در این راستا عملکرد بازیگران بازار سهام طی 42روز معاملاتی سال 99 نشان از خالص خرید 33هزار و 209میلیارد تومانی سهامداران خرد دارد. در این میان مبادلات معامله‌گران حقیقی و حقوقی را می‌توان در دو نیمه متفاوت ترسیم کرد؛ در حالی نیمه نخست طی یک بازه زمانی 33روزه از ابتدای سال‌جاری تا پایان روز 22 اردیبهشت‌ماه شاهد برتری معامله‌گران خرد بازار در جبهه خرید بودیم که این روند از 23اردیبهشت متوقف شد. شرایط مزبور سبب شد بیش از 33هزار و 800میلیارد تومان نقدینگی به زمین بازی سهامداران حقیقی منتقل شود. این در حالی است که آرایش بورسبازان در نیمه دوم به سمت زمین حقوقی‌ها تغییر مسیر داد، به‌طوری‌که از این تاریخ به بعد یعنی طی 9روز کاری اخیر شاهد ثبت خالص خرید 637میلیارد تومانی در کارنامه معامله‌گران حقوقی بودیم.
تغییر نگاه بورسبازان؟
دریافت لینک صفحه با کد QR
تصمیمی نگران‌کننده برای بورس بازان
گسترش نیوز , 26 ارديبهشت 1400 ساعت 10:01
گروه اقتصادی: با تغییر شرایط دربازار سهام و تداوم روند نزولی شاخص که از مرداد ماه سال گذشته آغازشد، دولت و شورای‌عالی بورس به‌عنوان متولی بازار، وارد عمل شدند و دراین مدت مصوبات متعددی برای بازگشت آرامش به بازار تصویب و اجرایی کردند. اما وجود ریسک‌های خارج از بازار که به‌طور عمده در دنیای سیاست قراردارد، باعث شده است تا بازار واکنش مورد انتظار را به این مصوبات نداشته باشد. ازسوی دیگر، جو ترس و نگرانی که در بورس شکل گرفته است درکنار برخی از مشکلات ساختاری به سنگین شدن صف‌های فروش دامن زد. به‌طوری که از ابتدای امسال تاکنون شاهد افزایش خروج پول حقیقی از بازار هستیم.
در همین راستا چند روز گذشته رئیس سازمان بورس اوراق بهادار درنشست هفتگی سخنگوی دولت حاضر شد و برنامه‌های ۱۰ گانه این سازمان را برای حمایت از سهامداران و ثبات بازارتشریح کرد و ازارائه ۱۰ پیشنهاد برای تصویب درشورای عالی هماهنگی اقتصادی خبرداد که به فاصله کوتاهی، خبررسمی تصویب این پیشنهادات در ستاد هماهنگی اقتصادی دولت و ارسال آن برای شورای‌عالی هماهنگی سران قوا منتشر شد که در این میان سه پیشنهاد از آن ده پیشنهاد عملی شد، اختصاص یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار، رفع ممنوعیت نهادهای مالی بازار سرمایه برای استفاده از تسهیلات بانکی و اعطای اقامت ۵ ساله برای سرمایه‌گذاران خارجی برای خرید سهام سه تصمیمی است که از روزهفتم اردیبهشت به صورت مصوبه در بازار سرمایه اجرایی شد.
۱۰ اقدام برای نجات بورس
به اعتقاد کارشناسان اعطای تسهیلات به سرمایه‌گذاران بورسی یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که شرکت‌ها و بازار را رو به جلو پیش میبرد، اما نباید هیچ شرط و الزامی در آن وجود داشته باشد. در همین راستا با شاهین شایان آرانی به گفت‌وگو پرداختیم و نظر وی درباره موضوع یاد شده پرسیدیم، برای خواندن مشروح این گزارش با ما همراه باشید:
شاهین شایان آرانی درباره تاثیر مصوبه ۷ +۳ اخیر به خصوص بند ارائه تسهیلات بانکی برای سرمایه‌گذاری در بورس اظهار کرد: این بند به عنوان یک اهرم شناخته می‌شود و شاید بتواند تاثیرگذاری خوبی در بازارسهام داشته باشد و سبب افزایش نقدینگی بیشتر در بورس شود اما اگر از دید سهامدار به تغییر نگاه بورسبازان؟ این مسئله نگاه کنیم زمانی باید درخواست تسهیلات داد که مطمئن شویم ارزش سهام در حال افزایش است.
وی ادامه داد: یعنی یک رشد منطقی اقتصادی وجود دارد و بورس به طبع آن رشد می‌کند در این زمان است که از نظر اقتصادی برای یک سهام دار اینچنین سرمایه‌گذاری معنادار می‌شود. بطور مثال سرمایه‌گذار ۱۰۰ تومان پول دارد و می‌رود ۱۰۰ تومان دیگر تسهیلات می‌آورد و ۲۰۰ تومان سهام می‌خرد چون می‌داند که سهام افزایش می‌یابد این حرکتی است که به آن اهرم مالی برای خرید سهام می‌گویند.
مصوبه‌ای بی‌معنی در بازار راکد
شایان آرانی در ادامه اظهار کرد: خیلی از کشورها براساس مقرارات اما به شکل محدود این اجازه را می‌دهند و این معنا را نمی‌دهد که سهام دار حتما از آن استفاده کند. اما ما اکنون در حالت رکود هستیم و بورس در حال رشد نیست و معنا ندارد که این بند از مصوبه بیان شود زیرا اکنون اگر کسی با اهرمی همچون تسهیلات بانکی سهام بخرد دچار زیان می‌شود زیرا هم بدهی بانکی خواهد داشت و هم ارزش سهامش افت می‌کند در نتیجه از دو طرف دچار خسران و زیان می‌شود.
