عمدهترین علت مراجعه دانشجویان دانشگاه تهران به مراکز مشاوره
رئیس مرکز مشاوره دانشگاه تهران گفت: مشکلات ارتباطی و خانوادگی دو مساله اصلی بود که دانشجویان در سال گذشته به دلیل اینها به مرکز مشاوره مراجعه کردند.
به گزارش « خبرنامه دانشجویان ایران » به نقل از مهر، حمید پیروی با اشاره به دلایل مراجعه دانشجویان دانشگاه تهران به مرکز مشاوره این دانشگاه در سال گذشته گفت: مشکلات ارتباطی و خانوادگی دو مساله اصلی بود که دانشجویان در سال گذشته به آن دلیل به مرکز مشاوره مراجعه کردند.
وی ادامه داد: مشکلات خانوادگی دانشجویان به ارتباط بین دانشجو و خانوادهاش به ویژه پدر و مادر باز می گردد همچنین به روابط بین فردی دانشجو با دانشجو، دانشجو با دوست و یا غیر همجنس مربوط می شود. این موارد از جمله مواردی بودند که مراجعه کننده زیادی داشتند.
رئیس مرکز مشاوره دانشگاه تهران یادآورشد: مشکلات تحصیلی از دیگر مسائلی بود که دانشجویان به آن دلیل به مرکز مشاوره دانشگاه مراجعه می کردند که آن نیز بیشتر به عدم انگیزه، اهمال کاری و بخشی هم به کمال طلبی دانشجو باز می گردد.
وی در ادامه به یکی از برنامه های مرکز مشاوره دانشگاه تهران اشاره کرد و افزود: از برنامه های مرکز مشاوره دانشگاه تهران این است که بتواند در ارائه خدمات مددکاری سرعت کار را افزایش داده و تسهیلات ویژه ای را ارائه دهد که دراین زمینه اپ مددکاری طراحی شده و خیلی کمک کرده است که خدماتی که دانشگاه در اخیار دانشجو قرار می دهد هدفمند تر شود.
مسائل حقوقی فارکس
در حال حاضر و با پیشرفت تکنولوژی بازار ها نیز شکل و شمایل جدیدی به خود گرفته است. یکی از این بازارهای جهانی، فارکس است.
با توجه به جدید بودن این بازار، مسائل حقوقی جدیدی نیز در این خصوص پیش رو است.
گروه وکلای آسا در این مقاله به مسائل حقوقی فارکس پرداخت است.
فارکس چیست؟
واژه Forex از تلفیق Foreign Exchange Market برگرفته شده که به معنی بازار تبادل ارزهای خارجی است.
در این بازار اشخاص به مبادله و خرید و فروش ارزهای مهم دنیا میپردازند.
فارکس یک بازار تلقی میشود و در واقع بزرگترین و شناورترین بازار مالی دنیا است که معاملات در آن روزانه از چندین تریلیون دلار تجاوز میکند.
بر خلاف بازار بورس و بازارهای سنتی که در هر کشور محل مشخصی دارد، فارکس هیچگونه مقر و محل فیزیکی مشخص و متمرکزی ندارد و از طریق اینترنت ارزها و طلا مبادله میشود. از این رو فارکس را بازاری فرا بورسی نیز مینامند.
فارکس چه زمانی تاسیس شد؟
بازار فارکس از سال 1971 میل ادی ایجاد شد.
ولیکن تا سالها مورد استقبال قرار نگرفت تا اینکه در سال 1998 میلادی با رشد و پیشرفت اینترنت و تکنولوژی رشد و توسعه پیدا کرد.
در حال حاضر نرخ ارزها و طلا در اکثر کشورهای جهان توسط مبادله کنندگان در فارکس مشخص میشود و از فارکس به عنوان مرجعی برای مشخص شدن نرخ برابری ارزها با یکدیگر استفاده میشود.
شروع و پایان فارکس
این بازار در ساعت ۱:۳۰ بامداد دوشنبه به وقت تهران در نیوزلند آغاز و در ساعت ۱:۳۰ بامداد روز شنبه به وقت تهران در غرب آمریکا بسته میشود.
ویژگیهای منحصر به فرد بازار فارکس
بازار فارکس یکسری ویژگیهای خاصی دارد که در هیچ بازار سنتی و بورسی وجود ندارد.
این ویژگیها باعث جذب سرمایه داران به این بازار شده است.
برخی از این ویژگیها عبارتند از:
1- امکان معامله در 24 ساعت شبانه روز
بازار فارکس هر هفته روز 2 شنبه باز شده و تا جمعه به صورت 24 ساعت بدون تعطیلی، امکان فعالیت در آن وجود دارد.
این در حالی است که بازار بورس در یک ساعات مشخصی باز شده و چند ساعت بعد بسته میشود. این ویژگی بازار فارکس برای مشتریان این امکان را فراهم میکند تا بعد از ساعات کاری خود به فعالیت در این بازار بپردازند.
