
ارزش خالص دارایی یا NAV صدور چیست؟
یک شخص سرمایه گذار برای خرید واحدهای سرمایه گذاری جدید از یک صندوق باید طبق آخرین NAV صدور، پول پرداخت کند. بعد از پاسخ به سوال nav چیست؟
باید گفت NAV صدور اندکی بالاتر از ارزش خالص هر واحد (NAV) است و علت این تفاوت آن است که مدیر صندوق در خرید اوراق بهادار جدید باید هزینه‌ای بابت کارمزد معاملات پرداخت کند که این هزینه از سرمایه گذاران جدید اخذ می شود.
برای خرید واحدهای سرمایه گذاری، ما موظف هستیم هزینه‌های حساب شده در NAV صدور را خودمان به عنوان سرمایه گذار متقاضی واحدهای جدید پرداخت کنیم.
ارزش خالص دارایی یا NAV ابطال چیست؟
یکی از ابعاد پاسخ به سوال قیمت صدور و ابطال چیست؟ پاسخ به این پرسش است که nav ابطال چیست؟ NAV ابطال نیز با محاسباتی همراه است و در صورتی که مدیر صندوق اقدام به تعدیل قیمت‌های سهامی که جز دارایی‌های صندوق است نکند،قیمت آن به میزان ارزش خالص دارایی هر واحد سرمایه گذاری خواهد بود.
NAV ابطال عبارت است از خالص ارزش دارایی هر واحد صندوق که کسورات قانونی از جمله هزینه های مربوط به معاملات از آن کسر شده است.
در واقع می‌توان گفت که NAV یا همان ارزش خالص دارایی مانند یک دستگاه تصویه، هزینه‌های ناشی از معاملات و کارمزد و بدهی‌های صندوق را از دارایی صندوق کم می‌کند و سپس ارزش خالص را در اختیار سرمایه گذار قرار می‌دهد.
NAV آماری چیست؟
همگی می‌دانیم که اوضاع بازار بورس اوراق بهادار همیشه یک روند ثابت ندارد و در مواقعی اتفاقاتی برای سهام می‌افتد که امکان فروش و یا همان قابلیت نقدشوندگی را ندارند. با این اوصاف، گاهی برخی از سهام با صف فروش و یا صف خرید مواجه می‌شوند و قیمتی که روی تابلوی معاملاتی نشان داده میشود منصفانه نیست و حتی قیمت واقعی هم نیست.
در چنین مواقعی، مدیر صندوق با اختیاراتی که مجمع صندوق و امیدنامه و اساسنامه به او داده‌اند اقدام به تعدیل محدود سهام موجود در سبد سرمایه گذاری می‌کند و با این حساب، NAV جدیدی برای ارزش دارایی خالص صندوق و به تبع آن برای واحدهای سرمایه گذاری معین میشود.
برای آگاهی سرمایه گذاران صندوق از میزان تعدیل انجام شده از طرف مدیر، صندوق باید همراه با NAV صدور و ابطال واحدهای سرمایه گذاری، NAV آماری را هم منتشر کنند. در صورتی که هیچ تعدیلی صورت نگیرد، NAV آماری و NAV ابطال با هم برابری می‌کند.
نتیجه گیری
جالب است بدانید که خالص ارزش دارایی یا همان NAV یکی از شاخصههایی است که می‌توانید از طریق آن، صندوق‌های سرمایه گذاری مختلف را با یکدیگر مقایسه کنید و بهترین صندوق را از نظر عملکردش برای سرمایه گذاری انتخاب کنید.
تا به این جا و با بررسی تمام ابعاد مفهوم NAV به این نتیجه رسیدیم که احتساب خالص ارزش دارایی‌های یک صندوق هم می‌تواند برای خود صندوق سودمند باشد تا از عملکرد خود باخبر شود و هم سرمایه گذاران به طور شفاف از عملکرد مالی صندوق مطلع شوند و با خیالی آسوده‌تر سرمایه گذاری کنند.
مفهوم اصطلاحات بانکی کاربردی ( انواع انتقال وجه و تسویه ها)
شاید برای شما هم پیش آمده باشد برای دریافت خدمات بانکی یا حتی واریز پول به شعب بانکی مراجعه کنید و با شنیدن اصطلاحات بانکی کاربردی و مهم پرداختی گیج شوید!
← فرق واریز شاپرکی، ساتنا و پایا چیست؟
← شبکه بانکی شاپرک چیست ؟
در ادامه مفهوم برخی از اصطلاحات بانکی کاربردی، انواع سامانه ها و سیکل های انتقالات وجه و تسویه ها را بررسی می‌کنیم.
سامانه هاي ملي پرداخت
تمامی سامانه های پرداخت از جمله شتاب، ساتنا، پایا و … که همگی تحت نظارت بانک مرکزی هستند.
شتاب (شبکه تبادل اطلاعات بانکی)
شبکه تبادل اطلاعات بین بانکی باهدف یکپارچه سازی سامانه های کارت تمامی بانک ها که انتقال اینترنتی پول، برداشت وجه نقد، پرداخت قبوض و … را در برمی‌گیرد.
شاپرک(شبکه الکترونیکی پرداخت کارت)
شاپرک ناظر و کنترل کننده کلیه تراکنش های حاصل از ابزارهای پرداخت است و عملیات فنی و اجرایی تسویه ها را نیز کنترل می‌کند.
ابزار پرداخت: هر وسیله‌ای که با استفاده از آن بتوان عملیات انتقال وجه را انجام داد.
پایا (سامانه پاياپاي الکترونيک)؛ اصطلاحات بانکی کاربردی
پایا زیرساخت اصلی برای انتقال پول بین بانکی در مبالغ انبوه و هسته اصلی حواله ها و انتقال وجه بین بانکی است.
