فهرست هزینه های مالیاتی قابل قبول سرمایه گذاران خارجی در خارج و داخل ایران جهت اجرای طرحهای سرمایه گذاری ( از جمله طرحهای نیروگاهی ) به روش ساخت، بهره برداری و واگذاری( B O T )
بنا به اختیار حاصل از تبصره یک ماده 148 اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم مصوب 27/11/1380 و با توجه به پیشنهاد شماره 25716 مورخ 6/5/1381 آن سازمان( سازمان امور مالیاتی کشور )، هزینه هایی که توسط سرمایه گذار خارجی در خارج و داخل ایران به منظور اجرای طرحهای سرمایه گذاری، ( ازجمله طرحهای نیروگاهی ) به روش ساخت، بهره برداری و واگذاری ( ) انجام پذیرد، بشرح زیر جزء هزینه های قابل قبول پذیرفته خواهد شد.
1 - هزینه های اخذ تسهیلات بانکی خارج از ایران ( سود و کارمزد وام، هزینه تعهد و تضمین و مدیریتی وام ) که برای انجام دادن طرحهای سرمایه گذاری پرداخت شده یا تخصیص یافته باشد.
2 - هزینه های قبل از بهره برداری و اولیه که قبل از ثبت شعبه شرکت در ایران صورت خواهد گرفت ( ازقبیل هزینه مطالعات ریشه ای، طراحی، فنی و مهندسی، هزینه تنظیم عقد قرارداد ) مشروط به مشخص بودن نوع هزینه و میزان آن رد قرارداد و حداکثر تا مبلغ ذکر شده در قرارداد با تائید دستگاه اجرایی ذیربط طرف قرارداد.
3 - هزینه بیمه تسهیلات بانکی اخذ شده خارج از ایران و هزینه بیمه تسهیلات وخسارات احتمالی راجع به فعالیت.
4 - استهلاک هزینه سرمایه حداکثر تا مبلغ برآورد اولیه که به تائید دستگاه اجرایی طرف قرارداد رسیده باشد و مشروط به آن که در دفاتر شعبه شرکت ارجی در ایران ثبت شده و صورتهای مالی شعبه مورد تائید یکی از موسسه های حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران قرار گیرد، به مدت مندرج در قرارداد با اعمال روش مستقیم.
5 - هزینه انجام شده در خارج از کشور که به تائید یکی از موسسه های حسابرسی بین المللی رسیده و مورد قبول وسه حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران که حسابرسی شعبه شرکت خارجی( سرمایه گذاری خارجی ) در ایران را عهده دار است، قرار گیرد.
مرجع : کتاب مجموعه قوانین و مقررات قرادادهای پیمانکاری و مهندسی مشاور - تدوین رضا پاکدامن سرمایهگذاری از داخل به خارج - چاپ 1383 - انتشارات مرکز آموزش و تحقیقات صنعتی ایران
سرانجام پالایشگاهسازی در داخل و خارج از کشور چه شد؟
مدیر عامل اسبق شرکت پالایش و پخش فراوردههای نفتی گفت: به نظر میرسد ایران در آینده باید برای صادرات فراورده نسبت به ساخت پالایشگاه بیشتر اقدام کند، چراکه علاوه بر اهداف صادراتی رشد مصرف انرژی نیز همچنان در کشور بالا است و باید پاسخ داده شود.
عباس کاظمی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره ساخت پالایشگاه در دیگر کشورها اظهار داشت: اگر شرکت ملی نفت بتواند در خارج از کشور برای ساخت پالایشگاه سرمایهگذاری کرده و برای نفتخام تقاضا ایجاد کند، بسیار مثبت و مطلوب خواهد بود و بازار مطمئنی برای فروش نفت کشور پیدا میکنیم، ضمن اینکه پالایشگاهها سودده هستند به لحاظ سیاسی هم منجر به مستحکم شدن روابط خواهد شد.