2- امکان معامله در هر نقطه از دنیا
با توجه به اینکه فارکس محل مشخصی ندارد، در هر نقظه از دنیا با دسترسی به اینترنت جهانی، میتوان به معامله پرداخت.
3- امکان استفاده از حساب آزمایشی رایگان
برای اشخاص مبتدی این امکان وجود دارد که با باز کردن یک حساب آزمایشی علاقمندی خود به این بازار را آزمایش کنند.
4- هزینه بسیار کم برای انجام معاملات.
5- معامله کنندگان در بازار فارکس در هر لحظه میتوانند تصمیم به خرید و یا فروش بگیرند.
6- عدم نیاز به پرداخت مالیات و عوارض خرید و فروش ارز.
7- فرصتهای بی شمار معاملاتی.
معامله کننده در فارکس میتواند در هر لحظه معامله کند. مثلا دلار خود را فروخته، یورو یا پوند یا طلا و … خریداری نماید.
نحوه معامله در بازار فارکس چگونه است؟
معامله در این بازار، مانند بازار بورس توسط اشخاص صورت میگیرد.
تراکنشها و افتتاح حساب کاربری توسط کارگزاریها انجام میشود که از طریق یک کانال بین بانکی به یکدیگر متصل شده و نقش واسطه بین خریدار و فروشنده را ایفا میکنند.
کارگزار در واقع شخص یا شرکتی است که واسطه یک معامله میشود و حق الزحمه یا کمیسیون خود را دریافت میکند.
بر اساس بند 14 ماده 1 قانون بازار اوراق بهادار کارگزار به شرح زیر تعریف شده است: “کارگزار/ معاملهگر شخص حقوقی است که اوراق بهادار را برای دیگران و به حساب آنها و یا به نام و حساب خود معامله میکند.“
شرکتهای کارگزاری انجام مبادلات ارزی، زیر نظر نهادهای نظارتی (رگولاتوری) فعالیت مینمایند.
با توجه به ماهیت غیر متمرکز بازار فارکس، این سازمانها با وضع قوانین و پیگیری فعالیتهای کارگزاران، سعی دارند از بروز مشکلات و تخلفات گوناگون توسط آنها جلوگیری نمایند.
لازم به ذکر است که خود این نهادها، تحت نظارت دستگاه اقتصادی کشورهای مبدأ هستند.
وضعیت کارگزاری فارکس در ایران
در حال حاضر در کشور ما مجوز کارگزاری در فارکس برای هیچ شرکتی صادر نشده است و هیچ شرکتی حق انجام کارگزاری در فارکس را ندارد.
بر طبق ماده 33 قانون بازار اوراق بهادار شروع به فعالیت کارگزاری، به هر شکل و تحت هر عنوان، منوط به عضویت در کانون مربوط و رعایت مقررات این قانون و آیین نامهها و دستورالعملهای اجرایی آن است.
همچنین بر طبق بند 1 ماده 49 قانون بازار اوراق بهادار:
هر شخصی که بدون رعایت مقررات این قانون تحت هر عنوانی به فعالیتهایی نظیر کارگزاری، معاملهگری یا بازارگردانی که مستلزم اخذ مجوز است مبادرت نماید یا خود را تحت هر یک از عناوین مذکور معرفی نماید به حبس تعزیری از یک ماه تا 6 ماه یا جزای نقدی معادل یک تا 3 برابر سود به دست آمده یا زیان متحمل نشده یا هر دو مجازات محکوم خواهند شد.
با توجه به ممنوعیت کارگزاری فارکس در ایران، اشخاصی که تمایل به سرمایهگذاری در این بازار را دارند باید به کارگزاریهای قانونی در کشورهای دیگر مراجعه کنند. البته کارگزاری برخی کشورها مانند امارات متحده عربی، با بهرهگیری از کارکنان فارسی زبان تلاش در جذب سرمایه ایرانیها و تسهیل معاملات آنها در بازار فارکس مینمایند.
آیا فعالیت در بازار فارکس طبق قوانین ایران جرم محسوب میشود؟
برای پاسخ گویی به این سوال ابتدا باید نسبت به فعالیت فارکس اطلاعاتی داشته باشیم. فارکس به طور کلی 2 فعالیت عمده دارد.
1- کارگزاری
2- انجام معامله
کارگزاری در فارکس جرم است؟
همانطور که گفته شد هیچگونه مجوزی برای فعالیت کارگزاری در بازار فارکس در ایران صادر نشده است.
لذا هرگونه اقدام به کارگزاری در بازار فارکس در ایران طبق قانون بازار اوراق بهادار جرم تلقی شده و مرتکب بر اساس ماده 49 قانون بازار اوراق بهادار، به حبس تعزیری از یک ماه تا 6 ماه یا جزای نقدی معادل یک تا 3 برابر سود به دست آمده یا زیان متحمل نشده یا هر دو مجازات محکوم خواهند شد.
انجام معامله در فارکس جرم است؟
با توجه به ماده 2 قانون مجازات اسلامی هیچ عملی جرم تلقی نمیشود مگر اینکه در قانون برای آن مجازات تعیین شده باشد.