سحاب (سامانه حواله الکترونيکي بين بانکي)
انتقال وجه از کارت بانکی به هر بانک دلخواه عضو مرکز شتاب توسط این سامانه پشتیبانی میشود و انتقال وجه از کارت بانکی به بانک دلخواه از طریق شعب بانکی، دستگاه خودپرداز و اینترنت بانک امکان پذیراست.
ساتنا (سامانه تسویه ناخالص آتی)؛ اصطلاحات بانکی کاربردی
ساتنا برگرفته از Real Time Gross Settelment است و افرادی که یکی از انواع حساب جاری، پس‌انداز و مدت دار را داشته باشند می‌توانند مبالغ بالای ۱۵ میلیون تومان را در همان روز به حساب دیگری واریز کنند.
این سامانه برای انتقالات بین بانکی و جا‌به‌جایی مقابل انبوه طراحی شده است و انتقال وجه در این سامانه در صورتی که حساب موجودی داشته باشد حتما انجام میشود و قطعی است.
همه چیز راجع به ساتنا ( ساتنا چیست )
اگر حساب موجودی نداشته باشد درخواست تا شب در صف انتظار می‌ماند و درصورتی که موجودی حساب کافی نباشد درخواست ساتنا باطل میشود.
سقف واریز ساتنا ( سقف انتقال وجه با ساتنا )
در حال حاضر به کمک انتقال وجه با روش ساتنا می‌توانید به دو طریق نسبت به انتقال وجه اقدام کنید. در صورتی که به شعبه بانکی مراجعه کنید، محدودیت انتقال ساتنا برایتان وجود ندارد. در صورتی که از اینترنت بانک استفاده می‌کنید، حداکثر با استفاده از رمز ثابت می‌توانید تا ۵۰۰ میلیون ریال انتقال وجه انجام داده و در صورت استفاده از دستگاه توکن تا ۲ میلیارد ریال می‌توانید انتقال وجه داشته باشید.
ساتنا جایگزین چک های رمزدار بین بانکی است.
ساعت کاری ساتنا در دستور پرداخت بین مشتری ۱۴ و در دستور پرداخت بین بانکی ۱۴:۳۰ دقیقه اعلام شده است. به این ترتیب با ذکر نام بانک گیرنده، شماره حساب یا شماره شبای مقصد، و نام دریافت اصطلاحات بورس و مفاهیم کاربوردی کننده می‌توانید دستور پرداخت را به ساتنا صادر کنید. بر اساس دستور پرداخت صادره، وجه به صورت الکترونیکی از گیرنده به حساب فرستنده منتقل میشود.
نقاط دسترسی به سرویس ساتنا
– شعب بانک انتقال وجه بدون محدودیت
– اینترنت بانک حداکثر انتقال وجه با رمز ۵۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال ، با دستگاه توکن ۲ میلیارد ریال
ویژگی های سامانه های ملی پرداخت
تابا (سامانه تسويه اوراق بهادار الکترونيکي)
تابا سامانه انتشار و تسویه اوراق بهادار الکترونیکی مورد تایید بانک مرکزی است و اوراق بهادار را همراه با مشخصات صاحب آن ثبت می‌کند.
لازم به ذکر است فقط بانک ها به این سامانه دسترسی دارند و می‌توانند اوراق را به نیابت از مشتریان خود خرید و فروش کنند.
چکاوک
این سامانه چک های کاغذی بین بانکی را به صورت الکترونیک پذیرش و پردازش می‌کند و تمامی تراکنش ها فقط با استفاده از تصویر چک انجام می‌شوند.
صدور چک به مبلغ دلخواه، حل شدن مشکلات حمل و نقل چک کاغذی از جمله فواید این سامانه است.
پاشا؛ اصطلاحات بانکی کاربردی
شاید سامانه پاشا نسبت به بقیه سامانه ها کمتر معروف باشد و از جمله اصطلاحات بانکی کاربردی نباشد.
پاشا، سامانه تسویه شبکه الکترونیکی پرداخت کارت و یا پایای شاپرک می‌باشد که دستور پرداخت‌های ارسالی به سامانه پایا را تولید می‌کند.
شبا (شناسه حساب بانکی ایران)
شبا شناسه‌ای متشکل از ۲۶ کاراکتر (حرف وعدد) است که بر اساس استاندارد، یک شماره حساب خاص را در یک بانک در سطح بین‌الملل به صورت منحصر به فرد مشخص می‌کند.
سامانه‌های حواله الکترونیکی بین‌بانکی نظیر ساتنا و پایا بر اساس شبا فعالیت می‌کنند.شبا تمام اطلاعات یک شماره حساب معمولی را دارد. از این رو با دانستن شبا، بدون اینکه نگران سایر جزئیات حساب باشید، می‌توانید وجه را به آن منتقل نموده یا از طریق آن پول دریافت کنید.
gpac مخفف چیست
gpac معنای مختلفی دارد. در بانکداری و امور مالی می‌توان گفت مخفف اصطلاح انگلیسیGlobal Programme of Action Coalition است. برای نمونه می‌توانید مطلب gpac بانک صادرات چیست را مطالعه کنید.