این کارشناس بورس در پایان اظهار کرد: این مصوبه باعث ایجاد نگرانی خواهد شد، زیرا در بورس ما بیشتر سهامداران هیجانی رفتار می‌کنند و تا شنیدن خبر وام برای بورس، اقدام به اخذ تسهیلات خواهند کرد و با ورود به بازارسرمایه همانند گذشته سبب ایجاد حباب خواهند شد. از طرفی شاکله اقتصاد کشور هنوز به جایی نرسیده که رشد ایجاد شود در نتیجه این تصمیم سبب ایجاد نگرانی خواهند شد و اکنون به عنوان یک ابزار برای بازارسرمایه ابزار مناسبی نیست.
دو نیمه متفاوت از بورس
بازار سهام در حالی سال گذشته را با ثبت بازدهی قابل‌توجه ۱۸۷درصدی سپری کرد که این روند در سال جدید نه‌تنها متوقف نشد، بلکه با شدت بیشتری نیز ادامه یافت.
بازار سهام در حالی سال گذشته را با ثبت بازدهی قابل‌توجه ۱۸۷درصدی سپری کرد که این روند در سال جدید نه‌تنها متوقف نشد، بلکه با شدت بیشتری نیز ادامه یافت. هرچند طی سه روز معاملاتی اخیر شاهد ریزش شاخص کل بورس و محدود شدن بازدهی این بازار به ۶/ ۸۰ درصد بودیم، ولی همچنان بورس با اختلاف زیاد صدرنشینی خود در مقابل دیگر بازارهای سرمایه‌گذاری را حفظ کرده است.
در این راستا عملکرد بازیگران بازار سهام طی 42روز معاملاتی سال 99 نشان از خالص خرید 33هزار و 209میلیارد تومانی سهامداران خرد دارد. در این میان مبادلات معامله‌گران حقیقی و حقوقی را می‌توان در دو نیمه متفاوت ترسیم کرد؛ در حالی نیمه نخست طی یک بازه زمانی 33روزه از ابتدای سال‌جاری تا پایان روز 22 اردیبهشت‌ماه شاهد برتری معامله‌گران خرد بازار در جبهه خرید بودیم که این روند از 23اردیبهشت متوقف شد. شرایط مزبور سبب شد بیش از 33هزار و 800میلیارد تومان نقدینگی به زمین بازی سهامداران حقیقی منتقل شود. این در حالی است که آرایش بورسبازان در نیمه دوم به سمت زمین حقوقی‌ها تغییر مسیر داد، به‌طوری‌که از این تاریخ به بعد یعنی طی 9روز کاری اخیر شاهد ثبت خالص خرید 637میلیارد تومانی در کارنامه معامله‌گران حقوقی بودیم.
از سوی دیگر بررسی روند خرید و فروش‌های صورت گرفته طی این دو بازه زمانی نیز نشان از تغییر نگاه معامله‌گران به خرید سهام دارد. در حالی در نیمه نخست سهامداران خرد بیشترین توجه را به جمع‌آوری سهام گروه کالایی و بزرگان بازار داشتند که در این راستا حقیقی‌ها خریدهای سنگینی در صنایعی از جمله فرآورده‌های نفتی، فلزات اساسی و محصولات شیمیایی ثبت شد. در سمت مقابل از تاریخ 23اردیبهشت‌ماه که تغییر زمین به سمت حقوقی‌های بازار شکل گرفت، بیشتر خریدهای سهامداران خرد در نمادهای گروه سرمایه‌گذاری‌ها، غذایی، خودرو و ساخت قطعات و زراعت شکل گرفت. در همین راستا حقوقی‌های بازار نیز حمایت‌های قابل‌توجهی را در نمادهای کالایی داشتند.
نگاهی دقیق‌تر به تغییر مالکیت‌ها
همانطور که عنوان شد تغییر نگاه بورسبازان؟ از ابتدای سال 99 تا پایان روز 22اردیبهشت‌ماه شاهد تداوم خریدهای سنگین از سوی سهامداران خرد بودیم. این امر سبب شد تا طی این 33روز کاری، 33هزار و 846میلیارد تومان نقدینگی در مسیر پرتفوی سهامداران حقوقی به حقیقی جابه‌جا شود. در این میان بخش عمده‌ای از خریدها به جمع‌آوری سهام فرآورده‌های نفتی اختصاص داشت به‌طوری‌که 11هزار و550میلیارد تومان نقدینگی به خالص خرید سهام پالایشی در این بازه زمانی تعلق داشت. در این میان بیشترین خرید حقیقی‌های بازار نیز به جمع‌آوری سهام نفت سپاهان، پالایش نفت بندرعباس و پالایش نفت اصفهان تعلق داشت. به‌طوری‌که خالص خرید 5هزار و 800میلیارد تومانی در نماد «شسپا»، یک هزار و 800میلیارد تومانی در نماد «شبندر» و 3/ 1هزار میلیارد تومانی در نماد «شپنا» شکل گرفت.
در همین راستا فلزات اساسی نیز با تغییر مالکیت 3هزار و 400میلیارد تومانی به سمت پرتفوی سهامداران خرد روبه‌رو شدند. در این میان ملی مس ایران بیشترین خرید را از سوی حقیقی‌ها تجربه کرد که با انتقال یک هزار و 237میلیارد تومان نقدینگی به پرتفوی این گروه از معامله‌گران همراه شد. فولادمبارکه نیز با ثبت خالص خرید بیش از یک‌هزار میلیارد تومانی از دیگر نمادهای موردتوجه سهامداران خرد در این بازه زمانی بود.
گروه شیمیایی نیز در حالی یکی از دیگر صنایع موردتوجه سهامداران حقیقی تا پایان 22اردیبهشت‌ماه بودند که در نهایت حقیقی‌ها توانستند حدود 3هزار و 150میلیارد تومان نقدینگی را بابت خرید سهام مزبور به سبد سهام خود منتقل کنند. در صدر این خریدها نیز جمع‌آوری سهام گروه پتروشیمی سرمایه‌گذاری ایرانیان قرار داشت. به‌طوری‌که حقیقی‌ها با خریدهای پیوسته خود طی 33روز کاری ابتدای سال توانستند 1242میلیارد تومان نقدینگی را به پرتفوی خود منتقل کنند. این در حالی است که در همین بازه زمانی سهامداران عمده به حمایت از سهام پدیده شیمی قرن پرداختند و با خریدهای قابل‌توجه خود حدود 2هزار میلیارد تومان نقدینگی را به پرتفوی خود جابه‌جا کردند.