در هیچ یک از قوانین جزایی کشور معامله در فارکس مبادله ارزی با ارز غیر همجنس دیگر جرم انگاری نشده است و صرفاً سازمان بورس در تاریخ 16/01/90 با صدور اعلامیه فعالیت تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در بازار فارکس را غیر قانونی اعلام کرده است.
در قسمتی از این اطلاعیه آمده است « بدین وسیله به اطلاع عموم هموطنان عزیز به ویژه صاحبان پس اندازها و فعالان بازار پول و سرمایه میرساند فعالیت تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی که با معرفی خود به عنوان یکی از فعالان بازار ارز خارجی (forex)، فرا بورس بینالملل و بورس های خارجی هموطنان محترم را در اقصی نقاط کشور به سرمایه گذاری در این گونه فعالیتها دعوت می کنند و مدعی سود آوری سرشار در این بازارها هستند، غیر قانونی است و هیچ گونه مجوزی از بانک مرکزی و سازمان بورس و اوراق بهادار دریافت نکرده اند.»
اولین سوالی که در اینجا مطرح میشود این است که:
آیا اساسا سازمان بورس اجازه وضع قانون برای ممنوعیت استفاده از فارکس را دارد یا خیر؟
یکی از مهم ترین مسائل حقوقی در خصوص این بازار، پاسخ گویی به این سوال مهم است.
واضح است که طبق قانون اساسی تنها مرجع قانونگذاری در مملکت همانا مجلس شورای اسلامی می باشد.
بنابراین سازمان بورس نمیتواند با یک اطلاعیه ، بخشی از حق و حقوق بدیهی مردم را از ایشان سلب نماید.
اطلاعیه سازمان بورس صرفا میتواند جنبه هشداردهنده داشته باشد و قاعدتا هیچ ارگان یا سازمانی به جز مجلس شورای اسلامی نمیتواند اطلاعیه ها و آیین نامه های اجرایی خودش را تحت عنوان قوانین جدیدالتاسیس به مخاطبان اعلام نماید.
به نظر میرسد سازمان بورس صرفاً در مقام اعلام جرم کارگزاران فارکس بوده است نه معاملهکنندگان و با توجه به اینکه سازمان بورس کشور حق جرم انگاری عملی را ندارد باید قائل به این شویم که فعالیت به عنوان معاملهکننده در بازار فارکس قانونی است.
آیا مبادله ارزی با ارز غیر همجنس دیگر فعالیت در فارکس هرمی است؟
سوالی که بسیار مطرح میشود و حتی کارشناسان و مقامات قضایی نیز در آن ابهام دارند، فعالیت هرمی در فارکس است.
فارکس یک بازار است و این بازار فعالیت هرمی ندارد.
ممکن است اشخاصی با تشکیل زنجیره انسانی، فعالیت هرمی در آن نمایند.
ولیکن این بازار به خودی خود هرمی محسوب نمیشود.
متاسفانه برخی فارکس را با گلدکوئست اشتباه گرفته و فعالیت این دو را یکی میدانند.
متاسفانه عدم آگاهی مردم نسبت به بازارفارکس (وحتی بورس تهران) باعث شد در ذهن بسیاری از مردم و حتی مسئولین چنین شایبهای ایجاد گردد.
که واقعا فارکس چیزی مانند گلدکویست است و مثلا یک شرکت هرمی است که اقدام به کلاهبرداری و جذب سرمایههای مردم میکند. در حالیکه مطلقا چنین تصوری صحیح نیست.
همانطور که بیان شد بازار فارکس در واقعیت صرفا چیزی همانند بازاربورس است و شرکت های گلدکویستی صرفا از نام و عنوان فارکس برای مقاصد خود سوء استفاده نمودند.
کما اینکه از نامهای دیگری نیز همچون لیزینگ یا بیمه نیز برای فریب مردم استفاده کردند اما این دلیل نمیشود که بخواهیم لیزینگ، بیمه و یا فارکس را بطور کل ممنوع اعلام کنیم.
استفتا از رهبری در خصوص فارکس:
نظر مقام معظم رهبری در خصوص فارکس:
از رهبر در خصوص شرعی بودن یا نبودن فعالیت در فارکس سوال شده است که سوال و پاسخ عیناً به شرح ذیل میباشد:
سوال: آیا بازار فارکس، که در آن معاملات ارز و طلا م موارد مشابه انجام میشود، از لحاظ شرعی جایز هست؟
پاسخ: مبادله ارزى با ارز دیگر که همجنس هم نیستند چنانچه منع قانونى در میان نباشد اشکال ندارد و سود حاصله نیز حلال است ولى اعتبار دادن کارگزاران به سرمایه معاملهگر اگر به عنوان قرض دادن به معاملهگر باشد که قهراً همراه با دریافت سود است، در این صورت چنین معاملهاى از طرف کارگزار براى معاملهگر صورت شرعى ندارد.