شبکه بانکی شاپرک چیست
شاپرک، مخفف شبکه الکترونیکی پرداخت کارتی است که به عنوان رابطی بین بانک مرکزی، شبکه بانکی و شرکت‌های psp فعالیت می‌کند. شاپرک به جهت سامان دهی دستگاه‌های پایانه فروش و کنترل رقابت بانک‌ها تشکیل شده است. به طور کلی می‌توان گفت از جمله مهمترین وظایف شاپرک برای سامان دهی، دادن مجوز به شرکت‌های psp و یا لغو آن است. مهمترین وظایف شاپرک شامل:
- اعطای مجوز به شرکت‌های psp
- انتشار گزارش اقتصادی در فضای پرداخت الکترونیک
- اعطای مجوز به شرکت‌های پرداخت یار
- اعطای تایدیه به کارت خوان‌های موبایلی
- نظارت بر درگاه‌های پرداخت اینترنتی
فرق شبکه شتاب و شاپرک چیست؟
به طور کلی می‌توان گفت شاپرک، شبکه‌ای مشابه شتاب است که موجب اتصال شبکه‌های پرداخت پایانه فروشگاهی بانک‌ها را به شبکه بزرگ‌تر میشود. تمام تراکنش‌های الکترونیک شبکه بانکی، بدون گذر از سوئیچ شرکت‌های psp شاپرک، از زیر ساخت شبکه شتاب می‌گذرد. این درحالی است که شاپرک تنها تراکنش‌های پذیرفته شده را روی پایانه‌های شرکت‌های psp ثبت می‌کند.
دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ
سلام همیشه با کارت عابر ملی. حال کاربریمو شارژ میکردم. الانمدت ۴ روز میگه کد ملی با سیم‌کارت ب یک نفر مطابقت داشته باشد چطور امکان داره
سلام. روز به خیر. برای استفاده از خدمات اپلیکیشن‌های پرداختی باید کد ملی کارت بانکی شما با مشخصات صاحب اصطلاحات بورس و مفاهیم کاربوردی سیم کارت یکی باشد.
سلام خسته نباشيد . تو حساب بانك صادرات من مبلغي واريز شده و زده GEAC ميخواستم بدونم مخفف چيه . و براي چي واريز شده . ممنون ميشم راهنمايي بفرماييد
سلام خسته نباشيد . بازنشسته فرهنگی هستم و حقوق بگیر بانک صادرات تو حساب بانك صادرات من مبلغ۱۷۹۹۰۰ تومان واريز شده و زده GEAC ميخواستم بدونم مخفف چيه . و براي چي واريز شده . ممنون ميشم راهنمايي بفرماييد
سلام روز به خیر. سلامت باشید. متاسفانه در حال حاضر اطلاعاتی در رابطه با این عبارت موجود نیست. لطفا با پشتیبانی بانک صادرات چک بفرمایید.
سلام خسته نباشيد . تو حساب بانك صادرات من مبلغي واريز شده و زده GEAC ميخواستم بدونم از طرف کی واريز شده . ممنون ميشم راهنمايي بفرماييد
باسلام مبلغ ۱۰۶۰۰۰تومان بحساب من بعنوان خسارت پایا .مخففpOSAریخته شده ولطفا توضیح دهید باتشکر
درود بر شما ، خانم نادیا 💐💝
بابت اطلاعات مفید و کاربردی و بسیار عالی و مهم تون بی نهایت سپاسگزارم .
سلام خانم فرهنگ عزیز
باعث افتخاره
سپاس از لطف و محبت شما 💙
سلام و احترام
ببخشید وقتی پولی رو واریز می کنیم تو اس ام اس کسر از حساب می نویسه برداشت از شماره حساب…. مستند…
هم شماره حساب مشخصه هم جلوی مستند یه رقمی نوشته
اول اینکه این شماره ای که جلوی مستند می نویسه چیه آیا همون شماره ارجاع؟و اینکه اگر فردی این دو رو داشته باشه میتونه حسابمون هک کنه؟
سلام مبلغی پول باعنوانFRTXبه بانک صادرات واریزشده می خواستم بدونم این مخفف چیه چون نام فرستنده ندارد
سلام روز به خیر. لطفا از طریق پشتیبانی بانک صادرات پیگیری بفرمایید.
geac یعنی چه چه معنایی دارد
سلام. یکی از کدهای ۱۹گانه بابت هست به معنای سایر واریزی های دولتی. چندی پیش قانون تصویب کرد همه ی نقل و انتقال وجوه در سیستم بانکی باید شامل بابت باشد
سلام وقت بخیر ،
برای من مبلغی واریز شده و در عنوان واریز ثبت شده : POSA خ س ر ت ز ئ ر ، ۵۰۰ ت ر ئ خ معنی این چیه و این از کجا برای من واریز شده است.
با سلام و روز بخیر
لطفا این مورد را از طریق بانکی که در آن حساب دارید، پیگیری کنید.
در خدمت شما هستیم.
اصطلاحات مهم و کاربردی در بورس داخلی
بورس یا بهابازار به بازاری سازمان‌یافته گفته میشود که قیمت‌گذاری، خرید و فروش کالا، قرارداد آتی و اوراق بهادار در آن انجام می‌پذیرد.
بورس اوراق بهادار یک بازار متشکل سرمایه است که در آن سهام شرکت‌های خصوصی و دولتی طبق قانون خاصی خرید و فروش میشود و از سویی محلی برای جمع‌آوری پس‌انداز و نقدینگی بخش خصوصی به منظور انجام پروژه‌های سرمایه‌گذاری بلند مدت است و مرجعی است برای مردم که وجوه مازاد خود را برای سرمایه‌گذاری در شرکت‌ها به کار انداخته و از سود آن برخوردار شوند. بورس از طریق جذب و به کار انداختن سرمایه‌های راکد، حجم سرمایه‌گذاری در جامعه را بالا می‌برد.
بورس بین عرضه‌کنندگان و تقاضاکنندگان سرمایه ارتباط برقرار می‌کند و معاملات بازار سرمایه را تنظیم می‌نماید. هم چنین با قیمت‌گذاری سهام و اوراق بهادار تا حدودی از نوسان شدید قیمت‌ها جلوگیری می‌کند.
