اهمیت تعیین حد ضرر

در بازار بورس حد ضرر به چه معناست؟

روش صحیح تعیین حد ضرر (استاپ لاس) stop loss

تعیین حد ضررآیا شما هم جزو معامله‌گرانی هستید که بازار را درست پیش‌بینی می‌کنید، اما همیشه با فعال شدن زود هنگام حد ضرر با زیان از بازار خارج می‌شوید؟ تعیین حد ضرر به استراتژی معاملاتی بستگی دارد. با این حال دیدگاه‌های غلطی در میان معامله‌گران در رابطه با تعیین حد ضرر وجود دارد و چنین دیدگاه‌های غلطی می‌توانند بر عملکرد معامله‌گر تأثیر بگذارند. حتی بسیاری از معامله‌گران تازه‌کار به حد ضرر توجهی ندارند و آن را به طور “ذهنی” تعیین می‌کنند. اما آیا راهی وجود دارد که بدون تغییر ریسک معامله، حد ضرر را افزایش داد؟ اصلاً افزایش حد ضرر چه مزیتی برای معامله‌گر دارد؟
بسیاری از معامله‌گران از افزایش حد ضرر می‌ترسند و بیشتر تمایل دارند که از حد ضررهای کوتاه استفاده کنند. از نظر این دسته از معامله‌گران، هر چه حد ضرر معامله کوتاه‌تر باشد، ریسک به ریوارد معامله توجیه بیشتری خواهد داشت. اما تعیین حد ضرر تنها به استراتژی معاملاتی شما بستگی ندارد. عوامل زیادی در تعیین حد ضرر نقش دارند. حجم معامله عامل مهم دیگر در تعیین حد ضرر است. برای آن دسته از معامله‌گرانی که درک درستی از اهمیت تعیین حد ضرر ندارند، شاید توضیح مفهوم حد ضرر اهمیت آن را برای معامله‌گران روشن کند. حد ضرر یعنی جایی که تحلیل معامله‌گر نقض می‌شود و بازار بر خلاف پیش‌بینی معامله‌گر حرکت می‌کند. در چنین شرایطی با فعال شدن دستور حد ضرر، معامله بسته می‌شود و از زیان بیشتر معامله‌گر جلوگیری می‌کند.
بسیاری از معامله‌گران چنین تصور می‌کنند که حد ضرر به معنی ریسک معامله است، به همین خاطر هر چقدر حد ضرر کوتاه‌تر باشد، ریسک معامله هم کمتر خواهد بود. این دسته از معامله‌گران با این توجیه که موجودی حساب معاملاتی آن‌ها کم است، از دستورات حد ضرر بلند استفاده نمی‌کنند و تنها وارد معاملاتی می‌شوند که حد ضرر کوتاه‌تری دارند. چنین دیدگاهی اشتباه است. ریسک معامله بیشتر از اینکه حد ضرر بستگی داشته باشد، به حجم معامله بستگی دارد. اگر حجم معامله به درستی تعیین شود، می‌توان حد ضرر بلندتری را انتخاب کرد و در عین حال ریسک معامله را هم کاهش داد. یا به طور خلاصه این حجم معامله است که ریسک معامله را تعیین می‌کند، نه حد ضرر!
اگر می‌خواهید ریسک معامله را کاهش دهید، تنها کافی است حجم معامله را پایین بیاورید. توجه داشته باشید که افزایش حد ضرر بدون کاهش حجم معامله یک اشتباه مهلک خواهد بود. اجازه دهید تا با یک مثال اهمیت حد ضرر بلند و رابطه آن با حجم معامله را بررسی کنیم. دو معامله فرضی زیر را در نظر بگیرید:
معامله اول EURUSD: حد ضرر معامله ۱۲۰ پیپ است، اما حجم معامله ۰٫۱ لات است.
معامله دوم EURUSD: حد ضرر ۶۰ پیپ است، اما حجم معامله ۰٫۲ لات است.
در معامله اول ریسک معامله ۱۲۰ دلار است. در معامله دوم هم ریسک معامله ۱۲۰ دلار است. پس حد ضرر نقشی در ریسک معامله ندارد. این حجم معامله است که ریسک معامله را تعیین می‌کند. در معامله اول شما به بازار اجازه می‌دهید تا ۱۲۰ پیپ در خلاف جهت معامله شما نوسان کند. اما در معامله دوم بازار تنها ۶۰ پیپ فضا برای نوسان دارد. درحالی‌که ریسک هر دو معامله به یک اندازه است.
به این مسئله توجه داشته باشید که با حد ضرر بلند، نسبت ریسک به ریوارد کاهش نمی‌یابد. این یک نسبت است و با تعیین حد ضرر بلند، باید حد سود بلندتری را هم انتخاب کنید. اما هدف اصلی از تعیین حد ضرر بلند چیست؟ در واقع هدف اصلی از افزایش حد ضرر، ایجاد فضای کافی برای نوسانات بازار است. اغلب اوقات بازار بعد از صادر کردن سیگنال برای مدتی نوسان می‌کند و این احتمال وجود دارد که در حد ضررهای کوتاه، این نوسانات موجب فعال شدن دستور حد ضرر شوند. پس اگر حد ضرر بلند انتخاب کنید و سیگنال فعال شود و بازار مدتی در محدوده سیگنال نوسان کند، احتمال فعال شدن دستور حد ضرر پایین خواهد بود. شما می‌توانید بعد از حرکت کافی بازار در جهت مطلوب شما، حد ضرر را به محل سربه‌سر معامله انتقال دهید، تا علاوه بر حذف کردن ریسک معامله، با خیال آسوده‌تری حد سود را تعیین کنید.
در نمودار زیر به سیگنال صادر شده و نوسانات بازار توجه کنید. سیگنال صادر شده درست بوده است، اگر شما هم جزو آن دسته از معامله‌گرانی هستید که از حد ضرر کوتاه استفاده می‌کنند، با وجود پیش‌بینی درست بازار، با ضرر از بازار خارج می‌شدید. اما اگر حد ضرر را اندکی پایین‌تر انتخاب می‌کردید، حد ضرر هیچ‌گاه فعال نمی‌شد.