همانطور که ملاحظه میشود آیت الله خامنهای اعلام نمودند معامله در فارکس قانونی است.
البته مراجع دیگر همچون آیت الله سیستانی، آیت الله صافی گلپایگانی، آیت الله مکارم شیرازی و آیت الله نوری همدانی فعالیت در این باراز را مشروع ندانستند.
آیا فعالیت در فارکس غیر مشروع است؟
موضوع این بازار یک موضوع جدیدی است و در خصوص مسائل جدید نیازمند نظرات فقا و استفتا آنها است. قانونا عضویت و فعالیت در این بازار را منع نکرده است.
قانونا نیز اصل بر صحت و سلامت معاملات افراد است.
با توجه به استفا های اخذ شده در خصوص این بازار و همچنین عدم وجود منع شرعی صریح، به نظر می رسد فعالیت در این بازار غیر شرعی نیست.
جرم سرمایه گذاری در فارکس
همانطور که پیشتر گفتیم ، سرمایه گذاری به صورت شخصی در این بازار جرم نیست. تنها در صورتی فعالیت در این بازار جرم است که به صورت کارگذاری باشد.
نمونه رای فارکس که توسط گروه وکلا آسا اخذ شده است:
جهت مشاوره با وکیل متخصص فارکس، وکیل احسان عابدین، با ما همراه باشید. 22350512
مبانی نظری و پیشینه تحقیق نرخ ارز و تورم مبادله ارزی با ارز غیر همجنس دیگر 44 صفحه
فصل دوم پایان نامه نرخ ارز و تورم
مبانی نظری نرخ ارز و تورم
پیشینه تحقیق نرخ ارز و تورم
پیشینه داخلی نرخ ارز و تورم
پیشینه خارجی نرخ ارز و تورم
پیشینه پژوهش نرخ ارز و تورم
پیشینه نظری نرخ ارز و تورم
ادبیات نظری نرخ مبادله ارزی با ارز غیر همجنس دیگر ارز و تورم
چارچوب نظری نرخ ارز و تورم
این نوشتار مبانی نظری و پیشینه تحقیق نرخ ارز و تورم می باشد. در بخش اول چارچوب و مبانی نظری نرخ ارز و تورم تشریح می شود و در بخش دوم پیشینه نظری تحقیق نرخ ارز و تورم در پژوهش های داخلی و خارجی مورد بررسی قرار می گیرد.
نرخ ارز
قبل از هرگونه بحث ،ابتدا یادآور میشویم که پول رایج کشورهای خارجی برای یک کشور،ارز نامیده میشود. بهای پرداختی برای یک واحد از پول خارجی بر حسب پول رایج داخلی نرخ ارز و عمل تبدیل پول داخلی به پولهای مبادله ارزی با ارز غیر همجنس دیگر خارجی را تسعیر گویند .(روزبهان 1378،ص 243)
نرخ ارز از جمله شاخصهای اقتصادی در سنجش توان یک اقتصاد با دیگر اقتصادها است.در ایران به دلیل وابستگی سرمایه گذاری و تولید ملی به ارز و نیز وابستگی میزان ارز قابل تأمین به صادرات و قیمت نفت خام، نرخ ارز و امکان تأمین آن در اقتصاد کشور از اهمیت بالایی برخوردار است .نوسانات ناشی از قیمت و سیاستهای اقتصادی داخلی بر میزان ارز قابل تحصیل تاثیرگذاشته و موجب نوسان نرخ ارز میگردد.نرخ ارز همچنین به عنوان یک مؤلفه مهم ،تأثیر تعیین کننده در قیمت بهای تمام شده و قیمت فروش کالاها و خدمات در کشور داشته است به نحوی که افزایش آن موجب افزایش قیمت کالاها و خدمات میشود. از طرفی خود نیز از تورم داخل کشور و سیاستهای موجد نقدینگی و تقاضا متأثر میگردد و به صورت یک کالا متناسب با رشد نقدینگی و تورم ،نرخ آن افزایش مییابد.افزون بر آن نحوه انعکاس اظهارات مسئولان و مراجع اقتصادی و رسانههای عمومی راجع به ارز نیز موجب شده که نرخ ارز در افکار عمومی با توجه به تجربه آحاد مردم از ابزار حفظ ارزش سرمایه بودن ارز اهمیت یابد.بنابراین ضرورت دارد اتخاذ هرگونه سیاستی در زمینه نرخ ارز با استفاده ابزارها و سیایت های اقتصادی و درجهات توسعه و رونق اقتصادی کشور باشد(علیجانی،1390)
مفهوم نرخ ارز
در علم اقتصاد و بر اساس تعريف محدود ارز، به قيمت مبادله يك واحد پول رايج با پول رايج ديگر نرخ ارز گفته میشود.در حالي كه در مفهوم گستردهتر، به كليه ابزارهاي مالي كه در پرداختهای بینالمللی جهت انجام معاملات بين كشورها مورد استفاده قرارمي گيرد، ارز گفته میشود. بر اساس اين تعريف علاوه بر پول ساير كشورها، طلا، حق برداشت مخصوص(SDR) و برات هم میتوانند ارز تلقي شوند. البته آنچه كه مبادله ارزی با ارز غیر همجنس دیگر شايع است و به طور معمول از آن به عنوان ارز يادمي شود، همان نرخ مبادلهی دو پول رايج است و مردم از طلا،حق برداشت مخصوص و ساير داراییهای مالي به عنوان ارز استفاده نمیکنند. در تبيين نقش نرخ ارز در امور و عملیاتهای مالي از دو روش مستقيم و غير مستقيم معروف استفاده میشود. در روش مستقيم، ارزش هر واحد پول رايج داخلي بر حسب واحدهاي پول خارجي بيان شده، در حالي كه در روش غير مستقيم ارزش هر واحد پول خارجي بر حسب واحدهاي داخلي بيان میشود. در اکثر كشورهاي دنيا از روش غير مستقيم براي بيان نرخ ارز استفاده میشود و افزايش در اين نرخ به معني آن است كه قيمت پول خارجي بر حسب پول داخلي گرانتر شده است. به عبارت ديگر ارزش پول داخلي در مقابل پول خارجي نسبت به قبل كاهش يافته است (پور مقيم،1384).