خریدها در نیمه دوم چگونه بود؟
همانطور که عنوان شد نیمه دوم معاملات بورسبازان از تاریخ 23اردیبهشت‌ماه به سمت زمین حقوقی‌های بازار تغییر مسیر داد. در حالی بیشتر خریدهای سهامداران خرد در نمادهای گروه سرمایه‌گذاری‌ها، غذایی، خودرو و ساخت قطعات و زراعت بود که حقوقی‌ها نیز به حمایت از سهام بزرگ بازار و به‌ویژه کالایی‌ها پرداختند. در این میان شاید بتوان جو روانی آزادسازی سهام عدالت و همچنین سردرگمی سیاست‌گذار در قانون‌گذاری را بیشترین عامل در تغییر مسیر بازار و در نهایت کاهش قیمت بزرگان بورسی دانست.
بر این اساس سهامداران خرد در این 9روز کاری بیشترین خرید را در سهام گروه سرمایه‌گذاری‌ها داشتند که با خالص خرید 400 میلیارد تومانی حقیقی‌ها دنبال شد. در این میان گروه صنایع بهشهر ایران با ثبت خالص خرید 166میلیارد تومانی و سرمایه‌گذاری بهمن نیز با ثبت خالص 150میلیارد تومانی از جمله نمادهای موردتوجه حقیقی‌ها بودند. گروه غذایی نیز در حالی خالص خرید 350میلیارد تومانی را از سوی سهامداران خرد در این 9روز کاری تجربه کرد که در این میان 108میلیارد تومان از این رقم به خالص خرید سهام «غگل» اختصاص داشت.
بورس در نیمه دوم شهریور به کدام سو می‌رود؟/ پیشنهاداتی برای بورسبازان
چند کارشناس فعال در حوزه بورس، پیش‌بینی خود را از شرایط بورس در هفته جاری در میان گذاشته‌اند و البته هر کدام هم توصیه‌هایی برای سهامداران خرد در هفته جاری داشته‌اند.
هر هفته و هر روز که نه، هر لحظه، اتفاقات سیاسی و اقتصادی متعددی در کشور رخ می‌دهد. در کنار این اخبار و تحولات که مدام توسط مردم دنبال می‌شوند، گفته می‌شود تحولات منطقه نیز بر اقتصاد و سیاست کشور اثرگذار خواهد بود. این موضوع‌ها از چشم مخاطبان، سرمایه‌گذاران و به‌خصوص بورسی‌ها دور نمی‌ماند. ترس و لرز و حرکت‌های دست‌وپا شکسته برخی از سهامداران خرد که همچنان دوست دارند در بازار سرمایه فعال باشند، به وضوح دیده می‌شود.
با این حال یکی از سوال‌های اصلی آنها در شروع هر هفته این است که این هفته بورس به چه سمت و سویی می‌رود؟ چه تحولاتی در آن رخ می‌دهد و مشتاقانه دوست دارند که نظرات، تحلیل‌ها و پیش‌بینی‌های کارشناسان حوزه بورس را در خصوص روزهای آتی بخوانند و بشنوند. در ادامه چند کارشناس فعال در حوزه بورس، پیش‌بینی خود را از شرایط بورس در هفته جاری در میان گذاشته‌اند و البته هر کدام هم توصیه‌هایی برای سهامداران خرد در هفته جاری داشته‌اند. نگاه اکثر این کارشناسان به بازار در هفته جاری نگاهی مثبت و متعادل است و البته در این میان از اثراتی که قیمت ارز در بورس دارد، چشم‌پوشی نمی‌کنند. آنها همچنین به سهامداران خرد صبوری در سرمایه‌گذاری و داشتن نگاه بلندمدت و خرید و فروش سهم‌ها را بدون در نظر گرفتن هیجان‌های بازار و اخبار روز، توصیه می‌کنند.
به امید بازاری متعادل اما کم‌حجم
شایان کرمی، کارشناس بازار سهام: همانطور که در گذشته بارها مطرح شده، نرخ ارز کاملا روی روند بازار تاثیرگذار است. دلار تا سطح ۲۸ هزار تومان توانست رشد کند اما در نهایت از ادامه رشد باز ماند. صحبت‌های آقای رئیسی، رئیس‌جمهور نشان داد که دولت فعلا تمایلی ندارد که دلار وارد کانال‌های بالاتر بشود. در روزی که آقای رئیسی صحبت کرد، شاخص بورس با افت همراه بود و عمده سهم‌ها عرضه شد اما در نهایت دلار هم افت معناداری نکرده است. به نظرم حالت توقفی برای همه به وجود آمده است. باید ببینیم چه چیزهایی روی نرخ ارز اثرگذار است.
موضوعی که وجود دارد اینکه تا سه ماه آینده مذاکراتی قرار نیست صورت بگیرد و از طرف دیگر موضوع افغانستان و حضور طالبان در این کشور و مساله ارزآوری از سمت هرات هم وجود دارد که ممکن است این گزینه را از دست بدهیم. همچنین وارد نیمه دوم سال می‌شویم و کسری بودجه دولت هم وجود دارد که در نهایت هزینه‌های دولت را به مراتب بیشتر می‌کند. با توجه به شرایط سیاسی که در آن هستیم تقاضای مصرفی ارز را هم داریم و باید ببینیم چه اتفاقی می‌افتد. اگر دلار بالای ۲۸ هزار تومان برود، فکر می‌کنم بازار سرمایه بار دیگر رشد خواهد کرد. اما بازار متعادل و کم‌حجمی را تا آخر هفته پیش‌بینی می‌کنم. توصیه‌ای هم که به سهامداران خرد دارم صبوری است که بهترین توصیه برای آنهاست تا اگر بازار منفی خورد بتوانند سهم‌های خوب و بنیادی را که پتانسیل رشد دارد در قیمت‌های بهتری بخرند.