وی افزود: عربستان، کویت و امارات هم که در دیگر کشورها پالایشگاه سرمایهگذاری و احداث کردهاند به خاطر تضمین فروش نفتخام است، بعبارت دیگر وقتی در کشوری پالایشگاه ساخته میشود با این شرط است که نفت خام کشور سرمایهگذار به مدت طولانی به کشور مقصد صادر شود، یعنی ساخت پالایشگاه با همان مشخصات نفت کشور مبدا طراحی انجام میشود، در حقیقت کشورهای نفتخیز در کشورهای مصرفکننده نفتخام پالایشگاه احداث میکنند و شرط هم این است که نفت خام تامین شود و سرمایهگذار، بیمه و بانکها هم از این رویه استقبال میکنند.
مدیر عامل اسبق شرکت پالایش و پخش فراوردههای نفتی در ادامه درباره برنامه ایران برای ساخت پالایشگاه در دیگر کشورها تصریح کرد: قرار است با ونزوئلا برای تعمیرات اساسی پالایشگاههایشان همکاری داشته باشیم. در سال 85 برای ساخت پالایشگاه در برزیل و مالزی مذاکرات مقدماتی انجام شد اما به نتیجه نهایی نرسید.
وی تاکید کرد: برای ساخت پالایشگاه ابتدا باید سرمایه وجود داشته باشد و کشور مقصد هم این ماجرا را بپذیرد ایران به چند پالایشگاه مجوز داده که مشغول هستند که کارهایی انجام دهند اما بهرحال سرمایهگذاری حوزه پالایشگاهی در خارج و داخل کشور مقبول است و تعاملات اقتصادی را وسیعتر میکند.
کاظمی درباره ساخت پالایشگاه در داخل کشور نیز گفت: سال 98 مجلس مصوبهای برای حمایت از صنایع پاییندستی نفت و ساخت پالایشگاه در کشور ارائه داد، بر این اساس 10 درصد تخفیف و یک سال تنفس خوراک در نظر گرفت و بر همین مبنا حدود 6 مجوز هم صادر کرد و سرمایهگذار بخش خصوصی روی آنها مهندسی پایه انجام داد که بیشتر هدف آنها صادرات محصولات است.
وی خاطرنشان کرد: به نظر میرسد ایران در آینده باید برای صادرات فراورده نسبت به ساخت پالایشگاه بیشتر اقدام کند، چراکه علاوه بر اهداف صادراتی رشد مصرف انرژی نیز همچنان در کشور بالا است و باید پاسخ داده شود.
مدیر عامل اسبق شرکت پالایش و پخش فراوردههای نفتی در ادامه بیان داشت: فلسفه مصوبه سال 98 مجلس این بود که از خامفروشی نفت جلوگیری شود و به جای نفتخام؛ فراورده بفروشیم که هم ارزش افزوده بیشتری دارد و هم اینکه تکنولوژی را وارد کشور میکند، در حقیقت هدف مصوبه این بود تولید پالایشگاهها حداکثری شود، اگر داخل نیاز بود، مصرف شود و در غیر این صورت هم صادر شود، البته تمرکز آن هم روی محصولات پتروشیمی و در واقع پتروریفاینریها بوده است.
سرمایهگذاری از داخل به خارج
در سیر حیات صندوق بازنشستگی کشوری از نیمه دهه ۱۳۶۰، بحث سرمایهگذاری جدی شد و در اوایل دهه ۱۳۷۰ بهعنوان حوزهای نو در فعالیت و ساختار صندوق بازنشستگی کشوری جای گرفت. شکلگیری حوزه سرمایهگذاری در صندوق بازنشستگی کشوری ارتباط تنگاتنگی با وصول بخشی از مطالبات از دولت دارد. بهگونهای که پس از سالها دولت به پرداخت و تسویه بخشی از بدهی خود مجاب شد و درنهایت، با واگذاری اموال و یا سهام شرکتها این مهم را به انجام میرساند.
ولی اداره و تعیین تکلیف اموال و سهام واگذارشده در کنار تلاش برای ارتقای ارزش داراییها، نیازمند سازماندهی و پرسنل تخصصی بود. این الزام حوزه سرمایهگذاری در صندوق را تقویت میکرد. درنتیجه، در سالهای ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸، حجم قابلتوجهی از داراییها در حوزه سرمایهگذاری صندوق شکل گرفت. بخشی از این داراییها به صورت اموال و مستغلات بود و بخشی دیگر به صورت سهام. شرکتهایی که بخشی از سهام آنها در اختیار صندوق بود نیز دو دسته بودند: شرکتهایی که دارای سهام مدیریتی بود و شرکتهایی که چنین وضعی نداشتند.