بازار سرمایه همچون هر کسب و کاری نیاز به آموزش دارد. آشنایی با اصطلاحات و مفاهیم پرکاربرد بورس یکی از اولویت‌هایی است که هر سرمایه‌گذاری باید انجام دهد.
در این مقاله قصد داریم به معرفی تعدادی از اصطلاحات پرکاربرد و رایج بورس بپردازیم:
کد معاملاتی (کدبورسی) :
کسانی که قصد سرمایه‌گذاری در بورس دارند، باید از یک کارگزاری کد بورسی دریافت کنند.
کسانی که کد بورسی دریافت می‌کنند، می‌توانند از طریق نرم‌افزارهای آنلاین که کارگزاری در اختیار آنها می‌گذارد، خرید و فروش سهام را انجام دهند. کد بورسی شامل ۳ حرف اول نام خانوادگی به همراه یک عدد ثابت می باشد.
بازار اولیه :
بازار اولیه، بازاری است که شرکت هایی که تازه در بورس پذیرش شده اند، بخشی از سهام آن ها آنجا عرضه می شود و در این بازار پذیره نویسی می شوند.
بازار ثانویه :
بازار ثانویه بر خلاف بازار اولیه، بازاری است که سهام شرکت های پذیرفته شده در بازار اولیه، مورد معامله قرار می گیرد.
پرتفوی:
سبدی از سهم‌های شرکت‌های مختلف است که با هدف کاهش ریسک سرمایه‌گذاری تهیه میشود. کارشناسان اقتصادی حتی در بهترین حالتهای تحلیلی خرید تنها یک سهم (اصطلاحاً تک سهم شدن) را توصیه نمی کنند و پیشنهاد خرید چند سهم متنوع را می دهند. این کار برای آن است که ریسک سرمایه گذاری کاهش یابد.
شرکت کارگزاری :
کارگزاری ها بنگاه‌های معاملاتی هستند که خرید و فروش سهام از طریق آنها صورت می گیرد. در این خرید و فروش آنها وکیل تام الاختیار فروشنده و خریدار هستند. کارگزاری ها واسطه بین سهامداران و سازمان بورس محسوب می شوند. همانطور که برای انجام امور مربوط به دارایی های پولی به بانک مراجعه می کنیم، برای انجام امور مربوط به دارایی سهام خود نیاز داریم به یک شرکت کارگزاری مراجعه کنیم.
شاخص کل :
در بورس تهران شاخص بازدهی یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی با نام TEDPIX شناخته میشود. شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایه‌گذاران یکی از پرکاربردترین شاخص‌هاست.
به طور کلی این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است، به‌عبارت‌دیگر تغییرات شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در بورس است.
اصطلاحات مهم و کاربردی در بورس داخلی
نماد شرکت‌های بورسی:
نماد، کد شرکت‌هایی است که برای سهولت شناسایی آنها و دسته‌بندی‌شان در بورس مورد استفاده قرار می‌گیرد. حرف اول گروه صنعتی + بخشی از نام شرکت
سود مرکب :
سود مرکب، سودی ترکیب‌شده و مضاعف است. به عبارت دیگر، در محاسبه سود مرکب علاوه بر محاسبه سودی که به اصل سرمایه تعلق می‌گیرد، سودی که به خود سودها تعلق می‌گیرد هم در نظر گرفته میشود. در محاسبه سود ساده، فقط اصل سرمایه و سودی که به آن تعلق می‌گیرد مهم است. به زبان ساده تر سود یا بهره مرکب به نوعی از سود گفته میشود که برای محاسبه آن علاوه بر اصل سرمایه، میزان سود حاصل از بهره‌های جمع شده از دوره‌های قبل سپرده یا وام نیز اضافه می‌گردد.
روند :
روند یا Trend زمانی تشکیل می گردد که تغییرات نرخ به صورت پیوسته در یک مسیر انجام گردد. زمانی که آن مسیر در حال افزایش و صعودی باشد این روند را صعودی و در صورتی که آن مسیر کاهشی و نزولی باشد این روند را نزولی میگویند. در روند صعودی دارای کف ها و سقف های بالاتر و در روند نزولی کف ها و سقف های پایین تر داریم.
هدف یا Target :
Target به معنای هدف است بطور مثال شما سهامی را در قیمت ۳۰۰ تومان میخرید و پیش بینی می کنید که به قیمت ۴۰۰ تومان خواهد رسید. این ۴۰۰ تومان می شود هدف قیمتی یا تارگت شما.
تحلیل تکنیکال :
تحلیل تکنیکال بازارهای سهام و روند بازار به معنای مطالعه تاریخچه داده‌های بازار از جمله قیمت و حجم معاملات است. در واقع، تحلیلگران بر پیش‌بینی رفتار آیندهٔ بازار از عملکرد گذشتهٔ بازار استفاده می‌کنند.
تحلیل بنیادی :
یکی از مهمترین تحلیل هایی که بازار سرمایه دنیا از این تحلیل استفاده می کنند، تحلیل بنیادی یا فانتامنتال می باشد. در این تحلیل، بیشتر به ساختار اقتصادی، سیاسی و بررسی محتوای ساختار بازار سرمایه متکی است. تحلیلگرانی که از فانتامنتال استفاده می کنند در هر زمان، یک ارزش ذاتی برای کل بورس در نظر می گیرند. این ارزش با در نظر گرفتن اوضاع و رویدادهای اقتصادی معین می شود. در این تحلیل از کل به جزء می رسیم. یعنی از اقتصاد کلان شروع شده و به اقتصاد های خرد می رسد. سطح صنعت و در آخر وضعیت شرکت مورد نظر را با استفاده از صورت های مالی و گزارش های حسابرس بررسی شده و با پیش بینی سود و زیان آتی شرکت، ارزش ذاتی شرکت با روش مناسب محاسبه می شود. هرگاه بین ارزش بازار و ارزش ذاتی سهام تفاوت قابل توجهی دیده شود، تصمیم گیری در خرید و فروش اصطلاحات بورس و مفاهیم کاربوردی آن سهام اهمیت می یابد.