سهامداران دور از هیجان خرید و فروش کنند
الناز افشار، کارشناس بازار تغییر نگاه بورسبازان؟ سهام: با توجه به چشم‌انداز بلندمدت دلار که صعودی است، به نظر هر اصلاحی از بازار فرصت خرید و موقعیت مناسبی برای اصلاح پرتفو است. هفته گذشته که در شاخص اصلاح داشتیم قدرت بالای خریدار در اصلاح قیمت‌ها مشهود بود و حجم‌های خوبی معامله می‌شد که نشان‌دهنده ادامه مسیر صعودی بازار است. با توجه به نگاه متفاوت دولت و نظام به بازار سرمایه و تسهیل فرآیند عرضه و پذیرش شرکت‌ها، عمق بازار بیشتر می‌شود و دولت به این باور رسیده که درست‌ترین راه تامین مالی با توجه به شرایط اقتصادی از راه بازار سرمایه است که کمترین تورم را در پی دارد و نقدینگی به سمت تولید سوق پیدا می‌کند.
برای نمونه درج نماد «آسیا تک» بعد از وقفه چند ساله عرضه و پذیرش دو باشگاه پرسپولیس و استقلال و دستور ویژه دولت به تسهیل فرآیند عرضه و پذیرش شرکت‌های آی‌تی و دانش‌بنیان گواه این موضوع است. هر اصلاحی در بازار فرصت خرید به حساب می‌آید و موقعیت مناسبی است که سرمایه‌گذاران بتوانند پرتفوی خودشان را اصلاح و تغییر نگاه بورسبازان؟ سهم‌های بنیادی و پرپتانسیل را شناسایی کنند و سهم‌هایی که آور ولیو (بالاتر از ارزش) هستند را با سهم‌هایی که با ارزش ذاتی خودشان فاصله زیادی دارند جابه‌جا کنند. سهامداران خرد بهتر است دور از هیجان‌ها خرید و فروش کنند و تا بازار یک اصلاح داشت سهم‌های خودشان را نفروشند و در نهایت اینکه بنابر حقیقت سرمایه‌گذاری کنند.
بازار با نشاط با افت‌های جزئی
کوروش شمس، کارشناس بازار سهام: طبیعتا بازار روی یکسری سهم‌هایی که رشد کرده بازدهی‌اش را داده و جذابیت‌های زیادی برای گروهی از سرمایه‌گذاران با دید کوتاه‌مدت نداشته است. گزارش‌ها هم نشان‌دهنده وضعیت خوب بنیادی همان دسته از شرکت‌ها است. در این بین شانس شرکت‌هایی که گزارش‌های خوبی در تغییر نگاه بورسبازان؟ ۵ ماه گذشته در بازار از خودشان مخابره کرده‌اند و بازدهی مناسبی را در همین دو سه ماه اخیر رقم نزده‌اند، برای اینکه مورد اقبال بازار قرار بگیرند می‌تواند بیشتر باشد. برخی شرکت‌ها با اخبار مختلفی مواجهند که از آن جمله می‌توان به افزایش نرخ ارز، تغییر تابلو، انعقاد قراردادهایی که در حال بسته شدن است تغییر نگاه بورسبازان؟ و. اشاره کرد که این دست اخبار و تحولات هم می‌تواند در مورد توجه قرار گرفتن نمادها از سمت سرمایه‌گذاران اثرگذار باشد.
نگرانی و ارزش بالای معاملات در روزهای اخیر و عمدتا در ارقام بالای ۱۰هزار میلیارد تومان در حال تثبیت است و گزارش‌های خوبی هم داشته‌اند که مجموع این عوامل باعث می‌شود نگرانی بابت نزول پرشتاب بازار نداشته باشیم. در این هفته همچنین احتمالا افت‌های جزیی در گروه‌های دیگر داشته و البته شاهد افزایش تقاضا در آنها باشیم. این موضوع می‌تواند به وجود نشاط در بازار و تداوم جذابیت بازار کمک کند. چون سرمایه‌گذاران فعال در حوزه بورس فرصت خرید و فروش دارند و یک گروه رشد و نزول دارند و نشاط در فضای معاملات حفظ می‌شود که در نتیجه فعالان بازار با رویکردهای مختلف و سلایق مختلف می‌توانند در بازار فعالیت داشته باشند. توصیه‌ای هم که به سهامداران خرد دارم این است که به شدت در انتخاب سهم‌ها سختگیر باشند.
به نظر می‌رسد که ورود و خروج پلکانی در این ایام بتواند فرصت‌های فروش در قیمت‌های بهتر و خرید در قیمت‌های مناسب‌تر را به آنها بدهد. اگر سهم جذابی در پرتفوی خود دارند و از وضعیت بنیادی خوبی برخوردار بوده اما مدت‌هاست که بازدهی قیمتی خوبی به آنها نداده، حتما تحولات و تحرکات پیرامون آن سهم را قبل از خروج از بازار یا فروش آن سهم با دقت بررسی کنند؛ چرا که شاید به واسطه استعدادی که آن سهم دارد بتواند در هفته‌ها و ماه‌های آینده بیشتر مورد توجه قرار بگیرد.
رالی صعودی و جهش قیمتی در برخی نمادهای کوچک
الناز جمالی، کارشناس بازار سهام: با توجه به بازگشت بازار سهام و افزایش تقاضایی که در دو ماه اخیر شاهد بودیم، شاخص کل پس از حرکت قدرتمندی که داشت، موفق به شکست مقاومت روانی ۵/ ۱میلیون واحدی شد و با برخورد به مقاومت ۶/ ۱میلیون واحدی وارد اصلاح کوتاه‌مدت شد و این اصلاح در قالب پولبک به مقاومت ۵/ ۱میلیون واحد به پایان رسید.