تعیین حد ضرر: با اینکه سیگنال درست بوده، اما حد ضرر پیش از حرکت بازار فعال شده است

تعیین حد ضرر: با افزایش ۲۰ تا ۳۰ پیپی حد ضرر می شد از سیگنال صادر شده حداکثر بهره را برد

اگر شما از استراتژی‌های اسکالپ برای معامله استفاده می‌کنید، حتماً به نحوه تعیین حد ضرر در استراتژی مربوطه توجه کنید. در معاملات اسکالپ انتخاب حد ضرر بلند می‌تواند حساب شما را پاک کند! اما اگر استراتژی معاملاتی شما بر اساس تحلیل بازار و مدیریت معامله است، حتماً سعی کنید با توجه به تحلیلی که دارید، حد ضرر را بلندتر انتخاب کنید تا بازار فضای کافی برای نوسان داشته باشد. استفاده از حد ضرر بلند علاوه بر اینکه می‌تواند عملکرد شما را بهبود بخشد، می‌تواند میزان استرس معامله را هم پایین بیاورد. علاوه بر این، حد ضرر بلند می‌تواند آستانه صبر معامله‌گر را هم بالا ببرد، البته به شرطی که حجم معامله هم به درستی تعیین شده باشد.

آشنایی با مفهوم حد ضرر در بورس

اگر جزو فعالان بازار بورس باشید، حتما شنیده‌اید که برخی می‌گویند پس از خرید یک سهم حتما برای آن حد ضرر تعیین کنید. در واقع شما باید قبل از خرید سهام مورد نظر، حد ضرر آن را بررسی کنید. باید ببینید که به هر دلیل و با هر روش معاملاتی که وجود دارد، بتوانید نقطه‌ی حد ضرر را نمودار تعیین کنید. دقت داشته باشید که حد ضرر از آن موارد به ظاهر کوچک است که می‌تواند تغییرات بزرگی را به وجود آورد. بنابراین بسیاری از معامله‌گران از این نگرش استفاده می‌کنند تا در بازارهای مالی خیلی سریع جلوی ضرر را بگیرند. در این مقاله از سری مقالات آموزش بورس چراغ راجع به مفهوم حد ضرر در بورس صحبت خواهیم کرد.

حد ضرر در بورس به چه معناست؟

در بازار بورس حد ضرر به چه معناست؟

معامله‌گرانی که معمولاً بر اساس تحلیل تکنیکال به خرید و یا فروش در بازارهای مالی مانند سهام، ارز و … مشغول هستند، اغلب برای میزان سود و زیان خود در معامله‌ها، حدودی را تعیین می‌کنند. همان‌طور که در مقدمه‌ی مقاله هم اشاره شد آن‌ها پیش از خرید سهم، حد ضرر آن را بررسی می‌کنند. اما منظور از حد ضرر در بورس نقطه‌ای در نمودار است که به محض آن‌که قیمت به آن نقطه برسد، منجر به فروش سهام می‌شود و در آن حالت سناریوی تحلیل‌گر و معامله‌گر نقض می‌شود. پس حد ضرر جایی است که تحلیل شما برای آینده‌ی بازار یا رفتار آینده‌ی بازار نقض می‌شود. پس باید نقطه‌ای را در نظر بگیرید که به محض رسیدن قیمت به آن نقطه در حالتی که شما می‌خواهید اقدام به فروش کنید، تحلیل شما نقض شده باشد.

اهمیت تعیین حد ضرر در بورس

انتخاب حد ضرر در بورس بسیار حائز اهمیت می‌باشد. شما باید حد ضرر را روی نمودار تعیین کنید. چون خیلی از افراد هستند که می‌گویند سهامی را به فلان قیمت می‌خریم. سپس ۵ درصد یا ۱۰ درصد زیر قیمت می‌فروشیم که این درست نیست. قیمت‌ها به راحتی می‌توانند ریزش کنند، در حالی‌که تحلیل صعود و یا تغییر روند شکل نگیرد. این موضوع نشان می‌دهد که انتخاب حد ضرر بسیار اهمیت دارد. اگر دیدید که سهامی را جایی می‌خرید که فاصله بسیاری تا حد ضرر آن شکل می‌گیرد، این نشان دهنده‌ی آن است که احتمالاً نقطه‌ی ورود شما درست نبوده است که حد ضرر بسیار زیادی شامل حال شما شده است. پس بهتر است تا آن سهام را نادیده بگیرید یا از دست رفته فرض کنید.

بسیار پیش آمده که بازار دچار ریزش شده و خیلی‌ها از بازار جا ماندند. به این دلیل که آن‌ها نقطه‌ی ورودشان را دیر انتخاب کردند و حد ضررهای بسیار بزرگی داشته‌اند و زیان کردند. بسیار مهم است که وقتی حد ضرر در بورس فعال می‌شود، بتوانید سهمی را بفروشید که نقدشوندگی آن بالا باشد. با این تفاسیر حتماً متوجه شدید که انتخاب حد ضرر خیلی مهم است. سعی کنید نقطه‌ای را انتخاب کنید که به راحتی فعال نشود و اگر هم فعال شد بتوانید به راحتی آن را بفروشید و از آن سهام خارج شوید.