طی سالهای گذشته برای مدیریت بهینه و تخصصی شرکتهای تابعه، اقداماتی در چارچوب تشکیل کمیته ساماندهی داراییها و اصلاح ساختار شرکتها صورت گرفته که در نتیجه آن، فعالیت شرکتها و مجموعههای تابعه سرمایهگذاری از داخل به خارج صندوق در قالب پنج هلدینگ ساماندهی و تعریف شده است:
- هلدینگ عمرانی و ساختمانی (صبا عمران)
- هلدینگ صنعتی و معدنی (آتیهصبا)
- هلدینگ مالی، بانکی و سهام (گروه مدیریت ارزش سرمایه)
- هلدینگ نفت، گاز، پتروشیمی و نیروگاه (صبا انرژی)
- شرکت صنایع شیر ایران (پگاه)
ردیف | نام هلدینگ و زمینه فعالیت | مدیرعامل | پایگاه اینترنتی |
---|---|---|---|
۱ | هلدینگ عمرانی و ساختمانی (صبا عمران) | علیاکبر خراسانی | http://sabaomran.com |
۲ | هلدینگ صنعتی و معدنی (آتیه صبا) | حسن تاجیک | https://www.atsabaco.ir |
۳ | هلدینگ مالی، بانکی و سهام (گروه مدیریت ارزش سرمایه) | داود حمزه | http://cvpf.ir |
۴ | هلدینگ نفت، گاز، پتروشیمی و نیروگاه (صبا انرژی) | محمد ابراهیمی | http://cpfic.com |
۵ | شرکت صنایع شیر ایران (پگاه) | علی اصغر محمدپور | http://pegah.ir |
معرفی هلدینگ عمران و ساختمان (صبا عمران)
هلدینگ عمران و ساختمان صبا عمران (سهامی خاص)، متعلق به صندوق بازنشستگی کشوری در سال ۱۳۷۵ تاسیس یافته است. ۱۰۰درصد سهام این هلدینگ متعلق به صندوق بازنشستگی کشوری میباشد. هلدینگ عمران و ساختمان پیرو اصلاح ساختار کلان اقتصادی صندوق بازنشستگی کشوری از اجتماع شرکتهای عمرانی تابعه صندوق شکل گرفت و با هدف مدیریت سرمایهگذاری در پروژههای عمرانی و ساختمانی در قالب طرح و ساخت(EPCF) ، خدمات ساخت و پیمان مدیریت، با بهرهگیری از خدمات شرکتهای مجرب داخلی و خارجی تاسیس و مشغول به فعالیت شده است.
عمده فعالیتهای هلدینگ عمران و ساختمان عبارتند از:
- طراحی، اجرا و نظارت برطرحها و پروژههای عمرانی اعم از حوزههای ساختمانی و راه سازی، ریلی، اسکلهسازی وغیره به صورت مستقیم و غیرمستقیم.
- مدیریت، مشارکت و سرمایهگذاری در طرحها و پروژههای عمرانی و ساختمانی، با شرکتهای داخلی و خارجی.
- سرمایهگذاری یا شراکت در خرید و فروش و انجام کلیه فعالیتهای بازرگانی جهت ماشینآلات عمرانی و ساختمانی، مواد و مصالح ساختمانی و هرگونه فعالیت بازرگانی مرتبط با اهداف هلدینگ.
- حضور در بازارهای پولی و مالی به منظور خرید و فروش سهام، اوراق قرضه و ابزارهای قابل معامله جهت انتفاع اقتصادی در داخل یا خارج کشور مرتبط با اهداف هلدینگ.
- واردات و صادرات انواع محصولات ساختمانی، ماشینآلات مرتبط و دانش فنی.
- ساخت، خرید، اجاره کارخانجات یا فروشگاهها یا هر مکان دیگری که در آن تولید، توزیع، مبادله، فروش، عرضه یا نمایش فرآوردهها، محصولات و دستاوردهای علمی و فنی، صورت پذیرد.