تعاریف و اصطلاحات بورس ایران
مجمع عمومی عادی سالیانه :
پس از مشخص شدن اساسنامه شرکت، همه ساله مجمعی تشکیل می گردد به نام مجمع عمومی عادی سالیانه که در آن صورت های مالی شرکت به تصویب سهامداران می رسد و نسبت به تقسیم سود حاصل شده ی سال مالی تصمیم گیری انجام می گیرد. این مجمع نیز با حضور نیمی از صاحبان سهام رسمیت می یابد و در صورت عدم تشکیل، در نوبت بعدی با حضور هر تعداد از سهامداران رسمیت دارد.
مجمع عمومی فوق العاده :
اگر بنا به دلایلی نیاز به تصمیم گیری های مهمی نظیر انحلال یا اعلام ورشکستگی شرکت باشد، خارج از زمان مقرر برای تشکیل مجمع عمومی عادی سالیانه، اعلام اطلاع رسانی عمومی جهت دعوت به مجمع صورت می گیرد. این مجمع همان مجمع عمومی فوق العاده است. این مجمع در نوبت اول با حداقل نیمی از سهامداران تشکیل می شود و در صورت عدم تشکیل در نوبت اول، نوبت دوم با حضور ۳/۱ اعضا نیز رسمی است. همچنین کلیه مصوبات با ۳/۲ آرای حاضر به تصویب می رسد.
افزایش سرمایه :
شرکت ها به منظور تأمین منابع موردنیاز برای اجرای طرح‌های توسعه ای و رشد سرمایه‌گذاری‌ها، تأمین سرمایه در گردش، اصلاح ساختار سرمایه و … اقدام به افزایش سرمایه می‌کنند. شرکت‌ها قبل از افزایش سرمایه، ابتدا معمولا مدارک و مستندات افزایش سرمایه را روی سامانه کدال ارسال می‌کنند. همچنین چند روز قبل از بسته شدن نماد و برگزاری مجمع عمومی فوق العاده افزایش سرمایه، آگهی برگزاری مجمع روی سایت کدال قرار می‌گیرد.
افزایش سرمایه به سه روش انجام میشود:
از محل سود انباشته و اندوخته طرح و توسعه در قالب سهام جایزه
از محل آورده نقدی و مطالبات در قالب حق تقدم
از محل صرف سهام
حجم مبنا :
حجم مبنا حداقل تعداد برگه سهمی است که باید در یک روز معاملاتی روی یک قیمت دادوستد شود تا قیمت پایانی به قیمت معاملهشده برسد. در صورتی که تعداد سهام معاملهشده در طول روز کمتر از حجم مبنا باشد، به همان نسبت درصد نوسان قیمت آن سهم نیز کاهش خواهد یافت. میزان حجم مبنا هم اکنون برابر با هشت ده هزارم تعداد سهام شرکت است.
قیمت آخرین معامله:
به آخرین قیمتی که سهام یک شرکت در یک روز بین خریدار و فروشنده در بازار بورس معامله میشود، قیمت آخرین معامله گفته میشود.
قیمت پایانی:
به میانگین وزنی قیمت سهام شرکت با در نظر گرفتن حجم مبنا، قیمت پایانی گفته میشود. قیمت پایانی هر روز مبنای نوسانات قیمت روز بعد معاملاتی قرار می‌گیرد. مثلاً اگر قیمت پایانی روز دوشنبه ۱۰۰ ریال باشد، بازه مجاز نوسان قیمت در روز معاملاتی بعد یعنی سه‌شنبه بین مثبت ۵ درصد (۱۰۵ ریال) و منفی ۵ درصد قیمت پایانی روز معاملاتی گذشته (۹۵ ریال) خواهد بود.
نرخ پیشنهادی :
نرخ پیشنهادی یکی از مفاهیم بورس و مبلغی است که یک معامله‌گر تمایل دارد برای هر سهم مفروض بپردازد. در مقابل، نرخ پیشنهادی فروشنده را داریم که به مبلغی گفته میشود که فروشنده برای همان سهم مفروض مطالبه می‌کند. اختلاف این دو قیمت را مابه‌التفاوت می‌نامند.
سهام شناور :
به آن بخش از سهام غیر مدیریتی که مالکیت آن عموم مردم در بازار سرمایه هستند، سهام شناور می گویند.
نسبت p/e :
یکی از عواملی که همیشه در بین سرمایه‌گذاران بورس کاربرد زیادی دارد، نسبت p/e است. نسبت p/e نسبت قیمت یک سهم به پیش بینی سود سهام (eps) آن است. سرمایه گذاران حاضرند به ازای دریافت هر ریال سود یک شرکت، چند ریال برای خرید آن بپردازند. از این نسبت برای ارزش‌گذاری سهام استفاده میشود.
یکی از رایج‌ترین اشتباهات که سرمایه‌گذاران مبتدی انجام می‌دهند، خرید سهام صرفا بر مبنای نسبت p به e است. در حالیکه ممکن است ارزش سهام بیش نمایی شده باشد و هیچ تضمینی وجود ندارد که بعدا به سرعت پایین نیاید. از طرفی p/e پایین لزوما به این معنی نیست که ارزش یک شرکت کم‌نمایی شده، بلکه به معنای آن است که بازار معتقد است شرکت در آینده‌ای نزدیک با مشکل روبرو خواهد شد.