محققان در سالهای اخير نرخ ارز واقعي را به عنوان قيمت نسبي كالاهاي تجاري به كالاهاي غير تجاري تعريف نمودهاند. افزايش در اين نرخ به معني آن است كه كشور، كالاهاي تجاري را نسبت به گذشته با هزينه كمتري توليد میکند و اگر تغييري در قیمتهای نسبي بقيه جهان اتفاق نيفتد، قدرت كشور در عرصه بینالمللی افزايش يافته است.در اين حالت كشور مورد نظر،كالاهاي تجاري را نسبتا (در مقايسه با ساير كشورها) با كارايي بيشتر از قبل توليد میکند.بر عكس كاهش در نرخ ارز واقعي، نمايانگر بدتر شدن قدرت رقابت كشور در سطح بینالمللی است. برخي ديگر نرخ ارز واقعي را نسبت قيمت داخلي كالاهاي صادراتي به قيمت كالاهاي غير تجاري و عدهای نيز آن را به عنوان نسبت قيمت كالاهاي وارداتي به كالاهاي غير تجاري تعريف نمودهاند. تعريف سنتي نرخ ارز واقعي بر اساس نظريه برابري قدرت خريد(ppp) استوار است .بر اساس اين نظريه، نرخ ارز واقعي به عنوان نرخ ارز اسمي تعديل شده توسط قیمتهای نسبي ميان دو كشور مورد نظر بيان میگردد علاوه بر اين، نرخ ارز چند جانبه يا نرخ ارز موثر، نرخي است كه ارزش پول داخلي يك كشور را در مقابل پول چند كشور خارجي و بر حسب يك نرخ بيان میکند.اين نرخ ميانگين وزني نرخهای ارز بين پول داخلي و پول كشورهاي عمده طرف معامله با كشور است به گونهای كه وزنهای بكار برده شده در ارزش برابري پول به وسيله اهميت نسبي تجارت كشور با هر كشور طرف معامله محاسبه شده باشد(جهانشاهي،1389).
رژیمهای تعیین نرخ ارز یا انواع نظامهای ارزی
نظامهای ارزی حاکم بر کشورهای جهان را میتوان با معیارهای مختلف تقسیم بندی نمود، از مهمترین و رایجترین این معیارها ، چگونگی تعیین نرخ ارز هر کشور در مقابل بهای ارز کشورهای دیگر میباشد . یک رژیم نرخ ارز، شرایطی است که دولت یک کشور اجازه میدهد ، تحت آن شرایط نرخ ارز تعیین شود. با توجه به میزان دخالت دولت در بازار، رژیمهای مختلف تعیین نرخ ارز وجود دارد که دو حالت حدی آنها رژیم نرخ شناور ارز و رژیم نرخ ثابت ارز میباشد(علیجانی،1390)
رژیم نرخ ثابت ارز
در این سیستم دولت و بانک مرکزی یک کشور نرخ ارز را در سطح معین ثابت نگه میدارند. اگر چنانچه در این رژیم تقاضا و یا عرضه ارز تغییر کند، بانک مرکزی آنقدر در بازار دخالت میکند تا نرخ ارز در سطح توافق شده تثبیت گردد. در حالتی که نرخ ارز ثابت است ، بانک مرکزی با دخالت در بازار ارز و از طریق خرید و فروش ارز و با تغییر در ذخایرش اقدام به تثبیت نرخ ارز میکند، در صورتیکه در حالت شناور بودن نرخ ارز چون بانک مرکزی دخالتی در بازار نمیکند، لذا تغییر نرخ ارز تأثیری در ذخایر بانک مرکزی ندارد.