- انجام مطالعات و بررسیهای اقتصادی، فنی، مالی، مدیریتی، و نظارت بر پیگیری اجرای طرحهای سرمایهگذاری در راستای تکمیل اهداف هلدینگ.
- سرمایهگذاری و مشارکت در شرکتهای لیزینگ، بانک، صندوقهای چندمنظوره و موسسات مالی و اعتباری در داخل و خارج از کشور به منظور بهرهبرداری و استفاده بهینه از منابع ارزی و ریالی مرتبط با اهداف هلدینگ.
براساس صورتجلسه مجمع عمومی فوق العاده سوم خرداد ۱۴۰۰ نام شرکت تراز پی ریز به عمران و ساختمان صندوق بازنشستگی کشوری تغییر یافت و ماده مربوطه در اساسنامه هلدینگ اصلاح شد.
آدرس: تهران، خیابان ملاصدرا، خیابان شهید حجتالله عباس شیرازی شمالی، خیابان زایندهرود غربی، پلاک ۱۰
معرفی هلدینگ صنعتی و معدنی (آتیهصبا)
شرکت سرمایهگذاری آتیه صبا یک هلدینگ تخصصی چندرشتهای است که با استفاده از توان مدیریتی و سرمایههای در اختیار خود در بخشهای مختلف صنعت و معدن، حملونقل و گردشگری فعالیت و سرمایهگذاری میکند.
این شرکت در سال ۱۳۸۵ بهعنوان یکی از هلدینگهای صندوق بازنشستگی کشوری شروع به فعالیت کرد و تاکنون توانسته است با به کارگیری نیروهای شایسته و امکانات موجود و برنامهریزیهای کوتاهمدت و درازمدت به یکی از بزرگترین هلدینگهای این صندوق تبدیل شود و ارزش مناسبی ممکن را برای ذینفعان خود ایجاد کند.
شرکت سرمایهگذاری آتیه صبا در راستای حفظ و ارتقای ارزش داراییهای صندوق بازنشستگی کشوری و ایجاد همافزایی بنگاههای تجاری تحت پوشش صندوق، در طول سالهای فعالیت خود مدیریت گروه بزرگی از شرکتهایی مانند شرکت خدمات هوایی آسمان، انبارهای عمومی و خدمات گمرکی ایران، سرمایهگذاری ایرانگردی و جهانگردی و گلف اجنسی در بخش حملونقل و گردشگری و شرکت گروه صنعتی ملی، سیمان یاسوج، آپادانا سرام و مجتمع معادن مس تکنار را در بخش صنعت و معدن برعهده داشته است.
سرمایهگذاری کوتاهمدت و بلند مدت در بانکها و موسسات مالی، سهام شرکتها، موسسات و صندوقهای سرمایهگذاری و حضور فعال سرمایهگذاری از داخل به خارج در بازار سرمایه جهت اخذ سودآوری بیشتر، همواره در دستور کار این شرکت قرار داشته است. در حال حاضر این شرکت بهعنوان یکی از نهادهای مالی در بازار اوراق بهادار به ثبت رسیده و فعالیتهای آن تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار است.
آدرس: تهران، خیابان پاسداران، خیابان شهید حجت سوری، پلاک ۵
شماره تماس: ۲۶۶۵۳۲۶۶ ، ۲۶۶۵۳۲۵۳-۰۲۱
شمار نمابر: ۲۶۶۵۳۵۰۹-۰۲۱
معرفی هلدینگ مالی، بانکی و سهام (گروه مدیریت ارزش سرمایه)
هلدینگ بانک، بیمه و سهام یکی از هلدینگهای مجموعه صندوق بازنشستگی کشوری محسوب میشود که با توجه به حجم عظیم گردش مالی صندوق و نیاز تامین مالی شرکتهای این مجموعه تاسیس شده است. ضرورت ایجاد برخی موسسات پولی، مالی و اعتباری از جمله بانک، بیمه و لیزینگ در چنین سیستمی انکارناپذیر است. ازاینرو، هدف از شکلگیری این هلدینگ اقدام جهت تامین مالی، تاسیس و مدیریت این شرکتهاست.