EPS :
منظور از EPS سود شرکت به ازای هر سهم است. هر شرکت در بازار بورس ، اول سال مالی، سود تخمینی خود را بر اساس نظر هیات مدیره اعلام می کند و در کدال منتشر می کند. این سود با محافظه کاری اعلام می شود. لذا این سود پیش بینی شده، در قیمت سهام تاثیر بسیاری دارد. برای این که EPS را بدست آورید، باید سود خالص شرکت را بر تعداد سهام تقسم کنید.
بسته شدن نماد :
هر گونه تغییر، اعم از تغییر در اصول اساسی شرکت به مانند تغییر محل، تعدیل EPS، افزایش سرمایه و تعیین اعضای هیئت مدیره و … تنها در صورتی امکان پذیر است که نماد معاملاتی شرکت بسته شود. یعنی معاملات سهام شرکت تا زمان تصمیم گیری در خصوص موارد فوق تعطیل خواهد شد و نماد شرکت در تابلوی بورس به وضعیت متوقف در خواهد آمد.
لازم به ذکر است، بعد از تصمیم گیری در خصوص موارد فوق و با اجازه سازمان بورس، سهام شرکت مورد نظر با قیمت جدید وارد تابلو خواهد شد یا اصطلاحاً نماد بازگشایی می شود و در اولین روز باز شدن، سهام از قانون حجم مبنا پیروی نکرده و مانند روزهای دیگر سقف و کف قیمتی مجاز نخواهد داشت.
پولبک Pullback :
پولبک به برگشت قیمت به سطح مهم قبلی به منظور قدرت گرفتن برای ادامه حرکت گفته میشود به طور مثال اگر خط روندی بشکند و قیمت بعد از مقدار کمی دور شدن از خط روند در حرکت اصلاحی خود به خط روندش سری بزند و برگردد به آن پولبک گفته میشود.)
دستور Order :
اردر (Order) دستور مشتری برای خرید یا فروش می باشد.
آشنایی با اصطلاحات بورس
صف خرید و صف فروش :
وقتی حجم تقاضا برای یک سهم در بورس، از حجم عرضه آن سهم بیشتر باشد، برای آن سهم صف خرید تشکیل می شود. تشکیل صف خرید برای یک سهم نشان دهنده اقبال سرمایه گذاران به آن سهم است. در نقطه مقابل، وقتی حجم عرضـه یک سهم در بورس، بیشتر از حجم تقاضا برای آن سهم باشد، برای سهم مذکور صف فروش شکل می گیرد. تشکیل صف فروش برای یک سهم، می تواند حاکی از بی رغبتی سرمایه گذاران به آن سهـم است.
دامنه نوسان :
منظور از دامنه نوسان، حداکثر افزایش یا کاهشی است که قیمت سهام شرکت، در یک روز می تواند داشته باشد.
بازار گاوی :
در بازار گاوی (Bull market) تقاضا بسیار زیاد است و عرضه به ندرت صورت می‌گیرد. به‌عبارت‌دیگر، سرمایه‌گذاران با امید به آینده رو به رشد بازار، اقدام به خرید سهام جدید می‌کنند و فروشندگان نیز تمایلی برای فروش ندارند. بازار گاوی به دوره‌ای گفته میشود که قیمت‌ها در حال افزایش است. ویژگی اصلی بازار گاوی، خوش‌بینی، اعتماد سرمایه‌گذاران و انتظار ادامه روند افزایشی است. شروع بازار گاوی معمولاً نشان‌دهنده گشایش اقتصادی است، زیرا عقاید عمومی درباره وضعیت اقتصادی آینده، قیمت سهام را تغییر می‌دهد.
بازار خرسی :
بازار خرسی (Bear market) موقعیتی است که در آن قیمت اوراق بهادار کاهش‌یافته و خوش‌بینی سرمایه‌گذاران تبدیل به ترس و بدبینی میشود. به‌بیان‌دیگر در بازار خرسی، جوی منفی بر بازار حاکم است و همین امر رمقی برای سرمایه‌گذاران به‌منظور خرید سهام جدید باقی نمی‌گذارد. بازار خرسی نباید با اصلاح قیمت‌ها اشتباه گرفته شود، اصلاح قیمت‌ها روند کوتاه‌مدت دارد و کمتر از دو ماه طول می‌کشد. در اصلاح قیمت سرمایه‌گذاران می‌توانند یک نقطه ورود پیدا کرده سهام را بخرند، درحالی‌که در بازار خرسی نقطه ورود وجود ندارد.
حق تقدم خرید :
اگر شرکتی برای سرمایه گذاری های جدید نیاز به افزایش سرمایه داشته باشد و بخواهد این افزایش سرمایه را از طریق انتشار سهام عادی جدید انجام دهد ،بر اساس اساسنامه باید مبادرت به عرضه ” برگ حق تقدم خرید ” نماید،بدین مفهوم است که شرکت حق تقدم سهام عادی جدید را به سهامداران اصطلاحات بورس و مفاهیم کاربوردی قبلی ، منظور سهامدارانی است که در زمان تصویب افزایش سرمایه، سهامدار شرکت بوده اند و الان نیز سهامدار شرکت هستند.
حد سود و حد ضرر :
معامله گرانی که در بازارهای مالی با دیدگاه کوتاه مدت و بعضاً میان مدت فعالیت می کنند برای تعیین زمان خروج خود از معاملات، عمدتاً از حد سود و حد ضرر استفاده می‌کنند. این افراد که عموماً بر اساس تحلیل تکنیکال به خرید و فروش در بازارهای مالی اصطلاحات بورس و مفاهیم کاربوردی مانند سهام، ارز و … اقدام می کنند، اغلب برای میزان سود و زیان خود محدوده هایی را تعیین می کنند.