کشورهایی که این نظام را پذیرفتهاند گرچه به روشهای مختلف برای تعیین نرخ ارزشان عمل مینمایند، اما حداقل در یک خصوصیت مشترک میباشند، این کشورها دنباله رو نوسانات یک ارز یا گروهی از ارزهای دیگر نمیباشند. بلکه مجموعه فعل و انفعالات جهانی بازار ارز و نیز عرضه و تقاضا و اولویت و مقررات ارزی داخلی خودشان است که میزان تغییرات نرخ ارز را تعیین مینماید کشورها در این نظام برای تعیین نرخ ارزشان یا از مجموعهای از شاخصها استفاده نموده یا سیستم شناور کنترل(مدیریت) شده دارند و یا از روش شناور مستقل استفاده میکنند (علیجانی،1390).
تورم و اهمیت آن
تورم یک پدیدهی اقتصادي و اجتماعی است و باید آن را در چهرهی جدید دنیاي امروز یکی از جلوههای پیچیده و غامض اقتصاد در قرن حاضر دانست. تورم به عنوان یکی از پدیدههای اقتصادي، همواره باعث نگرانی دولت مردان و صاحبنظران اقتصادي است. تورم که خود معلول عوامل مختلف است، موجب پیامدهاي اقتصادي، اجتماعی و فرهنگی متعددي همچون فقر، توزیع نامتناسب درآمد و گسترش مفاسد مالی را فراهم مینماید که هر کدام به نوبه خود هزینههای قابل توجهی را بر اقتصاد تحمیل میکند. به همین دلیل، در کلیهی کشورها ثبات قیمتها به عنوان هدف اصلی برنامهای و سیاست گذاری اقتصادي در نظر گرفته میشود.
در ایران نیز یکی از مهمترین مشکلات اقتصادي طی چند دههی اخیر پدیدهی تورم است، به طوري که بهبود شرایط ناشی از وجود تورم همواره یکی از اهداف مهم برنامههای توسعه کشور بوده است. دستیابی به این هدف مستلزم ایجاد ساز و کاري دقیق و هدفمند از فرایند سیاست گذاری اقتصادي است که در شکل استاندارد خود، پیش بینی، و تحلیل سیاستی را شامل میگردد. دستیابی به نرخ تورم پایین و با ثبات مستلزم توانایی استفاده از ابزارهاي مؤثر و کارا در امر سیاست گذاری اقتصادي است. از این رو، سیاست گذار اقتصادي باید درک صحیحی از آثار سیاستهای اعمال شده داشته باشد و بتواند با پیشبینی دقیق تورم، به تعدیل ابزارهاي اقتصادي خود بپردازد. پیش بینی تورم در فرآیند سیاست گذاري اقتصادي از حساسیت زیادي برخوردار است و بر این اساس، بالا بردن دقت پیش بینیهای کمی و تلفیق آن با معیارهاي قضاوتی از ضروریات سیاست گذاری اقتصادي است؛ از این رو، اکثر دولتها و بانکهای مرکزي سیاستهای مالی و پولیشان را نه صرفاً بر مبناي وضع موجود، بلکه بر مبناي پیش بینیهای کوتاه مدت و بلندمدت از متغیرهاي کلیدي اقتصاد از جمله تورم تدوین میکنند و به اجرا میگذارند. بدیهی است که میزان دقت پیش بینی این متغیرها، صرف نظر از درستی سیاستهای مالی و پولی و تناسب آنها با شرایط موجود، شرط لازم موفقیت این سیاستها به شمار میآید.
مقدمه 14
12 نرخ ارز 15
112 مفهوم نرخ ارز 16
212 رژیمهای تعیین نرخ ارز یا انواع نظامهای ارزی 18
22 مقایسه نظامهای نرخ ثابت ارز و نرخ شناور ارز 24
132 مزاياي سيستم چند نرخي ارز 25
232 معايب سيستم چند نرخي ارز 26
42 روند نرخ ارز در ایران 27
52 تورم و اهمیت آن 30
152 نظریات اقتصادی در خصوص منشاء ایجاد تورم 31
252 بررسی روند تورم 32
اخبار کوتاه جهان انرژی/ قیمت بنزین در عربستان افزایش یافت
جهان انرژی در 24 ساعت گذشته شاهد تحولات گوناگونی بود که رکورد صادرات نفت جنوب عراق در ماه دسامبر، افزایش قیمت بنزین در عربستان و رد اتهام فروش غیرمجاز فرآورده های نفتی به کره شمالی از سوی چین از جمله مهمترین رویدادها به شمار می رود.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی دیده بان ایران، و به نقل از رویترز انگلیس، صادرات نفت عراق از پایانه های جنوبی بصره در ماه دسامبر به رکورد سه میلیون و ٥٣٥ هزار بشکه در روز رسید که این رقم در ماه پیش از آن، ٣ میلیون و ٥٠٠ هزار بشکه در روز بوده است.
عراق همواره تلاش کرده است تا کاهش محموله های نفتی کرکوک در شمال این کشور را از طریق افزایش صادرات از جنوب جبران کند.