آیا وقتی حد ضرر فعال می‌شود باید سهم را بفروشیم؟

آیا زمانی که به حد ضرر رسیده ایم باید سهم را بفروشیم؟

خیلی از افراد بر این عقیده‌اند که در زمان حد ضرر روند صعودی است و قیمت‌ها وقتی پایین می‌آیند دوباره به سمت بالا می‌روند و این خوب است. درست است که قیمت‌ها در نهایت صعود می‌کنند و شاید در آینده قیمت‌ها به آن نرخ‌های بالاتری که خریداری کرده‌اید برگردند، اما نکته اینجاست که وقتی حد ضرر فعال می‌شود و شما اقدام به فروش می‌کنید، یعنی اینکه یا شما اشتباهی مرتکب شدید که آن اشتباه را متوجه می‌شوید و آن را یادداشت می کنید و کنار می‌گذارید و یا اینکه روند بر خلاف تحلیل شما رفتار کرده است. پس این نشان می‌دهد که فروش حد ضرر به این معناست که ما از زیان‌های احتمالی خیلی زیاد جلوگیری می‌کنیم. دوم اینکه بتوانیم خطاهای معاملاتی خودمان را پیدا کنیم. بنابراین حد ضرر در بورس معنای بزرگی دارد که معامله‌گران باید به آن توجه کنند و در زمان آن اقدام به فروش نمایند.

چه عواملی در تعیین حد ضرر در بورس تاثیرگذار هستند؟

به طور کلی عوامل مختلفی در تعیین حد ضرر در بورس تاثیرگذار هستند. مثل ویژگی‌های سرمایه‌گذار از نظر ریسک‌پذیری و دیدگاه زمانی او در سرمایه‌گذاری. موارد زیر از جمله عوامل تأثیرگذار بر حد ضرر هستند:

• ‌فیبوناچی
• ‌ کف دوقلو
• امواج الیوت
• ‌‌الگوی سروشانه
• ‌‌الگوهای نموداری
• جابه‌جایی حد ضرر
• ‌خط روند حمایت مهم یا کف قیمتی سهم

نکات کلیدی در تعیین حدضرر

بیان نکته های کلیدی در مشخص کردن حدضرر

• در معاملات کوتاه‌مدت، حدضرر را روی محدوده‌‌ی حمایت و در موج نزولی قبلی قرار دهید (به شرطی که بین ۸ تا ‍۱۰ درصد باشد)
• در خریدهای میان‌مدت و بلندمدت، حد ضرر را روی محدوده‌ی حمایتی معتبر تعیین کنید (بین ۱۰ تا ۲۰ درصد پایین‌تر از قیمت خرید)
• چنانچه حد ضرر را در فاصله زیادی از قیمت خرید قرار دهید، باعث زیان بیشتر شما خواهد شد. (سهم خیلی دیر فروخته می‌شود)
• زمانی‌که مقاومت یک سهم شکسته شد و قیمت سهم در بالای محدوده مقاومتی تثبیت کردید، حد ضرر را روی مقاومت شکسته شده که حالا به عنوان حمایت عمل می‌کند قرار دهید.
• چنانچه در معاملات کوتاه مدت حد ضرر در فاصله کوتاهی از قیمت خرید قرار گیرد، ممکن است به دلیل نوسان زیاد قیمت، خروج زودهنگامی از بازار داشته باشید (یعنی سهامتان خیلی زود به فروش برسد.)
• افرادی که با دیدگاه بلندمدت سرمایه‌گذاری می‌کنند اعتقادی به تعیین حد ضرر ندارند. شما هم اگر به وضعیت بنیادی شرکت مطمئن هستید و قصد سرمایه‌گذاری بیش از ۹ ماهه دارید، می‌توانید اصلاً حد ضرر تعیین نکنید.
• همیشه به حد ضرری که تعیین شده عمل نمایید. اگر پس از عمل کردن به حد ضرر، رشد سهم شروع شد، نیازی نیست خودتان را ملامت کنید و از آن به بعد در تعیین حد ضرر دقت و مطالعه بیشتری انجام دهید. شما باید خوشحال باشید که براساس استراتژی‌تان معامله را انجام داده‌اید.

سخن آخر

در این مقاله از سایت آموزش چراغ راجع به مفهوم حد ضرر در بورس و نکاتی پیرامون آن صحبت کردیم. درست است که وجوه زیادی در بورس و معامله‌گری سهام وجود دارد، اما بسیار مهم است که برای انجام معاملات خود گذاشتن حد ضرر را فراموش نکنید. چراغ به عنوان نسل جدیدی از پلتفرم‌های آموزش و استخدام در تلاش است تا با بیان نکات آموزشی مفید به شما در زمینه‌ی سرمایه‌گذاری و معامله در بورس کمک نماید برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید از ویدیوهای آموزش بورس در سامانه استفاده نمایید.

حد ضرر یا استاپ لاس چیست؟

افرادی که با دید میان مدت و یا کوتاه مدت اقدام به سرمایه گذاری میکنند، معمولا برای شناسایی زمان خروج خود از حد ضرر و یا حد سود استفاده میکنند. این افراد معمولا از انواع تحلیل تکنیکال بهره برده و.

استاپ لاس یا حد ضرر در بورس

حد ضرر

افرادی که با دید میان مدت و یا کوتاه مدت اقدام به سرمایه گذاری میکنند، معمولا برای شناسایی زمان خروج خود از حد ضرر و یا حد سود استفاده میکنند. این افراد معمولا از انواع تحلیل تکنیکال بهره برده و با استفاده از اصول آن برای میزان ضرر و یا سود خود محدوده هایی را مشخص می کنند. که در این صورت هدف از خروج، افزایش سود و یا کاهش ضرر میباشد.