هلدینگ مالی صندوق بازنشستگی، بر اساس بررسیهای کارشناسانه فضای کسب و کار داخلی و بینالمللی و با نگاه دقیق به نیازهای اختصاصی این مجموعه، در راستای تکمیل زنجیره ارزش و همچنین، کنترل استراتژیک و نظارت بر شرکتهای تابعه شکل گرفته است. این هلدینگ به منظور کنترل و مدیریت حوزه سرمایهگذاریها در بخش مالی و همچنین مدیریت پرتفوی سهام غیرمدیریتی صندوق بازنشستگی شکل گرفت و موضوع فعالیت آن به صورت تخصصی استفاده از فرصتهای سرمایهگذاری بازار سرمایه، بانک و بیمه، لیزینگ، تامین سرمایه، نیز بهینهسازی پرتفوی منطبق بر تعهدات و سایر خدمات مالی تعریف شده تا با استفاده از افراد و مدیران مجرب بتواند موجب رشد و تعالی اهداف صندوق بازنشستگی کشوری و در نهایت رفاه بیشتر بازنشستگان شود.
ذیل این هلدینگ شرکتهای تابعه نیز وجود دارد که هریک در موضوع فعالیت مشخص شده در این چرخه نقش بهسزایی دارند. شرکت خدمات پشتیبان صندوق بازنشستگی کشوری، شرکت سرمایهگذاری و خدمات مدیریت صندوق بازنشستگی کشوری، شرکت نوآوران مدیریت صبا، لیزینگ آتیهصبا، کارگزاری صبا جهاد، موسسه حسابرسی صندوق بازنشستگی و موسسه راهبردهای بازنشستگی صبا از جمله زیرمجموعههای این هلدینگ هستند. همچنین، این هلدینگ سهامدار بیمه ملت، بیمه دانا، بیمه البرز و تأمین سرمایه امین است.
آدرس: خیابان مطهری، تقاطع قائممقام فراهانی، شماره ۲۵۱
معرفی هلدینگ نفت، گاز، پتروشیمی و نیروگاه (صبا انرژی)
شرکت سرمایهگذاری صندوق بازنشستگی کشوری بهعنوان یکی از مهمترین زیرمجموعههای صندوق بازنشستگی کشوری در سال ۱۳۶۷ به ثبت رسید. به منظور افزایش بهرهوری و بازدهی سرمایه، این شرکت از اواخر سال ۱۳۹۴ رسما فعالیت کاری سرمایهگذاری از داخل به خارج خود را روی موضوعات مرتبط با نفت، گاز، پتروشیمی و نیروگاهی متمرکز کرد تا با بهرهگیری از ظرفیتهای ویژه، نسبت به ایجاد ارزش افزوده بیشتر برای سهامداران خود اقدام کند. فعالیت شرکت سرمایهگذاری صندوق بازنشستگی کشوری (سهامی عام) طبق ماده (۳) اساسنامه عبارت است از: سرمایهگذاری و مشارکت در شرکتها، طرحها، واحدهای تولیدی و صنعتی، خدماتی و بازرگانی و خرید و فروش سهام اینگونه شرکتها و انجام عملیاتی که بهصورت مستقیم و یا غیرمستقیم با فعالیتهای مذکور ارتباط داشته باشد و یا اجرای آنها را تسهیل نماید و نیز اداره آن قسمت از امـوال، مـوسسات و شرکتهای مربـوط به تبصره ۸۲ قانون بودجه سال ۱۳۶۲ کل کشور و سایر اموال و مؤسسات و شرکتهایی که توسط صندوق بازنشستگی کشوری در اختیار این شرکت گذاشته میشود.