**افزایش قیمت مبادله ارزی با ارز غیر همجنس دیگر بنزین در عربستان موجب شگفتی شد
همچنین بر اساس گزارشی که خبرگزاری دولتی عربستان به نقل از اسپیای (آژانس خبری سعودی) منتشر کرد، نرخ بنزین در این کشور با هدف افزایش بهینهسازی مصرف و تنوع بخشی به درآمدهای دولت افزایش یافته است.
براساس یک برنامه مالی بلندمدت که ماه مبادله ارزی با ارز غیر همجنس دیگر گذشته منتشر شد، عربستان قصد دارد تا سال 2023 یارانه پرداختی به انرژی را به طور کامل متوقف کند و از این به بعد انواع سوخت بر اساس قیمتهای جهانی و به شکل آزاد قیمتگذاری خواهد شد.
قیمتگذاری جدید در حالی انجام شده که قیمتهای تعیین شده با نرخ های جهانی فاصله چندانی ندارد و دولت سعودی با وجود درآمد سرشاری که از تولید روزانه 10 میلیون بشکه نفت در روز به دست میآورد، یارانه چندانی برای سوخت پرداخت نمیکند.
** ایجاد ارز جدید در ونزوئلا با پشتوانه نفت
ونزوئلا بر اساس گزارش رویترز، تحت تاثیر فشارهای شدید اقتصادی و به منظور کاهش تورم بیسابقه در این کشور، قصد دارد ارز رمزنگاری شده به نام «پترو» را با پشتوانه ٣ میلیارد و ٥٠٠ هزار بشکه نفت خام، معادل ٢٦٧ میلیارد دلار عرضه کند.
گزارشهای منتشر شده نشان میدهد، ونزوئلا که مدتهاست با مشکلات حاد و تحریم و فشارهای اقتصادی از داخل و خارج از کشور دست و پنجه نرم میکند، اکنون تصمیم گرفته برای کاهش نرخ تورم بیسابقه در این کشور، به سراغ ارزهای دیجیتالی رمزنگاری شده مانند بیت کوین برود.
این در حالی است که بسیاری از کشورها از جمله برخی کشورهای اروپایی در استفاده و مبادلات پولی و مالی با ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت کوین دچار تردید شده و مردم و سرمایهگذاران را از مبادلات این چنینی همواره برحذر داشتهاند.
**چین اتهام فروش غیرمجاز فرآورده های نفتی به کره شمالی را رد کرد
به دنبال اظهارات «دونالد ترامپ» رئیسجمهوری آمریکا و یک روزنامه کره جنوبی که دولت چین را به فروش غیرمجاز محصولات نفتی به کره شمالی متهم کرده بودند، پکن اعلام کرد که این موضوع صحت ندارد.
شورای امنیت سازمان ملل، هفته گذشته تحریم های نفتی جدیدی را علیه کره شمالی به علت آزمایش اخیر موشک بالیستیک میان قاره ای اعمال کرد که طبق آن ٩٠ درصد از صادرات فرآورده های نفتی به این کشور باید کاهش یابد و به سقف ٥٠٠ هزار بشکه در سال برسد.
** بازار گاز قاره سبز در دست روسیه می ماند
به گزارش بلومبرگ آمریکا، «الکساندر مدودف» معاون مدیرعامل شرکت گازپروم روسیه گفت: این غول گازی دولتی، قصد دارد در سال ٢٠١٨ میلادی حداقل 180 میلیارد مترمکعب گاز صادر کند.
این میزان دومین حجم بالا پس از رکورد 190 میلیارد متر مکعب برآورد شده برای سال 2017 خواهد بود.
وی افزود: البته این کسب و کار است و رقابت ورزشی نیست اما مرحله جدیدی در تاریخ این شرکت محسوب می شود.
**کاهش کسری بودجه ٢٠١٨ میلادی عمان تحت تأثیر قیمت های نفت
به گزارش شبکه خبری یی ان سی ای، عمان در لایحه بودجه ٢٠١٨ خود کسری بودجه هفت میلیارد و ٨٠٠ میلیون دلاری را پیش بینی کرد که در نتیجه کاهش های پیشین قیمت نفت است، با اینکه این میزان کسری بودجه کمتر از رقم سال پیش است.
برخلاف تلاش این کشور برای کاهش وابستگی به نفت، درآمدهای نفتی عمان برای سال ٢٠١٨ میلادی، ٧٠ درصد مجموع درآمدهای پیش بینی شده است.
کسری بودجه این کشور در سال گذشته میلادی در پی کاهش تولید نفت، ٩ میلیارد و ١٠٠ میلیون دلار گزارش شده بود.