به عنوان مثال شخصی با دید کوتاه مدت اقدام به خرید سهمی در قیمت 1000 تومان میکند و با استفاده از تحلیل تکنیکال مشخص میکند قیمت این سهم قرار است تا 1285 تومان رشد کند. او تصمیم میگیرد پس از رسیدن قیمت به 1285، بلافاصله سهام خود را فروخته و از معامله خارج شود ،بنابر این حد سود او 1285 میباشد ،همچنین مشخص می کند تا در صورتی که قیمت سهم به زیر 900 تومان برسد هم از سهم خارج شود تا بیش از این ضرر نکند. در این صورت حدضرر او 450 تومان میباشد.

چه عواملی در تعیین حد ضرر تاثیر گذار هستند؟

عوامل زیادی در تعیین این مورد موثر میباشند. برای مثال دید زمانی سرمایه گذار و یا میزان ریسک پذیری او. اما به طور کلی تعیین حدضرر به عوامل زیر بستگی دارد.

• استراتژی معاملاتی شخص در خرید و فروش
• تایم فریم معاملاتی فرد
• بازار هدف و ویژگی های معاملاتی بازار هدف
• ‌ریسک پذیر بودن تریدر
• نواحی حمایتی و مقاوتی صحیح در نمودار قیمتی
• سطوح صحیح و کاربردی فیبوناچی
• ‌جابه‌جایی حد ضرر به سمت تارگت در جهت حفظ سود

در مقاطعی با توجه به روند قیمت سهم، ما میتوانیم حدضرر خود را جا به جا کنیم و آن را بالاتر در معاملات خرید و یا پایینتر در معاملات فروش ببریم. برای مثال سهمی را روی قیمت 300 تومان خریده و حد ضرر را در نقطه 280 تومان می گذاریم. در صورتی که قیمت سهم رشد کرده و به عدد 430 تومان رسید، ما حدضرر را جا به جا کرده و بالاتر می بریم. برای مثال آن را در نقطه 400 تومان می گذاریم.

نکته‌هایی اصولی در تعیین حد ضرر که باید همواره به یاد داشته باشید

همیشه به یاد داشته باشید تنها و تنها و تنها دوست و یاری کننده شما در بازار های مالی استاپ لاس یا حد ضرر صحیح است ،این دستیار معامله گری شما همانند یک چاقوی دو لبه عمل میکند و اگر به درستی استفاده نشود همانقدر به ضرر شما کار خواهد کرد!

ما به این دلیل حدضرر قرار می دهیم تا در صورتی که قیمت سهم افت کرد و به پایینتر از حدضرر رسید، سهم را فروخته و بیش از این ضرر نکنیم. .‌

کاهش سود نیز نوعی ضرر است. بنابراین در صورتی که قیمت سهم افزایش پیدا کرد، حدضرر را نیز باید افزایش دهیم تا دچار کاهش سود نشویم.

یکی از اشتباهات متداول و زیان بار، تغییر حد ضرر بدون دلیل منطقی و فنی است. به این صورت که سرمایه گذار با نزدیک شدن قیمت به حدضرر، آن را حذف کرده و یا تغییر می دهد تا ضررش کمتر شده یا جبران شود!

“شاید در موارد معدودی منجر به کاهش یا جبران ضرر شود اما در بلندمدت فقط سبب از بین رفتن استراتژی و برنامه معاملاتی شما می شود”

حدضرر حداکثر باید به اندازه 10 درصد مبلغ خرید شما باشد. در واقع شما نباید بیش از 10 درصد مبلغ خریدتان را از دست بدهید.

حدضرر نباید فاصله خیلی زیاد یا خیلی کم باید قیمت خریدتان داشته باشد.

اگر شاخص و روند بازار رو به صعود باشد، پس از رسیدن به حدسود، سهام خود را نمی فروشیم و فقط حد را تغییر می دهیم. اما اگر قضیه برعکس بود و وضعیت بازار نزولی بود، پس از رسیدن به حدسود یا باید کل سهام را بفروشیم و یا قسمتی از آن را با سود فروخته و برای باقیمانده آن حد ضرر شناور (trailing stop) تعریف کنیم.

برای تعیین حدضرر دیدگاه زمانی سرمایه گذار بسیار اهمیت دارد چرا که تعیین آن برای معاملات بلندمدت با کوتاه مدت تفاوت دارد.

در صورتی که سهم مقاومت خود را شکسته و بالای آن تثبیت شد، حد ضرر را بر روی مقاومت قرار دهید. چرا که حالا این مقاومت به عنوان یک حمایت عمل می کند.

حد ضرر یا stop-loss در بازار مالی فارکس به چه معناست؟

اگر اندک اطلاعاتی از بازارهای مالی داشته باشید یا با افرادی که در این بازارها فعالیت دارند در ارتباط بوده باشید، بدون شک بسیار این عبارت را شنیده‌اید: حد ضرر یا stop-loss. اما مفهوم حد ضرر چیست و چه کارایی در بازار فارکس دارد؟

همانطور که از اسمش پیدا است، حد ضرر یعنی تعیین حد یا محدودیت برای ضرر. حد ضرر تعیین می‌شود تا بدون نیاز به حضور شما معامله‌ای در بازار بسته شود. در حقیقت حد ضرر به منظور کاهش ضررهای احتمالی یک معامله‌گر در بازار فارکس است. با تعیین حد ضرر معامله‌ی شما بعد از رسیدن به یک قیمت مشخص بسته می‌شود.

در این مطلب می‌خواهیم به طور کامل و روشن به تعریف و چگونگی محاسبه‌ی حد ضرر در بازار فارکس بپردازیم. اگر شما هم می‌خواهید به جمع معامله‌گرهای حرفه‌ای فارکس که سودهای زیادی می‌کنند بپیوندید، تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

اهمیت مفهوم حد ضرر در Forex

همانطور که اشاره کردیم حد ضرر سفارشی (اردر) است که معامله‌گر از طریق بروکر برای کاهش ضرر خود می‌گذارد. این سفارش در دو موقعیت خرید و فروش قابل اجرا است. با تعیین این اردر دیگر تحت تأثیر احساسات نخواهید بود. ضمن اینکه نیازی به نظارت لحظه به لحظه‌ی بازار ندارید و این موضوع به ویژه برای کسانی که فعالیت در بازار فارکس جزو شغل اصلی آن‌ها نیست، اهمیت زیادی دارد.