هفته گذشته به نظر بازار به دنبال اصلاح و زمان کوتاهی برای استراحت است که با بازگشت ناکام «شبندر» به مدار معاملات و اصلاح هزار تومانی دلار در معاملات روز یکشنبه هفته قبل، این اتفاق رقم خورد و اصلاح تند و تیزی را در نماگر بورس تهران نظاره‌گر بودیم اما با توجه به انتظارات تورمی حاکم شده در کشور که این روزها به حداکثر رسیده می‌توان انتظار داشت تقاضا در بازار سهام هم صعودی باشد و می‌توان گفت بازار سهام به نظر خیلی زودتر از انتظار به سقف قبل خود خواهد رسید. ورود ۷۶۰ میلیارد تومان پول به بازار روز چهارشنبه همچنین نشان داد بازیگران اصلی بازار به روند صعودی بازار بسیار امیدوارند و در این شرایط خریدار خواهند بود و قصد خالی کردن بازار را ندارند.
همچنین برای این هفته نیز شاهد روندی مثبت خواهیم بود اما با توجه به جامانده بودن نمادهای کوچک انتظار می‌رود رالی صعودی و جهش قیمتی قابل‌توجهی را در برخی نمادهای کوچک شاهد باشیم. به سهامداران خرد برای پیش‌بینی این روزهای بازار در روزهای آتی نیز توصیه می‌شود که ارزش معاملات و قیمت ارز را توسط معامله‌گران رصد و تحلیل کنند و با توجه به اعتمادی که این روزها به بازار سهام بازگشته و رکود حاصل شده در بازارهای موازی می‌توان گفت برای جبران زیان‌های دیده شده، جایی بهتر از بازار سهام وجود ندارد.
انحراف بورسبازان در ردیابی دلار
شاخص کل بورس تهران معاملات روز گذشته را در دو نیمه متفاوت سپری کرد. به این ترتیب رشد بیش از ۳۳۶ واحدی شاخص سهام در ساعات ابتدایی معاملات دیروز، در میانه راه تغییر جهت داد و در نهایت جای خود را به افت ۲۰۴ واحدی داد.
شرایطی که سبب شد تا این نماگر برای سومین روز متوالی به نوسان محدود خود در کانال ۱۶۴ هزار واحدی ادامه دهد. در این میان می‌توان یکی از عوامل افزایش فشار فروش طی دادوستدهای دیروز بازار سهام را به روند نزولی نرخ دلار در بازار آزاد ارتباط داد. امری که البته به کج‌فهمی بورس نسبت به نرخ دلار باز می‌گردد. جایی که کاهش نرخ دلار در بازار آزاد موجب نگرانی معامله‌گران نسبت به وضعیت شرکت‌های صادراتی می‌شود و در یک نتیجه‌گیری نادرست، شرایط را وخیم ارزیابی می‌کنند. در عین حال نزدیک شدن به روزهای پایانی سال و نیاز به نقدینگی شب عید به ویژه در میان حقوقی‌ها باعث شده تا معاملات کم‌رمقی را شاهد باشیم.
کج‌فهمی بورس نسبت به دلار
نگاهی به روند نرخ دلار در بازار آزاد نشان از همبستگی بالای این نرخ با نوسان شاخص سهام دارد. جایی که همگام با رشد نرخ دلار شاهد افزایش شاخص کل بورس تهران و در زمان کاهش این نرخ، شرایطی عکس را در بازار سهام شاهد هستیم. نمودار نوسانات شاخص بورس با دلار در بازار آزاد واکنش همگام و عمدتا با یک فاز تاخیر سهام را نسبت به این متغیر اثرگذار نشان می‌دهد. عمده قیمت‌ها در اقتصاد کشور با نوسانات دلار گره خورده است و در این میان قیمت سهام نیز از این موضوع مستثنی نیست. با این حال نکته نخست که در نمودار بازدهی بورس و دلار مشاهده می‌شود اختلاف فاحش بازدهی این دو متغیر از ابتدای سال ۹۷ است و این موضوع می‌تواند هیجانی بودن واکنش به افت نسبی دلار را در بازار سهام مشخص کند. روز گذشته نیز دلار با کاهش ۳ درصدی به سطح ۱۲۷۵۰ تومانی رسید. موضوعی که به تغییر جهت شاخص سهام در میانه معاملات منتهی شد. این شرایط نشان می‌دهد همچنان معامله‌گران کاهش نرخ دلار را در بازار آزاد به روند سودآوری شرکت‌های سهامی ارتباط می‌دهند و با این تغییر نگاه بورسبازان؟ درک نادرست، نسبت به آینده صادرکنندگان بورسی، اظهار نگرانی می‌کنند.
بخش قابل توجهی از ارزش بازار کل بورس تهران را گروه‌های بزرگ کالایی شامل پتروشیمی، سنگ آهن، فولاد، مس، روی و محصولات نفتی در اختیار دارند. نرخ دلار نیز اثر مستقیمی بر درآمد صادراتی و همچنین فروش داخلی این شرکت‌ها دارد. اما نکته‌ای که از اهمیت تغییر نگاه بورسبازان؟ بالایی برخوردار است لزوم توجه به اثر نرخ دلار بر سودآوری شرکت‌ها است. در حال حاضر ارز صادراتی اغلب شرکت‌های بورسی بر مبنای دلار نیمایی، قیمت‌گذاری می‌شود؛ چرا که صادرکنندگان به خصوص صادرکننده‌های بزرگ کشور مجبور به عرضهارز حاصل از صادرات در سامانه نیما هستند. نرخ‌های نیما نیز بر اساس اطلاعات موجود به سمت ۹ هزار تومان حرکت کرده است اما همچنان میانگین نرخ نیما کمتر از این مقدار است. به این ترتیب عملا اثر مستقیمی از جانب رشد نرخ آزاد دلار مورد توجه شرکت‌ها نیست، اما با این حال شاهد اهمیت ویژه این موضوع برای معامله‌گران بورسی هستیم.