ترکیب سهامداران این شرکت به شرح زیر است:
صندوق بازنشستگی کشوری: ۸۴.۴ درصد
موسسه صندوق بیمه اجتماعی روستائیان وعشایر: ۱.۸ درصد
شرکت بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران: ۱.۸ درصد
شرکت گروه مدیریت ارزش سرمایه: ۱.۴ درصد
سایر سهامداران حقوقی و حقیقی: ۱۲.۷ درصد
آدرس: تهران، خیابان شیراز جنوبی، پایینتر از اتوبان شهید همت، خیابان زرتشتیان، بعد از تقاطع گلستان، پلاک ۱۱، کدپستی: ۱۴۳۶۹۳۵۷۵۳
تلفن: ۴۱۲۳۷۰۰۰-۰۲۱
فکس: ۴۰۸۸۰۹۶۰-۰۲۱
ایمیل: [email protected]
معرفی شرکت صنایع شیر ایران (پگاه)
شرکت صنایع شیر ایران بهعنوان یکی از شرکتهای تابعه صندوق بازنشستگی کشوری (سهامدار عمده) هلدینگی درحوزه صنایع غذایی است که محصولات متنوعی در صنعت لبنی و نوشیدنی و پودری تولید میکند. این هلدینگ با۲۹ شرکت در ۱۳ استان کشور فعالیت دارد و با تکیه بر منابع خود و استفاده بهینه از آنها نقش رهبری در صنعتی را بر دوش دارد که نخستین شرکت آن بوده است. حفظ و ارتقا ارزش سرمایه سهامداران برای هلدینگ یک اصل و در کنار آن سرمایههای انسانی (انتخاب مدیران شایسته) مهمترین محور ارزشآفرینی هلدینگ است. موضوع فعالیت شرکت مدیریت، راهبری، نظارت و پشتیبانی واحدها و شرکتهای مرتبط با صنایع یاد شده است.
شرکت سهامی صنایع شیر ایران هماکنون دارای ۱۶ کارخانه تحت پوشش است که تحت مدیریت هلدینگ در ۱۳ استان بزرگ ایران مشغول فعالیت است.
هلدینگ صنایع شیر پگاه بهعنوان بزرگترین تولیدکننده صنعت لبنیات در خاورمیانه ۲۹ زیرمجموعه تولیدی دارد و در نوع خود در منطقه بینظیر است.
آدرس: تهران، نلسون ماندلا، پایینتر از چهار راه حقانی(جهان کودک)، نبش خیابان ۲۳، شماره۶۰
مبانی نظری سرمایه گذاری مستقیم خارجی
دستیابی به هدف رشد و توسعه اقتصادی در هر کشوری مستلزم تشکیل سرمایه برای تأمین منابع مالی مورد نیاز طرح های اساسی و زیربنایی است. کشورهائی که برای توسعه خود در داخل از سرمایه کافی برخوردار نیستند ، به سرمایه گذاری های خارجی «انتقال وجوه یا مواد از یک کشور به کشور دیگر جهت استفاده در تأسیس یک بنگاه اقتصادی در کشور اخیر در ازاء مشارکت مستقیم یا غیرمستقیم در عواید آن» می باشد. در خصوص علل سرمایه گذاری خارجی و تصمیمات راجع به اقدام به سرمایه گذاری در کشورهای دیگر نظریات متعدد از دهه 1960 به بعد شکل گرفته اند . مقاله سعی در بررسی این نظریات و توان تبیین آنها میدارد. به سرمایهگذاری از داخل به خارج همین خاطر آن، ادبیات نظری راجع به سرمایه گذاری خارجی را در پنج طبقه بررسی می کند: نظریات مرتبط با بازار کامل، نظریات مرتبط با بازار ناقص، تغییرپذیری نرخ ارز، رویکرد استراتژیک و رویکرد التقاطی.
کلیدواژهها
- اندازه بازار
- بین المللی سازی
- تنوع سرمایه گذاری
- چرخه محصول
- درونی سازی
- سازمان صنعتی
- سرمایه گذاری مستقیم خارجی
- فاصله روانی
- نرخ های متفاوت عواید
عنوان مقاله [English]
THEORETICAL FOUNDATIONS OF FOREIGN DIRECT INVEST MENT
نویسنده [English]
Attainment to Economic and Social growth and development in eny country requirement to secure Financial resources for Infrastruture and fandamental plans . For this reason, Most of economic development model, blive key role for that to countrie's development . Those countries don,t enjoy sufficient capital Inside , will resort to foreign Investment .