بازار فارکس همچون دیگر بازارهای مالی روند ثابتی ندارد و همین عدم ثبات است که می‌تواند سود و ضررهای بازارهای مالی را شکل دهد. بدون این بالا و پایین‌های بازار هیچ سود و ضرری در کار نخواهد بود. هر چند با داشتن دانش‌های تکنیکال و تحلیلی تا حدی می‌توان پیش‌بینی‌هایی داشت اما حتی اگر 99 درصد از پیش‌بینی‌های خود مطمئن باشید، باید این را به خاطر بسپارید که هیچ چیز قطعی نیست و تعیین حد ضرر هم برای همین یک درصد عدم قطعیت است.

همین یک درصدر ناشناخته‌ در مورد آینده‌ی بازار باعث شده که هر معامله‌ای در فارکس یک ریسک به حساب بیاید و اهمیت تعیین حد ضرر کسی در این بازار به سود خواهد رسید که بتواند مدیریت ریسک داشته باشد. همانطور که در مقاله‌‌ی «مدیریت ریسک در بازار فارکس چگونه است» خواندیم، تعیین حد ضرر یکی از استراتژی‌های مدیریت ریسک است.

حالا که با اهمیت تعیین حد ضرر در forex آشنا شدیم، با هم ببینیم که محاسبه‌ی آن به چه نحوی خواهد بود.

چگونه برای معاملات خود در فارکس حد ضرر تعیین کنم؟

اردر stop-loss در فارکس توسط تریدرها گذاشته می‌شود تا ضرر خود را در معاملات کم کرده یا سود خود را حفظ کنند. هر بار که معامله‌ای در بازار فارکس دارید، در پلتفرم متاتریدر می‌توانید گزینه‌ی سفارش stop-loss را ببینید. این سفارش یا اردر قابل تغییر است اما توصیه می‌کنیم با فکر عمل کنید و یک بار عمل کنید. در دام احساسات و هیجانات نیفتید که اینگونه تعیین حد ضرر کمکی به شما نخواهد کرد. بهترین میزانی که می‌توانید برای حد ضرر خود در نظر بگیرید، در ریسک قرار دادن یک تا دو درصد از سرمایه‌تان است. یعنی اردر stop-loss خود را به گونه‌ای تعریف کنید که اگر سرمایه‌ی شما در معامله به مقدار مشخصی، یک تا دو درصد، کاهش یافت، معامله بسته شده و از ضررهای بیشتر جلوگیری شود.

محاسبه‌ی سود و ضررها در فارکس همانطور که می‌دانید بر اساس پیپ است و محاسبه‌ی دلاری پیپ بستگی به این دارد که حجم معامله‌های شما (مقدار لات) چقدر است.

بگذارید با مثالی این موضوع یعنی مفهوم حد ضرر در فارکس را مشخص‌تر کنیم. تصور کنید معامله‌ای که در بازار انجام داده‌اید روندی نزولی دارد و شما در حال ضرر هستید، در این شرایط شما اردر stop-loss خود را روی 5 پیپ تنظیم می‌کنید. یعنی تنظیم می‌کنید که اگر سرمایه‌ی فعلی شما که در معامله هست، تا 5 پیپ کاهش یافت، معامله در همان نقطه بسته شود یعنی بیشتر از 50 دلار از سرمایه‌تان کم نشود.

حد ضرر برای سود هم می‌تواند تعریف شود یعنی اگر انتظار شما از معامله‌ای 5 پیپ سود است، اردر حد ضرر خود را 5 پیپ بیشتر از مقدار خریدتان می‌گذارید و زمانی که 5 پیپ سود کردید، معامله بسته می‌شود.

چه زمانی باید اردر stop-loss را تعیین کرد؟

سفارش stop-loss در هر مرحله‌ای از معامله می‌تواند گذاشته شود ولی بیشتر معامله‌گرها در همان ابتدای معامله برای جلوگیری از ضرر از این سفارش استفاده می‌کنند. همچنین زمانی که معامله‌ای به سود متوسطی رسید، تریدرها معمولاً حد ضرر را تغییر می‌دهند تا بخشی از سود معامله حفظ شود

مقدار تعیین حد ضرر را می‌توانید به دو روش به دست آورید:

1. با توجه به پیپ‌های تحت ریسک
2. با توجه به دلارهای تحت ریسک

در نظر گرفتن دلارهای تحت ریسک اطلاعات دقیق‌تری را در اختیارتان قرار می‌دهد چرا که به طور واضح مبلغی که در حسابتان تحت ریسک است را نشان می‌دهد. برای به دست آوردن میزان دلار‌های تحت ریسک باید بدانید که چه میزان پیپی تحت ریسک است. علاوه بر این باید اندازه‌ی موقعیت خود را بدانید. البته مقدار پیپ‌های تحت ریسک هم اهمیت دارند اما بهتر است از آن‌ها به عنوان اطلاعات کمکی استفاده کنید.

نکته‌های آخر

میزان ریسک پذیری شما و حد ضررتان در معامله‌های مختلف می‌تواند متغیر باشد اما حتماً میزان ریسک خود را محاسبه کنید. دلارهایی که تحت ریسک هستند باید بخشی از موجودی شما باشند نه تمام آن. در بهترین حالت مبلغی که در معاملات در ریسک قرار می‌دهید باید حداکثر دو درصد از سرمایه‌تان باشد. در غیر اینصورت ممکن است ضررهای بزرگی را متحمل شوید.