حد سود به معنای هدف قیمتی است که معامله گر مورد نظر با رسیدن قیمت دارایی (سهام یا سایر اوراق بهادار) خود به آن مقدار، شناسایی سود نموده و با فروش دارایی از معامله خارج میشود.
در این حالت خروج از معامله، با هدف جلوگیری از کاهش سود انجام می شود. تعریف حد ضرر نیز مشابه حد سود است، با این تفاوت که در این حالت خروج از معامله با هدف جلوگیری از افزایش زیان انجام می شود. حد سود و حد ضرر از اجزای مهم یک سیستم معاملاتی به شمار می‌روند. تعیین صحیح این حدود به آشنایی کافی با بازار و دانش تحلیل تکنیکال نیاز دارد.
۱۰ اصطلاح پر کاربرد بورس را بشناسید
به گزارش تابناک به نقل از ایلنا، اگر این روزها اخبار اقتصادی را دنبال کنید بدون شک از رونق بازار سرمایه خبر دارید. در هفته‌های اخیر رشد شاخص کل، سهامداران را راضی و بسیاری از افراد را ترغیب کرده که هر طور شده است وارد فضای پرریسک و هیجان بورس شوند. شاید
برای بسیاری از افراد و مشتاقان ورود به بازار سرمایه این سوال پیش آمده باشد که شاخص بورس چیست؟ و نوسانات و کم و زیاد شدن عدد این شاخص چه معنی و چه تاثیری بر تابلوی تالار شیشه‌ای دارد و توجه به شاخص کل چه کمکی به سرمایه‌گذار یا معامله‌گران بورس می‌کند.
آنچه مسلم است این است که بازار سرمایه همچون هر کسب و کاری نیاز به آموزش دارد. آشنایی با اصطلاحات و مفاهیم پرکاربرد بورس یکی از اولویت‌هایی است که هر سرمایه‌گذاری باید انجام دهد. مثلا اینکه پرتفوی چیست؟ عرضه اولیه به چه معناست از جمله مواردی هستند که باید برای سرمایه‌گذاری مستقیم یا غیرمستقیم در بورس با آنها آشنا بود.
در ادامه ۱۰ مورد از پرکاربردترین اصطلاحات و مفاهیم بورس را با هم مرور می‌کنیم.
پس از مرور اجمالی اصلاحات پر کاربرد بورس در جدول بالا، در ادامه می‌توانید تعاریف کامل‌تر و کاربردی تری را از این اصطلاحات ببینید و بخوانید:
شاخص کل
در بورس تهران شاخص بازدهی یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی با نام TEDPIX شناخته میشود. این شاخص همان شاخصی است که همیشه در رسانه‌ها اعلام میشود. شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایه‌گذاران یکی از پرکاربردترین شاخص‌هاست.
به طور کلی این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است، به‌عبارت‌دیگر تغییرات شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در بورس است. برای درک ساده‌تر مفهوم شاخص کل، فرض کنید که شما از تمام شرکت‌های بورسی به تعداد مساوی خریداری کنید. در این صورت تغییرات شاخص کل بورس برابر با میزان بازدهی سبد سهام شما خواهد بود. در واقع شاخص کل تغییرات اصطلاحات بورس و مفاهیم کاربوردی قیمت سهام و سودهای سالیانه‌ای را که شرکت‌ها به شما پرداخت می‌کنند، محاسبه می‌کند.
پرتفوی (Portfolio)
پرتفوی یک واژه فرانسوی و به‌ظاهر خیلی پیچیده است، اما مفهوم کاملاً واضحی هم در بازار سرمایه دارد که به مجموعه یا سبدی از دارایی‌های مالی گفته میشود.
به‌بیان‌دیگر پرتفوی ترکیبی مناسب از سهام یا سایر دارایی‌هاست که یک سرمایه‌گذار آنها را خریداری کرده است. هدف از تشکیل پرتفوی سهام یا سبد سهام، کاهش ریسک غیرسیستماتیک سرمایه‌گذاری است؛ بدین ترتیب، سود یک سهم می‌تواند ضرر سهام دیگر را جبران کند.
پرتفوی به‌صورت مستقیم توسط سرمایه‌گذاران نگهداری شده یا به‌وسیله سبدگردان‌های حرفه‌ای مدیریت میشود. بازده سرمایه‌گذاری در پرتفوی معادل بازده متوسط آن پرتفوی خواهد بود؛ اما ریسک پرتفوی به‌دلیل کاهش ریسک غیرسیستماتیک در اغلب موارد کمتر از متوسط ریسک سهام داخل سبد است.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و شرکت‌های سرمایه‌گذاری نمونه‌هایی هستند که به‌صورت پرتفوی سرمایه‌گذاری می‌کنند و برای قیمت‌گذاری آنها مهمترین عامل ارزش خالص پرتفوی این شرکت‌هاست.
عرضه اولیه
عرضه اولیه (IPO) به زمانی گفته میشود که سهام یک شرکت برای نخستین بار به عموم مردم عرضه میشود. عرضه‌های اولیه معمولاً توسط شرکت‌های کوچک و جوان که به دنبال سرمایه برای گسترش هستند انجام میشود، همچنین شرکت‌های بزرگ خصوصی نیز که به دنبال تبدیل‌شدن به سهامی عام هستند، عرضه عمومی اولیه انجام می‌دهند.
جزئیات سهامی که عرضه میشود، به اطلاع سرمایه‌گذاران بالقوه می‌رسد. از مزایای عرضه اولیه در بورس دستیابی ارزان‌تر به سرمایه، افزایش سرمایه، شفافیت اطلاعاتی و معافیت مالیاتی را می‌توان نام برد. از معایب این کار هزینه‌های قانونی، حقوقی و بازاریابی عرضه اولیه، الزام به افشای اطلاعات مالی، کاهش کنترل و افزایش ریسک دعاوی حقوقی است.