حال سوال اینجاست که دلیل واکنش بورس به تغییرات نرخ دلار در بازار آزاد چیست؟ در جواب این سوال باید گفت دلار را می‌توان نشانگری از انتظارات تورمی قلمداد کرد. این انتظارات تورمی از یکسو به افزایش تقاضا انجامیده و از سوی دیگر سبب جولاننقدینگی در بازارها می‌شود. افزایش تقاضا برای محصولات فلزی و پتروشیمی در معاملات هفته‌های اخیر بورس کالا نیز شاهدی بر این مدعا است. در عین حال همانطور که اشاره شد نوسان نرخ دلار در بازار آزاد سبب تحریک نقدینگی (حضور نقدینگی به سمت بازارهای مختلف و بورس تهران) شده است. عواملی که به خودی خود رشد شاخص سهام را به دنبال خواهند داشت.
با این حال به نظر می‌رسد علت اصلی واکنش بورس تهران به نوسانات دلار آزاد بار دیگر تغییر نگاه بورسبازان؟ از جنبه رفتاری و حافظه بازار نشات گرفته باشد. در این میان رفتار هیجانی در ساعت پایانی معاملات سهام روز گذشته کاملا مشخص بود. نمونه این موارد را از ابتدای سال ۹۷ بارها در میان معامله‌گران بورسی شاهد بوده‌ایم. در یک نگاه کلی می‌توان همسویی نرخ دلار در بازار آزاد و روند شاخص سهام را در سه دوره مورد بررسی قرار داد. در دوره نخست صعود بورس در پایان بهار، جهش نرخ دلار نقدینگی را به سمت بازارهای مختلف و بورس روانه کرد. شاخص سهام در این مدت رشد ۲۰ درصدی را به ثبت رساند. در ادامه اما وارد یک دوره اصلاح شد. این دوره اصلاح با نزول دلار همزمان شد؛ دلار نیز پس از رشد بیش از ۳۵ درصدی استراحت کوتاهی را تجربه کرد. در آن دوره سهامداران نسبت به واقعیت‌های موجود و اثر اختلاف فاحش نرخ دلار در بازار آزاد با دلار ۴۲۰۰ تومانی (الزام فروش ارز صادراتی در نرخ دولتی) چندان آگاه نبودند. با این حال مشاهده شد که شاخص بورس در دوره‌های بعدی نیز با اعلام خبر حذف نرخ ۴۲۰۰ تومانی و الزام صادرکنندگان به عرضه ارز در بازار نیما و در کل سیگنال‌های بنیادی جهش یافت. دوره دوم صعود سهام به بازدهی بیش از ۲۳ درصدی این نماگر در بازه زمانی ۳ تا ۱۶ مرداد باز می‌گردد. رشدی که به دنبال افزایش ۲۷ درصدی نرخ دلار، البته با یک فاز تاخیر به وقوع پیوست. سومین و مهم‌ترین دوره صعود شاخص سهام اما از اواخر شهریور ماه آغاز شد و تا ۹ مهرماه توانست بازدهی ۴۲ درصدی در کارنامه این بازار ثبت کند و این نماگر را به سقف تاریخی خود برساند. دلار در این دوره از حدود ۱۰ هزار تومان به اوج قیمتی خود یعنی ۱۸هزار و ۲۰۰ تومان در ۴ مهرماه رسید. البته این موضوع به معنای رشد یکسان شاخص سهام با نرخ دلار نبود، بلکه تنها در پایان موج صعودی دلار شاهد عقب‌نشینی خریداران سهام بودیم. یکی از مواردی که به نظر می‌رسد در آن دوره نیز از نگاه فعالان سهام جا ماند، نزول قیمت جهانی نفت و دیگر کالاها در بازار جهانی به دنبال تشدید ریسک اقتصاد جهانی مانند جنگتجاری چین و آمریکا بود.
در مجموع می‌توان اذعان کرد توهم یا طمع در کسب بیشترین سود یکی از عوامل مهمی است که معامله‌گران را به خطا می‌اندازد. نکته دیگر اینکه بسیاری از معامله‌گران بازار سهام واقعا از اثر واقعی نوسانات نرخ دلار بازار آزاد بر وضعیت بنیادی شرکت‌ها آگاه نیستند. آنچه موجب تشدید واکنش معامله‌گران سهام به نوسانات دلار شده است بیش از آنکه جنبه تحلیلی (مواردی که در بالا اشاره شد) داشته باشد، از همین حافظه بازار نشأت گرفته است.
روزی خوب برای فلزات
روز گذشته در حالی شاهد افت ۱۲/ ۰ درصد شاخص کل بورس تهران بودیم که بازارهای جهانی هفته معاملاتی خود را مثبت آغاز کردند. خبر افزایش احتمال توافق تجاری بین چین و آمریکا به‌عنوان دو قدرت بزرگ اقتصادی دنیا مهم‌ترین محرک دیروز بازار جهانی بود. موضوعی که سبب شد بازارهای سهام در آسیای شرقی به ویژه چین نیز اولین روز کاری خود را قدرتمند آغاز کنند.