حد ضرر یا استاپ لاس (stop loss) چیست؟

ورود به بازار سرمایه پیش‌نیازهایی دارد. اولین و مهمترین آن، سنجش میزان ریسک‌پذیری سهامدار است. بارها از تریبون‌های مختلف عنوان شده است که سرمایه‌گذاری در بازار بورس و اوراق بهادار دارای ریسک است. سهامدار باید بداند سود و ضرر دو روی یک سکه سرمایه‌گذاری است و حد ضرر یا استاپ لاس سرمایه‌گذاری خود را بشناسد.

هنگامی‌که قیمت برخلاف انتظار ما حرکت می‌کند، اگر به موقع از بازار خارج شویم از گسترش زیان جلوگیری و سرمایه خود را حفظ می‌کنیم. بسیاری از معامله‌گران تازه‌کار به صورت احساسی و بدون در نظر گرفتن قواعد انجام یک معامله موفق، تصمیم‌گیری می‌کنند. نهایتا نیز زیان‌های هنگفت می‌بینند و از بازار بورس متنفر می‌شوند! در این مقاله علاوه بر توضیح چیستی حد ضرر، روش‌های محاسبه آن را نیز با هم مرور می‌کنیم.

منطور از حد ضرر چیست؟

‌افرادی که با مطالعه و شناخت از بازار مورد نظر و توجه به میزان سرمایه خود، سرمایه‌گذاری می‌کنند به ‌طور حتم برای خود اهداف قیمتی تعیین کرده‌اند. این اهداف شامل مواردی از جمله قیمت خرید، قیمت فروش، مقدار سود و مقدار زیان است. برای سرمایه گذاری در بورس باید ابتدا انتظارات خود را تعریف کنیم و به سوالاتی نظیر زمان ورود یا خروج در یک سهم، سود مورد انتظار و میزان ضرری که حاضر به پذیرش آن هستیم، پاسخ دهیم.

تشخیص قیمت و زمان فروش سهام، نیاز به تجربه و اطلاعات کافی دارد. برای حفظ سرمایه و رسیدن به سود، لازم است قبل از خرید هر سهمی روندها، مقاومت‌ها، حمایت‌ها، وضعیت بنیادی و… سهم را بررسی کنیم.

با بررسی کامل یک سهم، این انتظار وجود دارد که قیمت سهم صعودی باشد و به سود مورد نظر برسد. حال اگر بعد از خرید برخلاف انتظار ما قیمت سهم کاهش یافت، به این معنی است که یا در محاسبات خود اشتباه کرده‌ایم یا بر خلاف روند بازار وارد شده‌ایم و تحلیل درستی از سهم نداشته‌ایم. در این وضعیت، دو راه پیش روی ما قرار دارد:

باقی ماندن در سهام بدون هیچ برنامه‌ای تا زمانی که به قیمت مورد نظر ما برسد، ریسک زیادی دارد و می‌تواند منجر به از دست رفتن بخش اعظمی از سرمایه شود.

خروج از سهام بعد از تحمل مقداری کاهش، منطقی‌تر به نظر می‌رسد؛‌ یک سرمایه‌گذار حرفه‌ای با بررسی کامل سهم را می‌خرد و حد سود و زیان را تعیین می‌کند. در صورتی که به سود مورد نظر دست یافت یا سهم به مقاومت خود رسید، از سهم خارج می‌شود. زیرا هیچ سهمی برای همیشه حالت صعودی نخواهد داشت. ولی اگر سهام به جای رشد، افت کرد و به حد ضرر رسید؛ بلافاصله باید از سهم خارج شد.

حد ضرر ابزاری است که سرمایه‌گذاران به کمک آن می‌توانند در صورتی‌که سود مورد انتظار محقق نشد، از ضرر بیشتر و از بین رفتن اصل سرمایه خود جلوگیری کنند.

امکان دارد بعد از فروش، سهم روند صعودی بگیرد. در این صورت نباید به این فکر کنیم که شاید بهتر باشد، حد سود یا حد ضرر نداشته باشیم زیرا عدم تعیین حد سود و حد ضرر به معنی نداشتن برنامه برای سرمایه‌گذاری و عدم ‌مدیریت سرمایه و ریسک است.

اگر بازار بورس روند نزولی داشته باشد، لازم است حد ضرر کل بازار در نظر گرفته شود و تا زمان بازگشت بازار به روند طبیعی، نباید معامله کرد. در این حالت باید از سهامی که به حد ضرر هم نرسیده خارج شویم.

برای حفظ سرمایه پیش از انجام هر معامله باید حد ضرر مناسب را پیدا کنیم و به آن پایبند باشیم. پایبندی به حد ضرر یعنی در صورت رسیدن قیمت به آن نقطه، معامله بدون هیچ‌گونه تردیدی بسته شود. سرمایه‌گذاری موفق است که بتواند زیان خود را به حداقل برساند.

مزیت تعیین حد ضرر چیست؟

برای توضیح کاربرد حد ضرر با یک مثال شروع می‌کنیم. فرض کنید سهمی را خریداری کرده‌اید و قیمت آن رو به کاهش است. چنانچه قیمت سهم مورد نظر پس از یک سال دوباره به قیمت اولیه بازگردد، شما از نظر معاملاتی ضرر یا زیانی متحمل نشده‌اید اما از نظر سرمایه‌گذاری این فرآیند برای شما هزینه فرصت سرمایه‌گذاری در این یک سال ایجاد کرده ‌است. به این معنا که فرصت‌های سرمایه‌گذاری را در موقعیت‌های سودآور دیگر از دست داده‌اید. با این توضیح یکی از مزیت‌های اصلی حد ضرر را علاوه ‌بر جلوگیری از افزایش زیان، می‌توانیم جلوگیری از خواب سرمایه نیز بدانیم.