تحلیل تکنیکال و بنیادی
تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis) به دنبال محاسبه ارزش ذاتی هر سهم است و به این منظور به مطالعه هر چیزی، از وضعیت کلی اقتصاد و صنعت تا وضعیت مالی شرکت و مدیریت آن می‌پردازد. اما تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) از طریق مطالعه آمار‌های فعالیت بازار مانند قیمت و حجم معاملات، به دنبال شناسایی الگو‌ها و روند‌هایی است که نشان‌دهنده حرکت آینده یک سهم به آن‌سو هستند.
تحلیلگران بنیادی در جست‌و‌جوی این هستند که ارزش ذاتی سهام چقدر است و براساس دانسته‌های بنیادی اقدام به خرید و فروش و کسب سود می‌کنند؛ درحالی‌که تحلیلگران تکنیکال بر این باورند که کلیه اطلاعات در قیمت سهام نهفته است و با تشخیص روند‌ها و الگو‌ها می‌توان به سود رسید.
سبدگردانی (Separately managed account)
سبدگردانی، همانطور که از نامش پیداست، چیدمان صحیح دارایی‌ها در قالب یک سبد مشخص است که مالکیت آن کاملاً متعلق به سرمایه‌گذار بوده و میزان هر یک از دارایی‌ها و زمان خرید و فروش آنها نیز به‌دقت توسط سبدگردان تعیین و پایش میشود.
ارائه این خدمت مالی «سبدگردانی» به سرمایه‌گذاران در جهان قدمتی بیش از نیم‌قرن دارد، اما در بازار ایران پس از تجربه ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، اخیرا مورد توجه قرار گرفته است.
سبدگردانی فرآیندی است که طی آن فرد خبره در امر سرمایه‌گذاری با همکاری تیمی از تحلیلگران حرفه‌ای و براساس خصوصیات، سطح ریسک‌پذیری و سرمایه هر سرمایه‌گذار، سبدی مناسب از دارایی‌های سهام، اوراق مشارکت و سکه طلا برای او تشکیل داده و به‌صورت مستمر بر آن نظارت و اعمال مدیریت می‌کند.
همچنین، با توجه به تغییر عوامل اثرگذار بر محیط سرمایه‌گذاری، تصمیمات لازم در جهت رسیدن به اهداف سبد و افزایش ارزش آن از طرف مدیر اتخاذ میشود.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF)
صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس ETF یا Exchange Tradable Found نوعی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری است که از دارایی‌های متنوع تشکیل شده و واحدهای آن در طول روز همانند سهام در بازار معامله میشود و ساختاری شبیه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک دارند.
افراد در طول ساعات و روز‌هایی که بازار معاملات سهام باز است، می‌توانند یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرند، یا چند واحد از آن را بفروشند.
صندوق سرمایه‌گذاری شاخصی
هدف صندوق سرمایه‌گذاری مبتنی بر شاخص (Index fund) انطباق پرتفوی سرمایه‌گذاری با شاخص بازار سهام است. یک صندوق سرمایه‌گذاری مبتنی بر شاخص، الزاماً منابع خود را براساس الگوی تعیین شده برای یکی از شاخص‌های موجود در بازار، سرمایه‌گذاری می‌کند.
شاخص مذکور می‌تواند شاخص کل یا یکی دیگر از شاخص‌های بازار سهام باشد. در این صندوق‌ها تنها زمانی خریدوفروش سهام ضرورت می‌یابد که وجهی به‌واسطه ورود سرمایه‌گذار جدید اضافه یا به دلیل خروج یک سرمایه‌گذار کم شود. مزیت اصلی صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر شاخص، هزینه‌های نسبتاً پایین آن و حذف ریسک مدیریت صندوق است.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک (Mutual Funds) یکی از مهمترین سازوکار‌های سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی هستند که شرایط بازار را ازنظر ریسک و بازده برای سرمایه‌گذاران مختلف به‌ویژه برای سرمایه‌گذاران مبتدی مساعدتر می‌کنند.
ایده اصلی این صندوق‌ها یک‌کاسه کردن پول‌های کوچک و سرمایه‌گذاری آنها توسط یک گروه از مدیران با تجربه و حرفه‌ای است.
دارایی تحت مدیریت (AUM)
دارایی تحت مدیریت (Asset Under Management)، نشان‌دهنده ارزش بازار همه دارایی‌های مالی است که یک‌نهاد مالی مانند صندوق سرمایه‌گذاری، شرکت سرمایه جسورانه یا یک کارگزاری، از طرف مشتریانش به مدیریت آن مشغول است. دارایی تحت مدیریت معمولا معیاری از اندازه و موفقیت شرکت مدیریت سرمایه‌گذاری است.
شرکت‌های مدیریت سرمایه‌گذاری معمولا کارمزدهای خود را به‌تناسب دارایی تحت مدیریت تعیین می‌کنند، بنابراین دارایی‌های تحت مدیریت همراه با متوسط نرخ‌های کارمزد تعیین‌کننده اصلی درآمد‌های یک شرکت مدیریت سرمایه‌گذاری هستند.
ارزش خالص دارایی NAV
مفهوم ارزش خالص دارایی (Net Asset Value) در واقع ارزش روز همه دارایی‌ها شامل سهام، مطالبات سود سهام، ملک، اوراق با درآمد ثابت و. پس از کسر ارزش روز بدهی‌ها است.
اصطلاح NAV معمولا درباره ارزش خالص دارایی شرکت‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، صندوق‌های شاخصی، ETFها و سبد‌های اختصاصی به‌کار می‌رود.
دیدگاه شما