مبادله ارزی با ارز غیر همجنس دیگر
هفتبرکه: الف ۷۹۰ هفته پیش با یک مطلب خبری در رثای حمید سبزواری و چند صفحه ثابت در جلسهی ۸۹۰ انجمن ادبی منتشر شد. یادداشت مصطفی کارگر به مناسبت در گذشت حمید سبزواری، شاعر انقلابی پیش از این در هفتبرکه منتشر شده بود (اینجا)؛ اما بقیه مطالب این شماره الف را میتوانید در این پست بخوانید و یا کل نشریه را به فرمت پیدیاف دانلود کنید (اینجا کلیک کنید).
کتابخواری
محمد خواجهپور
«جامعهشناسی تاریخی ازدواج»
دکتر محمد مهدی لبیبی/
لیدا حیدری ورنامخواستی
موضوع: داستان و رمان
تعداد صفحات: ۳۵۶
توقع خیلی بیشتری از این کتاب به عنوان یک کتاب جامعهشناسی داشتم. اما در نهایت به نظر میرسد که یک کار علمی دانشگاهی که گردآوری از منابع مختلف است به شکل کتاب ساماندهی شده است. عنوان «آیینهای ازدواج در ایران از خلال سفرنامههای شرقشناسان» میتوانست عنوان دقیقتری برای این کتاب باشد. در عنوان به منبع اصلی بررسی یعنی سفرنامهها اشاره نشده است.
دکتر محمدمهدی لبیبی که پیش از این بیشتر در حوزه جامعهشناسی رسانه فعالیت داشت به نظر میرسد در سالهای اخیر بر روی جامعهشناسی خانواده تمرکز کرده است و این کتاب هم در ادامه همین روند است. از نویسنده دوم هم کارنامه خاصی در اینترنت پیدا نکردم به جز پایاننامه ایشان: «مطالعه جامعه شناختی انتظار از ازدواج»، لیدا حیدری ورنامخواستی (۱۳۹۲)، کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
توقع داشتم در بخشهای مختلف با یک بررسی تاریخی در نهایت نگاهی جامعهشناسانه به مفاهیم مرتبط با ازدواج داشته باشیم. کتاب در شش فصل تنظیم شده است. در فصل اول نویسنده درباره سفرنامه توضیح میدهد و در فصل ششم هم سفرنامههای معروف در مورد ایران را معرفی کند این بخش از نظر معرفی سفرنامههای مطرح فهرست خوبی است اما ارتباط مستقیمی با موضوع کتاب ندارد. این اطلاعات میتوانست در درون فصلهای دیگر و در زمان نقل قول از سیاحان آورده شده و نویسنده در مورد اعتبار مطلب نقل شده اظهار نظر کند.
این عدم مقایسه بین منابع مختلف و ساماندهی آنها در چهار فصل دیگر نیز مبادله ارزی با ارز غیر همجنس دیگر دیده میشود. فصل دوم: ازدواج در گذر زمان، فصل سوم: تحول مفهوم ازدواج، فصل چهارم: مراسم و مناسک ازدواج، فصل پنجم: خانواده، اقوام و اقلیتها نام دارد. در تمامی فصلها بیشتر با نقل قول مستقیم از منابع مختلف روبهرو هستیم. حتی گاهی یک مطلب در فاصله کمی تکرار شده است همانند نقل قول از دالمانی در صفحههای ۱۱۴ و ۱۱۷ این مساله نشان میدهد کتاب نیاز به یک ویراستاری قوی دارد.
نویسندگان از این دیدگاه حمایت میکنند که پدیدههای مدرنیسیتی باعث تغییر فرآیند سنتی ازدواج شدهاند و این مساله میتواند در نهایت برای جامعه خطراتی در پی داشته باشد. با همین رویکرد انواع ازدواج و سبکهای زندگی غربی همانند ازدواج همجنس رد شده یا از کنار آن عبور شده است و در مقابل در مورد روشهایی همانند چند همسری در ایران بیشتر منابع تاییدکننده ذکر شده است.
روی جلد کتاب هم کمی گمراهکننده است. عکس یک ازدواج غیر ایرانی باعث شد گمان کنم با کتابی جامع در مورد مفهوم ازدواج از دیدگاه جامعهشناسی روبهرو هستم ولی در نهایت کتاب به طور کامل به ازدواج ایرانی از نگاه گردشگران غربی توجه داشت و حتی سیر تکاملی مفهوم ازدواج در دورههای مختلف تاریخی در ایران را نیز به صورت گذرا و چند صفحه، در کتاب وجود دارد.
حداقل میشد در نقلقولها از منابع به دوره تاریخی منبع اشاره کرد تا مشخص شود هر کدام از مفاهیم و آیینها مربوط به چه دوره تاریخی است. با توجه به منابع مورد استفاده نگاه نویسنده بیشتر معطوف به نیمه آخر دوره قاجار و پهلوی اول است.
به کتاب نگاه انتقادی داشتم اما باز هم کتاب از نظر گردآوری مجموعهای از منابع تاریخی در مورد ازدواج قابل تامل و ارزشمند است. این گردآوری میتواند با بررسی تطبیقی و همچنین توجه به دیگر ساختارهای اجتماعی، جنبه جامعهشناسانه قویتری پیدا کند.
دیدگاه شما