نحوه محاسبه حد ضرر

‌روش‌های متعددی برای محاسبه حد ضرر وجود دارد. بعضی از این روش‌ها با توجه به فاصله قیمتی از نقطه خرید سهام است و بعضی توسط اندیکاتورها و ابزار تحلیل تکنیکال. در ادامه به بررسی چند مورد از پرکاربردترین روش‌های محاسبه حد ضرر می‌پردازیم:

• حد ضرر ثابت
• حد ضرر مکانیکال
• حد ضرر تکنیکال و ترسیمی

حد ضرر ثابت‌

در روش تعیین حد ضرر ثابت، معامله‌گر مقدار مشخصی را به ‌عنوان حد ضرر در نظر می‌گیرد و زمانی‌که قیمت به آن نقطه رسید، اقدام به فروش می‌کند. در این روش حد ضرر به دو صورت محاسبه می‌شو:.

‌۱– مقدار ثابت عددی: در روش مقدار ثابت عددی، معامله‌گر عدد ثابتی را به عنوان حد ضرر تعیین می‌کند. به عنوان مثال حد ضرر ۲۰ هزار تومانی را برای خرید خود در نظر می‌گیرد و هر زمان که قیمت سهم به اندازه ۲۰ هزار تومان نسبت به قیمت خرید کاهش یافت، اقدام به فروش می‌کند.
‌۲– مقدار ثابت درصدی: در این روش معامله‌گر درصد ثابتی از قیمت خرید را ملاک محاسبه حد ضرر قرار می‌دهد و ‌زمانی ‌که قیمت سهم از مبلغ درصدی تعیین شده پایین‌تر رفت، از معامله خارج می‌شود. به عنوان مثال اگر سهمی را ۵۰۰ تومان خریداری کرده باشیم و حد ضرر را ۱۰ درصد در نظر بگیریم، با رسیدن به قیمت ۴۵۰ تومان باید سهم را بفروشیم.

‌چند نکته درباره تعیین حد ضرر به شیوه درصد ثابت:

• قانون۸درصدی: برخی معتقدند معمولا سهامی که به خوبی و بر اساس تجزیه و تحلیل دقیق بنیادی و تکنیکال انتخاب شده و در زمان و قیمت مناسب آن را خریداری کرده باشیم، به ‌ندرت با کاهش ۸ درصدی نسبت به قیمت خرید مواجه می‌شود. بنابراین هرگاه سهام شما بیش از ۸ درصد از قیمت خرید خود را از دست داد، باید از معامله خارج شوید و بدانید چیزی در استراتژی معاملاتی شما اشتباه است.
• محدوده ۵ الی ۱۵ درصدی: از معمول‌ترین محدوده‌هایی که برای تعیین حد ضرر در نظر گرفته می‌­شود، محدوده ۵ الی ۱۵ درصدی نسبت به قیمت خرید سهام است. البته محدوده کاملاً یکسانی برای همه سرمایه‌گذاران وجود ندارد اما اغلب بازه‌ در نظر گرفته ‌شده برای حد ضرر، بین ۵ تا ۱۵ درصد از قیمت خرید است.
• تفاوت رفتار سهم با وضعیت بازار: در دوران پس از خرید، رفتار سهم نسبت به کل بازار و صنعت باید مورد توجه قرار گیرد. چنانچه سهام شما در بازار در حال رشد، در جای خود باقی بماند (اصطلاحاً به این حالت درجازدن می­‌گویند) این می‌تواند یک هشدار باشد. بنابراین اگر رشد سهام شما در مقایسه با رشد بازار ناچیز است، باید سهام را بار دیگر مورد مطالعه قرار دهید، حتی زمانی‌که ۸ درصد از قیمت خرید شما پایین­‌تر نیامده باشد. چرا که داشتن چنین سهمی برای شما هزینه فرصت به ‌همراه خواهد داشت.

حد ضرر متحرک یا شناور

‌تغییر موقعیت حد ضرر به نقطه ای بالاتر یا پایین‌تر، به معنی تعیین حد ضرر متحرک یا شناور یا متغیر است. به عنوان مثال زمانی‌که یک سهم را روی قیمت ۲۵۰ تومان می‌خریم، حد ضرر را برای آن در نقطه ۲۳۰ تومان قرار می‌دهیم. چنانچه قیمت سهم افزایش یافت و به نقطه ۳۳۰ تومان رسید، حد ضرر را در نقطه بالاتری مثلا روی قیمت ۳۰۰ تومان قرار می‌دهیم. به این فرآیند، تغییر حد ضرر با توجه به روند قیمت سهام گفته می‌شود.

حد ضرر مکانیکال

‌در روش‌های تعیین حد ضرر به شیوه مکانیکال، برای محاسبه و تعیین نقطه ضرر از اندیکاتورها استفاده می‌شود. در اینجا نگاهی مختصر به روش‌های مورد استفاده در این شیوه داریم. برای مطالعه بیشتر و کامل­‌تر، می‌توانید به منابع تخصصی‌تر در حوزه محاسبه حد ضرر مراجعه کنید:
‌۱- روش پارابولیک سار(Parabolic SAR): در این شیوه از ترسیم نمودار برای محاسبه و تعیین حد ضرر استفاده می‌شود.

‌۲- میانگین متحرک(Moving Average): در این روش از میانگین متحرک که قیمت سهام را در یک دوره زمانی نشان می‌دهد، استفاده می‌شود.