foreign Investment by a difination is " transfer of funds and material from one country to other country for utilize to establish economic corporation in latter country In lieu of direct or Indirect participation In returning and revenue " . In a general division , Foreign Investment classify in two category:
1. Foreign Indirect Investment ( F.P.I.) .
2. Foreign direct Investment ( F.D.I.).
سرمایهگذاری مشکوک زنگنه در خارج از کشور/ دهن کجی سرمایهگذاری از داخل به خارج وزیر نفت به پتانسیل داخل کشور
گروه اقتصاد جهان نيوز ـ اقبال به احداث پالایشگاه در جغرافیای کشور به مرور کم فروغتر، حجم واردات روزانه بنزین، روز به روز بیشتر و دلارهای نفتی ایران هم راهی ینگه دنیا می شوند؛ آنهم برای ساخت پالایشگاه در شرق آسیا و یا جایی در قلب قاره سبز.
آیا صنعت پالایشی کشور پس از دو دهه، با خرید سهام و یا ایجاد پالایشگاه در دیگر سرزمین ها به توسعه و خوشبختی، لبخندی دوباره خواهد زد؟
مدیر عامل شرکت مهندسی و ساختمان نفت ایران از مذاکره با شش کشور"مالزی"،"اندونزی"،"آفریقای جنوبی"، "سیرالئون"، "برزیل" و حتی "هندوستان" برای مشارکت در ساخت و خرید سهام پالایشگاه نفت خام خبر داده و گفته است که ایران با مالزی، در ساخت یک پالایشگاه نفت با ظرفیت روزانه 250 هزار بشکه با میزان سهام 30 درصدی مشارکت دارد.
تا اینجای کار جدای از مالزی، ایران مذاکرات جدی خویش را با دیگر کشورها از جمله مشارکت 40 درصدی در سهام یک پالایشگاه 300 هزار بشکهای در اندونزی هم پیش برده است. اتفاقی که از علاقه مدیران ارشد وزارت نفت به بردن سرمایه محدود داخل به خارج از کشور حکایت دارد.
به نظر می رسد این بار یاران زنگنه از آنسوی پشت بام در حال افتادن هستند، چرا که در هشت سال اول وزارت وزیر نامدار دولت روحانی، هیچ پالایشگاهی فرصت حضور در سپهر پالایشگاهی سرمایهگذاری از داخل به خارج کشور را نیافته و پالایشگاه ستاره خلیج فارس هم که اکنون تاریخ بهره برداری از آن در فواصل زمانی مختلف دست به دست می شود مربوط به سال های بعد از خروج او از مصدر قدرت در وزارت نفت بوده است.
جلیل سالاری، مدیرعامل اسبق شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران، گفته که قرار بوده در سال 93 پالایشگاه ستاره خلیج فارس وارد مدار تولید شود که متاسفانه پیشرفت فیزیکی آن در حال حاضر ماهانه 4 دهم درصد است و این یعنی توقف پروژه!
با این حال، "عباس کاظمی" مرد مورد وثوق زنگنه در صنعت پالایشی کشور خرید سهام پالایشگاه نفت خام در خارج از کشور را یکی از سیاستهای کلان شرکت ملی نفت سرمایهگذاری از داخل به خارج ایران برای تضمین فروش نفت خام کشور ارزیابی کرده اما نگفته که اگر وزارت نفت با گردش به راست، از حضور در صنعت پالایشگاهی در قلب اروپا و آسیا ذوق زده شده چرا صنعت کم رمق و بی جان صنعت پالایشی کشور را جانی دوباره نمی بخشند که اکنون با تنفس مصنوعی به حیات خویش ادامه می دهند.
حال، سوال این است که اگر دولت به اندازه کافی منابع درآمدی و پول دارد چرا برای تکمیل بزرگترین پروژه بنزین سازی می گوید پول ندارد و قطره چکانی ریال تزریق می کند!
به ویژه آنکه از 9 پالایشگاه موجود در چرخه صنعت پالایشی کشور، هفت پالایشگاه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی افتتاح شده و فقط دو پالایشگاه شازند امام خمینی(ره) و بندرعباس در فواصل سال های 72 و 76 به بهره برداری رسیده اند.