شامگاه یکشنبه، وال استریت ژورنال در گزارشی از احتمال حذف تعرفه‌های آمریکا بر محصولات چینی خبر داد. همچنین خبر رسیده روسای جمهور این دو کشور یعنی دونالد ترامپ و شی‌جین‌‌پینگ در اواخر ماه مارس برای امضای توافق تجاری با یکدیگر دیدار خواهند داشت. به علاوه روز گذشته خبرها حکایت از طرح لایحه جدید سرمایه‌گذاری در پارلمان چین دارد تا بحث مالکیت معنوی (CopyRight) در این کشور به رسمیت شناخته شود و به این ترتیب سیاست اجباری انتقال تکنولوژی در هنگام سرمایه‌گذاری اتمام یابد. این موضوع یکی از اصول آمریکا برای توافق تجاری با چین بود که با این چراغ سبز، چشم‌انداز توافق بازتر می‌شود. هفته گذشته نیز ترامپ از مقامات چینی خواسته بود در ازای تعویق اعمال تعرفه ۲۵ درصدی خود (به تاریخ ضرب‌الاجل یک مارس)، سریعا تمام تعرفه‌های اعمالی روی محصولات کشاورزی آمریکایی را لغو کنند. ترامپ این درخواست را به منظور پیشرفت مذاکرات طلب کرده است. در عین حال مقامات چینی نیز از طرف آمریکایی خواسته‌اند به جهت حصول هر چه سریع‌تر توافق تجاری، اقدام به حذف تعرفه‌ها روی کالاهای چینی کنند. تلاش چینی‌ها برای حصول توافق تجاری اما به اینجا ختم نشد و مقامات این کشور پیشنهادی درخصوص خرید گاز طبیعی از آمریکا به ارزش ۱۸ میلیارد دلار ارائه کردند.
به این ترتیب در ساعت معاملاتی بورس تهران، هر تن مس در معاملات آتی لندن با رشد ۱۷/ ۰ درصدی در سطح ۵/ ۶۴۸۱ دلار قرار گرفت. روی نیز به سبب رشد بیش از یک درصدی، ۷۵/ ۲۸۰۳ دلار در هر تن مورد دادوستد قرار گرفت. هر تن آلومینیوم نیز با تجربه شرایطی مشابه، با رشد ۵/ ۰ درصدی همراه شد و ۷۵/ ۱۹۱۸ دلار قیمت خورد. بهای سرب نیز در این روز ۷/ ۰ درصد افزایش یافت و به ۷۵/ ۲۱۵۲ دلار در هر تن رسید.
نفت بر مدار صعود
روز گذشته در کنار رشد بهای فلزات پایه، نفت نیز در مدار صعود قرار گرفت. تاثیر کاهش همگانی تولید نفت کشورهای عضو اوپک و خبر احتمال پایان یافتن جنگ تجاری بین چین و آمریکا از رشد بهای طلای سیاه حمایت کردند. بر تغییر نگاه بورسبازان؟ اساس گزارش رویترز، تولید نفت اوپک در فوریه با ثبت افت ۵/ ۱ میلیون بشکه‌ای نسبت به نوامبر سال قبل به کمترین میزان خود در چهار سال اخیر رسیده است. توافق اوپک تنها برای کاهش ۲/ ۱ میلیون بشکه از تولید کشورهای عضو اوپک بود. با این حال عرضه بیشتر نفت ، از سوی آمریکا کشورهای تولیدکننده را مجبور به تنگ‌تر کردن مجرای عرضه به منظور حفظ قیمت‌ها کرده است. به این ترتیب روز گذشته هر بشکه نفت برنت با افزایش حدود یک درصدی، به بهای ۹۴/ ۶۵ دلار به فروش رفت. نفت خام وست تگزاس آمریکا (WTI) هم با رشد ۹/ ۰ درصدی به بهای ۴/ ۵۶ دلار به ازای هر بشکه معامله شد.
کم‌رمقی سنتی اسفندماه
همانطور که اشاره شد با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال، نیاز به نقدینگی فعالان بازار سهام باعث شده تا معاملات سهام شرایط کم‌رمقی را تجربه کند، به‌طوری‌که طی روزهای اخیر، ارزش معاملات خرد سهام با کاهش بیش از ۴۵ درصدی نسبت به نخستین روزهای بهمن در سطوح ۳۵۰ میلیارد تومانی قرار گرفته است. شرایطی که اسفند هر سال گریبان بازار سهام را می‌گیرد تا علاوه بر کم‌رمقی معاملات، شاهد افزایش عرضه سهام به ویژه از سوی معامله‌گران حقوقی بازار باشیم. امری که به دلیل تامین نقدینگی مورد نیاز این شرکت‌ها در پایان سال صورت می‌گیرد.
همگام با بازیگران
روز گذشته پس از چهار روز غلبه معامله‌گران حقوقی بازار در سمت خرید سهام، شاهد ثبت خالص تغییر مالکیت سهام در مسیر حقوقی به حقیقی بودیم. به این ترتیب دیروز بیش از ۸۶ میلیون سهم به ارزش تقریبی ۲/ ۲ میلیارد تومان از سبد سهام معامله‌گران عمده بازار به پرتفوی حقیقی‌ها منتقل شد. بیشترین خالص خرید توسط سهامداران خرد اما در نمادهای زیرمجموعه تغییر نگاه بورسبازان؟ گروه خودرو و ساخت قطعات ثبت شد. به این ترتیب خودرویی‌ها شاهد جابه‌جایی بیش از ۹ میلیارد تومان نقدینگی در مسیر حقوقی به حقیقی بودند. پس از آن نیز سیمانی‌ها با خالص تغییر مالکیت ۳/ ۲ میلیارد تومانی در مسیر حقوقی به حقیقی همراه شد. در صدر خرید معامله‌گران حقیقی، تمایل به جمع‌آوری سهام شرکت پارس خودرو قرار داشت. «خپارس» روز گذشته شاهد جابه‌جایی ۵/ ۹۲ میلیون سهم به ارزش حدود ۷ میلیارد تومان در مسیر حقوقی به حقیقی بود. پس از آن نیز نماد معاملاتی شرکت داده‌گستر عصر نوین قرار داشت که با خالص تغییر مالکیت ۹/ ۳ میلیون سهم به ارزش ۲/ ۲ میلیارد تومان به سمت معامله‌گران خرد بازار همراه شد. در میان شرکت‌های بورسی نیز نماد معاملاتی شرکت ملی مس ایران بیشترین خرید معامله‌گران حقوقی را تجربه کرد و با خالص تغییر مالکیت ۷میلیون سهم به ارزش ۴/ ۲ میلیارد تومان در مسیر حقیقی به حقوقی همراه شد. پس از «فملی» نیز، نماد معاملاتی شرکت تامین سرمایه امید با جابه‌جایی ۱۱ میلیون سهم به ارزش ۲میلیارد تومان به نام معامله‌گران عمده بازار مواجه شد.