‌حد ضرر تکنیکال و ترسیمی

‌برای تعیین حد ضرر به روش تکنیکال از ابزارهای ترسیم نمودار که در تحلیل تکنیکال موجود است استفاده می‌شود. برای مطالعه کامل‌تر این روش می‌توانید به کتب و منابع موجود در تحلیل تکنیکال مراجعه کنید. از آن جا که قیمت آخرین معامله مدام در حال تغییر است، معمولا برای محاسبه حد ضرر، قیمت پایانی را مبنا قرار می­‌دهند. البته گاهی سرمایه‌گذارانی که با هدف نوسان‌گیری معامله می‌کنند، مبنای محاسبه خود را قیمت آخرین معامله قرار می‌دهند.‌

برای تعیین حد ضرر در یک معامله دو عامل مهم باید در نظر گرفته شود. یکی از این عوامل حجم معامله و دیگری قیمت سهام است. چنانچه حجم معامله به مقدار مشخصی برسد و قیمت از یک حد تعیین شده‌ای کمتر شود، حد ضرر فعال می‌شود. در نتیجه برای فعال شدن حد ضرر تنها رسیدن به حجم مشخصی یا رسیدن قیمت به محدوده حد ضرر کافی نبوده و این دو شرط باید به صورت هم‌زمان برقرار شود.

‌از جمله عوامل موثر بر تعیین حد ضرر، می‌توانیم به ویژگی‌های سرمایه‌گذار از نظر ریسک‌پذیری و دیدگاه زمانی او در سرمایه‌گذاری اشاره کنیم. اما به صورت کلی عوامل تاثیرگذار بر این فرآیند را می‌توان موارد زیر در نظر گرفت:

• ‌خط روند حمایت مهم یا کف قیمتی سهم
• ‌فیبوناچی
• ‌امواج الیوت
• ‌الگوهای نموداری
• ‌کف دوقلو
• ‌الگوی سروشانه

نکات مهم در تعیین حد ضرر

‌قانون کلی برای تعیین حد ضرر وجود ندارد اما نکات قابل توجهی هستند که برای تعیین آن باید در نظر گرفته شود. از جمله این موارد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:‌

• کم شدن سود هم نوعی ضرر است، بنابراین زمانی‌که قیمت سهام بالا رفت حد ضرر را نیز باید متناسب با قیمت افزایش داد.‌
• یکی از رایج‌ترین اشتباهات، تغییر حد ضرر بدون دلیل فنی و منطقی است. گاهی اوقات با نزدیک شدن قیمت به حد ضرر، معامله‌گر اقدام به تغییر یا حذف آن می‌کند و منتظر کمتر شدن یا از بین رفتن زیان می‌ماند. با وجود اینکه ممکن است در مواردی این حرکت موجب جبران یا کمتر شدن زیان شود، اما در بلندمدت نتیجه‌ای جز از بین رفتن برنامه و استراتژی سرمایه‌گذاری نخواهد داشت.‌
• حد ضرر نباید بیشتر از ۱۰ درصد مبلغ خرید باشد. به این معنا که بیش از ۱۰ درصد مبلغ خریدتان را نباید از دست دهید.‌
• حد ضرر را نباید با فاصلهخیلی زیاد یا خیلی کم از قیمت خرید قرار دهید.
• اگر روند بازار و شاخص صعودی باشد، بعد از رسیدن به حد سود، بدون این که سهم را بفروشیم فقط حد ضرر را تعریف می‌کنیم؛ ولی اگر روند بازار نزولی و شاخص در حال اهمیت تعیین حد ضرر اصلاح باشد، باید بعد از رسیدن به حد سود، یا به طورکامل از سهم خارج شویم یا بخشی از سهام را با سود بفروشیم و برای مابقی، حدضرر شناور (trailing stop) در نظر بگیریم.
• در تعیین حد ضرر، افق زمانی سرمایه‌گذاری بسیار حائز اهمیت است. حد ضرر برای معاملات کوتاه‌مدت با حد ضرری که برای معاملات اهمیت تعیین حد ضرر بلندمدت تعریف می‌شود، متفاوت است.
• در معاملات کوتاه‌مدت، حد ضرر را روی محدوده‌ حمایت در موج نزولی قبلی قرار دهید (به شرطی که بین ۸ تا ۱۰ درصد باشد).‌
• حد ضرر را در خریدهای میان‌مدت و بلندمدت روی محدوده حمایتی معتبر تعیین کنید (بین ۱۰ تا ۲۰ درصد پایین‌تر از قیمت خرید)‌‌.
• وقتی مقاومت یک سهم شکسته شد و قیمت سهم در بالای محدوده مقاومتی تثبیت شد، حد ضرر را روی مقاومت شکسته شده، که حالا به عنوان حمایت عمل می‌کند، قرار دهید.

سخن آخر

‌یکی از بارزترین تفاوت‌های معامله‌گران موفق با سایر معامله‌گران، نحوه برخورد آن‌ها در شرایط نامطلوب بازار است. زمانی ‌که قیمت برخلاف انتظار ما حرکت می‌کند، اگر به موقع از بازارخارج شویم، می‌توانیم از زیان جلوگیری و اصل سرمایه را حفظ کنیم.
تعیین حد ضرر یا استاپ لاس (stop loss)، از ملزومات تبدیل شدن به یک سرمایه‌گذار موفق است. برای این کار باید به روند بازار، نوع سهام، شخصیت مالی و میزان ریسک‌پذیری خود توجه کنیم و هیچ قانون کلی در این زمینه وجود ندارد اما نکات و روش‌هایی هستند که برای تعیین حد زیان موثر و منطقی و انجام معاملات حرفه‌ای، به ما کمک می‌کنند. در این مقاله ابتدا بررسی کردیم که حد ضرر چیست و در نظر گرفتن آن چه مزایایی دارد و سپس به بررسی انواع حد ضرر شامل ثابت، شناور، مکانیکال و تکنیکال پرداختیم.