با این حساب از دهه 70 بدین سو، هیچ پالایشگاهی در گستره صنعت پالایشی کشور متولد نشده است، پالایشگاههای موجود هم با تنی رنجور و فرسوده در هوای صنعت نفت کشور به دم و بازدم پرداخته و با وجود ناتمام ماندن بهسازی آنها، گاه و بیگاه خبر از بروز حادثه ای تلخ در آن ، به فضای رسانه ای کشور درز می کند.
نتیجه چنین پدیده ای جدای از پرداختن به موارد دیگر، سبب شده که دست نیاز کشور به سمت سایر کشورها دراز شده و فقط در سال 94 حدود ۲.۷ میلیارد لیتر بنزین به کشور وارد شده که این امر حاکی از افزایش 110 درصدی واردات بنزین در سال 94 بوده است.
با این حال، یاران زنگنه از مدتها قبل، یکی پس از دیگری راه اروپا و آمریکا را در پیش گرفته تا هریک میزان توانمندی خویش در چوب حراج زدن به اندک دارایی ملی در این دوره پسابرجام را به محک امتحان آزموده و با خرید سهام یک پالایشگاه در آنسوی مرزها، صنعت پالایشی دیگر کشورها را شکوفا، اشتغالزایی آنها را فزونتر کرده و اقتصاد مقاومتی را درکشور کمرنگ تر سازند.
"علی اصغر ابراهیمی اصل"معاون اسبق وزیر نفت، ریشه وابستگی کشور به واردات بنزین دردوره مدیریت زنگنه را اینچنین توصیف کرده: "زنگنه در دوره هشت ساله و دردوره های بعدی، حتی یک مورد، برای احداث پالایشگاهها، مجوز صادر نکرده و نتیجه گیری کرده که سیاست عدم ساخت پالایشگاه ،ضد مصالح ملی بوده و این، یعنی تاراج ثروتهای ملی."
با اینهمه، رسانه وابسته به دولت ضمن عبور این خطای مهم وزارت نفت ،توپ کم کاری را به زمین دولت قبل غلطانده و اذعان داشته که دولت پیشین اگر پیش از شدت یافتن تحریم ها و برای مقابله با فشارهای بین المللی وارد چرخه خرید یا احداث پالایشگاه در خارج از کشور شده بود، اکنون وضعیت صادرات نفت خام کشور اینچنین روبه وخامت نمی گذارد.
هنوز از علت واقعی تمایل همراهان زنگنه برای خرید سهام و یا مشارکت درساخت پالایشگاه در خارج از کشور موضوعی به صدر اخبار رسانه ها راه نیافته، اما واقعیت این است،در شرایطی که صنعت پالایشی کشور درعطش تزریق نقدینگی برای نوسازی و بهسازی بوده و پالایشگاه ستاره خلیج فارس هم همچنان در آرزوی شروع فعالیت خویش بوده، سرمایه گذاری کلان درخارج از کشور امری بس اشتباه به نظر می رسد.
به ویژه آنکه با توجه به واردات روزانه 9 میلیون لیتر بنزین به کشور،راهی جز تمرکز از سرمایهگذاری از داخل به خارج این پس اعتبارات به اتمام هرچه سریعتر پالایشگاه ستاره خلیج فارس به ذهن نمیرسد چرا که باهرروز دیرکرد این پروژه، روزانه ٢٠ تا ٣٠ میلیون یورو عدم النفع دراین پروژه برای کشور ایجاد میشود.
"جلیل سالاری"،مدیر عامل اسبق شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی ایران مدعی شده که در حال حاضر دلالی در واردات بنزین به کشور به شدت بالا گرفته و توضیح داده که دلالان ایرانی وارد کننده بنزین بر روی هر تن واردات این محصول 25 دلار سود میکنند.
حال باید دیدکه وزیر نامدار نفت ،در دوراهی به سامان رساندن صنعت پالایشی و بی نیاز ساختن کشور از واردات بنزین و تمرکز پرحاشیه بر روی ساخت پالایشگاه در خارج از کشور چراغ راهنمای مرکب خود را به کدامین سمت روشن خواهد کرد. درصورت علامت دادن به راه دوم، وزیر پا به سن گذاشته نفت، باید توان پاسخگویی به حملات تند و تیز منتقدان خویش را تاب بیاورد.
منبع:نسیم
دیدگاه شما