تغییر نگاه بورسبازان؟
نقدینه - عرضه و تقاضای بورس در انتهای معاملات روز دوشنبه، علامتی کارآمد برای پیش بینی عرضه و تقاضای بازار سهام در روز چهارشنبه است. در پایان معاملات روز دوشنبه بازار با مازاد تقاضای 175 میلیارد تومانی بسته شد.
به گزارش پایگاه خبری نقدینه ، برای پیش بینی بورس امروز –چهارشنبه 11 اسفند- به روند بازار سهام در روز دوشنبه نگاه می‌کنیم. در روز دوشنبه شاخص کل بورس 3 هزار و 580 واحد صعود کرد و به رقم یک میلیون و 281 هزار و 872 واحد رسید. شاخص کل هم‌وزن نیز 3 هزار و 151 واحد بالا تغییر نگاه بورسبازان؟ آمد و در رقم 333 هزار و 950 واحد ایستاد. همچنین شاخص کل فرابورس 30 واحد رشد کرد و به رقم 17 هزار و 672 واحد رسید.
در پایان معاملات روز دوشنبه، 333 نماد رشد قیمت و 129 نماد کاهش قیمت داشتند، به عبارت دیگر، 67 درصد بازار رشد قیمت داشتند و 26 درصد بازار افت قیمت داشتند.
بیشترین افزایش قیمت
روز سه‌شنبه در بورس شرکت سرمایه گذاری ساختمان ایران (وساخت)، شرکت صنایع کاشی و سرامیک سینا (کساوه) و شرکت گسترش مدیریت ارزش سرمایه صندوق بازنشستگی کشوری (ومدیر) بیشترین افزایش قیمت را ثبت کردند. در فرابورس نیز شرکت‌های صنایع غذایی مینو شرق (غمینو)، شرکت داروسازی کاسپین تأمین (کاسپین) و شرکت سرمایه گذاری تدبیرگران فارس و خوزستان (سدبیر) بیشترین افزایش قیمت را داشتند.
بیشترین کاهش قیمت
در بورس نمادهای کسرا (شرکت سرامیک‌های صنعتی اردکان)، غاذر (شرکت کشت و صنعت پیاذر) و شغدیر (شرکت پتروشیمی غدیر) در روز سه‌شنبه بیشترین کاهش قیمت بازار را داشتند و در معاملات فرابورس شرکت قند شیروان (قشیر)، شرکت مهندسی ساختمان تأسیسات راه آهن (بالاس) و شرکت شیر پاستوریزه پگاه آذربایجان شرقی (غپآذر) بیشترین کاهش قیمت را داشتند.
عرضه و تقاضای بازار
عرضه و تقاضای بورس در انتهای معاملات روز دوشنبه، علامتی کارآمد برای پیش بینی عرضه و تقاضای بازار سهام در روز چهارشنبه است. در پایان معاملات روز دوشنبه بازار با مازاد تقاضای 175 میلیارد تومانی بسته شد.
ارزش صف‌های فروش پایانی بازار نسبت به روز یکشنبه 59 درصد افزایش یافت و 27 میلیارد تومان شد. ارزش صف‌های خرید نیز نسبت به پایان روز کاری گذشته 30 درصد رشد کرد و در رقم 202 میلیارد تومان ایستاد.
بیشترین تقاضاها
روز دوشنبه نماد ثشاهد (شرکت سرمایه گذاری شاهد) با صف خرید 24 میلیارد تومانی در صدر جدول تقاضای بازار قرار گرفت. پس از ثشاهد، نمادهای غمینو (شرکت صنایع غذایی مینو شرق) و غدام (شرکت خوراک دام پارس) بیشترین صف خرید را داشتند.
بیشترین عرضه‌ها
روز گذشته بیشترین صف فروش نیز به نماد غدشت (شرکت دشت مرغاب) تعلق داشت که در پایان معاملات صف فروش 20 میلیارد تومانی داشت. پس از غدشت، نمادهای بالاس (شرکت مهندسی ساختمان تأسیسات راه آهن) و وتعاون (شرکت بیمه تعاون) بیشترین صف فروش داشتند.
پیش بینی بورس امروز
معامله‌گران در شرایطی به استقبال معاملات روز چهارشنبه می‌روند که روز دوشنبه بازار سهام تغییر مسیر داد و پس از 2 روز صعودی شد و شاخص کل بورس از سطح یک میلیون و 280 هزار واحد بالا آمد.
به علاوه روند خروج نقدینگی حقیقی از بورس باز هم کاهش یافت و شاهد خروج 3 میلیارد تومان نقدینگی حقیقی به بازار بودیم. همچنین برای دومین روز متوالی معاملات بازار سهام با مازاد تقاضا بسته شد. در پایان معاملات دوشنبه 84 نماد صف خرید داشتند و ارزش صف‌های خرید با رشد 30 درصدی نسبت به یکشنبه به 202 میلیارد تومان رسید که 175 میلیارد تومان بیشتر از ارزش صف‌های فروش بود.
نکته مهمتر اینکه نرخ رشد شاخص هم وزن بیش از شاخص کل بود و بخش بزرگی از بازار سبزپوش شد. شاخص هم وزن بیش از 3 هزار واحد رشد کرد و گروه‌های ریالی سبزپوش شدند. بانکی‌ها و خودرویی‌ها در کنار گروه‌های انبوه سازی املاک و مستغلات و سیمانی‌ها سبزترین گروه‌های بازار بودند.
روز دوشنبه ارزش معاملات خرد در سطح پائینی قرار دارد که می‌توان آن را نشانه دست به عصا شدن معامله‌گران قلمداد کرد، با این حال روند نزولی خروج پول حقیقی نشانه مثبتی برای بورسی‌ها بود تا با امیدواری به رویدادهای روزهای بعد نگاه کنند.
دیدگاه شما